Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επιθετικότητα της Ρωσίας έχουν αλλάξει ριζικά το γεωπολιτικό τοπίο της Ευρώπης. Μεταξύ άλλων έχουν επαναπροσδιορίσει το νόημα της «στρατηγικής αυτονομίας».
Διαβάστε επίσης: ΕΕ: Συμφωνία για τον προϋπολογισμό του 2023
Αρχικά, όπως είχε προταθεί από τον πρόεδρο Εμ. Μακρόν στο μακρυνο 2017, ο στόχος της στρατηγικής αυτονομίας απέβλεπε στο να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αυτόνομη να αναλάβει δράση από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, καθώς το ΝΑΤΟ θεωρήθηκε «εγκεφαλικά νεκρό» (brain dead) και οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Ντ. Τραμπ αδιάφορες για την ασφάλεια της Ευρώπης.
Σήμερα, μετά τον πόλεμο, η Ευρώπη διαπιστώνει ότι δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τη ρωσική επιθετικότητα χωρίς την άμεση συνδρομή των ΗΠΑ και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΝΑΤΟ. Το τελευταίο καθίσταται ο καθοριστικός συντελεστής ασφάλειας στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου η έννοια της στρατηγικής αυτονομίας αποκτά νέο περιεχόμενο ως αναγκαία επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διαβάστε επίσης: Ευρωπαϊκή Ένωση: Καθορισμός της θέσης για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων της Βασιλείας ΙΙΙ
«Στρατηγική κουλτούρα»
Μπορεί να νοηθεί ως Ευρωπαϊκός πυλώνας ασφάλειας εντός του ΝΑΤΟ με κύριο στόχο να συμβάλει στη διαχείριση, επίλυση περιφερειακών κρίσεων που απειλούν την Ευρωπαϊκή σταθερότητα, όπως λ.χ. η Ελληνοτουρκική κρίση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Για να πετύχει ωστόσο η Ένωση οφείλει:
(i) να αποκτήσει «στρατηγική κουλτούρα», να μάθει να υπερασπίζεται τον εαυτό της, την ανεξαρτησία και ακεραιότητά της και να ορίζει τα στρατηγικά της συμφέροντα( η Στρατηγική Πυξίδα μπορεί να βοηθήσει προς τη κατεύθυνση αυτή)
(ii) να αναπτύξει τα μέσα και ικανότητα (capacity) με, μεταξύ άλλων, τη σταδιακή εγκατάλειψη του κανόνα της ομοφωνίας (veto) στη λήψη αποφάσεων στον τομέα της κοινής εξωτερικής πολιτικής (ΚΕΠΠΑ).
Στο οικονομικό πεδίο η στρατηγική αυτονομία θα πρέπει να επιδιωχθεί αλλά χωρίς να καταλήγει σε λογικές προστατευτισμού και αυτάρκειας αλλά στην απαλαγή από ασύμμετρες εξαρτήσεις όπως λ.χ. στον ενεργειακό τομέα.
Και κυρίως η ΕΕ θα πρέπει να μάθει να σκέπτεται στρατηγικά….
*Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ – Κύκλος Ιδεών
Latest News
Προβλήματα καθημερινότητας
Προφανώς χωρίς σχέδιο, με λύσεις βιαστικές και εκ του προχείρου... δουλειά δεν γίνεται
Αυξάνεται η αποταμίευση στην Ευρωζώνη, παραμένει αρνητική στην Ελλάδα – Οι λόγοι [γραφήματα]
Η τρέχουσα άνοδος αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων, στις υψηλές αποδόσεις αποταμίευσης, στη μείωση της πραγματικής καθαρής περιουσίας και στη συγκρατημένη καταναλωτική εμπιστοσύνη
Πώς θα πετάξουν φέτος οι τουρίστες προς την Ελλάδα
Η ανάκτηση των διαθέσιμων αεροπορικών θέσεων φτάνει στη χώρα μας το 127% σε σχέση με το 2019
Οι 4+1 εποχές του τραπεζικού συστήματος
Η βαθύτερη κατανόηση της πορείας του τραπεζικού συστήματος και κυρίως της αλληλεπίδρασης μεταξύ πιστωτικής επέκτασης και επάρκειας καταθέσεων παρουσιάζει μια σειρά από προκλήσεις
Το έλλειμμα της οικονομίας
Δεν έχουμε βρει τον τρόπο να ανατρέψουμε την πιο ολέθρια για την ελληνική οικονομία συνθήκη
Ποιος ο ρόλος για τη μεταλλευτική βιομηχανία
Αν η Ελλάδα θέλει να ενισχύσει την «ενδογενή» ανάπτυξη της, αλλά με την απαραίτητη παραγωγική εξωστρέφεια, ο ορυκτός πλούτος της αποτελεί μεγάλη ευκαιρία
Κάτι ψήνεται
Η πολιτική αβεβαιότητα που περιβάλει την επιστροφή Τραμπ
Τι πρέπει να περιμένουν οι ελληνικές τράπεζες το 2025
Το έτος 2025, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες
Ποιοι κερδίζουν από τα ασφάλιστρα υγείας
Σύντομα θα έχουμε θέμα και με τις χρεώσεις των ιδιωτικών νοσοκομείων, καθώς οι ασφαλιστικές πετούν στα ιδιωτικά θεραπευτήρια τον «μουτζούρη» των αυξήσεων
Τι είναι η νέα επιχειρηματικότητα;
Αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρος και ενιαίος ορισμός γιατί οι τύποι των επιχειρήσεων διαφέρουν μεταξύ τους, ωστόσο υπάρχουν αρχές της επιχειρηματικότητας οι οποίες σήμερα είναι γρήγορα μεταβαλλόμενες.