Black Friday ή… Black Planet (;) 

Διάβασα πρόσφατα μια ανάρτηση ενός χρήστη στο Facebook όπου έγραφε καταναλώνω άρα υπάρχω…».

Η φράση αυτή μού ήρθε –και πάλι- στο νου τις τελευταίες μέρες εξαιτίας όλου αυτού του… βομβαρδισμού διαφημίσεων στο πλαίσιο της…«ξεχειλωμένης» πλέον Black Friday. Χρησιμοποιώ τη λέξη «ξεχειλωμένη» γιατί ενώ η « Μαύρη Παρασκευή» των εκπτώσεων είναι στις  25 Νοεμβρίου, οι προσφορές έχουν αρχίσει αρκετές μέρες πριν.

Διαβάστε επίσης: Μια Black Friday διαφορετική από τις άλλες

Πάμε τώρα στην προαναφερόμενη φράση: «καταναλώνω άρα υπάρχω». Προσωπικά πάντα μιλώντας, η απάντηση στο ερώτημα είναι: «εσύ υπάρχεις. Για πόσο όμως (;). Και καλά εσύ μπορεί και να τα καταφέρεις, τα παιδιά σου θα είναι το ίδιο τυχερά με εσένα (;).

Ναι, το καταλαβαίνω, ακούγεται μακάβριο όλο αυτό, αλλά  κάποια στιγμή θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως υπάρχουμε, όσο ο πλανήτης Γη μπορεί να μας προσφέρει τους απαραίτητους πόρους για να επιβιώσουμε. Αν αυτοί οι πόροι τελειώσουν, τότε τελειώνουν όλα. Εξού και το λογοπαίγνιο « Black Planet».

Διαβάστε επίσης: COP27: Το non paper της τελικής συμφωνίας

Για ένα  t-shirt χρειάζονται περίπου 2.700 λίτρα νερού…

Μερικά παραδείγματα, όπως μού τα περιέγραψε, ο διευθυντής του ελληνικού γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace Νίκος Χαραλαμπίδης.

-«Για την παραγωγή ενός απλού t-shirt, χρειάζονται καλλιέργειες βαμβακιού που απαιτούν τεράστιες εκτάσεις γης και ποσότητες νερού: ενδεικτικά για να παραχθεί ένα μπλουζάκι χρειάζονται περίπου 2.700 λίτρα νερού.

»Για να φτιαχτεί ένα κινητό τηλέφωνο, απαιτούνται ορυκτά μέταλλα, τα οποία παίρνουμε κάνοντας εξορύξεις στον πλανήτη, με ό,τι συνέπειες μπορεί αυτές να έχουν. Κι αν μιλήσουμε και για το πακετάρισμα, τότε μιλάμε για πολύ μεγάλες σπατάλες υλικών. Υπάρχει η συσκευασία του ίδιου του αντικειμένου, μετά η  συσκευασία του καταστήματος και, τέλος, η συσκευασία της μεταφορικής εταιρείας (στην περίπτωση που μιλάμε για ηλεκτρονικές αγορές). Συνήθως όλα αυτά είναι από πλαστικό και φελιζόλ, που χρειάζονται κι αυτά πόρους για να παραχθούν και καταλήγουν στα σκουπίδια».

Μια από τις ημέρες με τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης…

Κατά τον Νίκο Χαραλαμπίδη, η Black Friday είναι μία από τις ημέρες με τα υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης, ειδικά στις μεγαλύτερες πόλεις. Το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού σήμερα ζει σε αστικές περιοχές και το ποσοστό αυτό θα ανέβει στο 70% ως το 2050. «Οι εκπομπές αυτές αερίων του θερμοκηπίου στις μεγάλες πόλεις δημιουργούν 60% περισσότερες εκπομπές απ’ ό,τι είχε αρχικά υπολογιστεί, όταν ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις του εμπορίου σε προϊόντα και υπηρεσίες μεταξύ των πόλεων και του υπόλοιπου κόσμου», συμπληρώνει.

 Δεν φτάνει η ανακύκλωση…

-Σήμερα πλέον υπάρχει και η ανακύκλωση

-«Πολλές φορές πιστεύουμε πως η ανακύκλωση λύνει το πρόβλημα, όμως δεν είναι έτσι. Μέχρι να έρθει το στάδιο της ανακύκλωσης, τα προϊόντα έχουν ήδη μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, και ξέρουμε ήδη πως η ανακύκλωση δεν είναι αρκετή για να απορροφήσει τον όγκο των απορριμμάτων που παράγουμε. Το 2019, με βάση τα στοιχεία που έχουμε, παρήχθησαν 53,6 εκατομμύρια τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων παγκοσμίως, και μόνο το 17,4% από αυτά συλλέχθηκε και ανακυκλώθηκε. Πιστεύεις πως ο πλανήτης αντέχει τόσα σκουπίδια;».

Και οι έμποροι (;)

-Καλά όλα αυτά, αλλά οι άνθρωποι της αγοράς δεν πρέπει να ζήσουν;

-«Να ζήσουν αλλά με τον σημερινό ρυθμό κατανάλωσης, θα χρειαζόμασταν πάνω από δυο πλανήτες για να καλύψουμε τη ζήτηση που υπάρχει για κάθε τύπο προϊόντος».

-Και τι πρέπει να γίνει;

-«Υπάρχει τρόπος και οι έμποροι να ζήσουν και ο πλανήτης να προστατευτεί».

-Πώς;

-«Να αλλάξουμε καταναλωτικές συνήθειες. Πράγμα που σημαίνει πως αγοράζουμε μόνο όσα χρειαζόμαστε. Επιπλέον, αγοράζουμε τοπικά προϊόντα από μαγαζιά της γειτονιάς, κι αν δεν  υπάρχει το κατάστημα που χρειαζόμαστε στη γειτονιά, τότε, πάμε σε άλλο κατάστημα πιο μακριά (έτσι κάνουμε οικονομία στις μετακινήσεις μας, που εκπέμπουν κι αυτές ρύπους). Επίσης τα περιτυλίγματα και οι συσκευασίες διατηρούνται στο ελάχιστο, ή είναι επαναχρησιμοποιούμενες, ή μπορούν να επιστραφούν. Ακόμη αποφεύγουμε τις επιστροφές ή αν δεν γίνεται αλλιώς, φροντίζουμε η εταιρεία που προτιμήσαμε να μην καταστρέφει τις επιστροφές, αλλά τα προϊόντα να ξαναδίνονται προς πώληση», μου επισημαίνει ο Νίκος Χαραλαμπίδης.

Κάθε αντικείμενο κάπως φτιάχνεται…

Το συμπέρασμα απ’ όλα αυτά είναι πως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το κάθε αντικείμενο κάπως φτιάχνεται. Δεν υπάρχει έτσι στη φύση, οπότε από την πρώτη ύλη μέχρι τη στιγμή που το παίρνουμε στα χέρια μας ως τελικό προϊόν χρειάζονται πόροι για την επεξεργασία και το πακετάρισμα. Και αυτούς τους πόρους πρέπει να τους διαχειριστούμε σωστά.

Η «Μαύρη Παρασκευή»  μπορεί να είναι μια …χαρά μέρα , αν όμως …«μαυρίσει» ο πλανήτης τα πράγματα για όλους μας δεν θα είναι καθόλου καλά…