Κατάρ 2022: Το πιο ακριβό Παγκόσμιο Κύπελλο που έγινε ποτέ και οι άλλες πρωτιές

Το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου του 2022 ξεκίνησε την Κυριακή, με τη διοργανώτρια χώρα, το Κατάρ να αντιμετωπίζει τον Ισημερινό.

Στα 12 χρόνια που μεσολάβησαν από την ημέρα που η μικρή αυτή, αλλά πλούσια χώρα του Κόλπου ανέλαβε την διοργάνωση του κορυφαίου ποδοσφαιρικού γεγονότος, έχει καταρρίψει πολλές πρωτιές και έχει δαπανήσει 300 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου μιάμιση φορά το ΑΕΠ της Ελλάδας. Αν και κάποιοι λένε ότι τα χρήματα είναι ακόμα περισσότερα.

Η πρωτεύουσα Ντόχα έχει κυριολεκτικά μεταμορφωθεί: νέα στάδια και ξενοδοχεία που χτίστηκαν για να φιλοξενήσουν περισσότερους από ένα εκατομμύριο φιλάθλους τον επόμενο μήνα.

Όπως αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg σε εκτενές του αφιέρωμα, το φετινό Μουντιάλ είναι το πρώτο που διεξάγεται στη Μέση Ανατολή, και αποτελεί από πολλές απόψεις το αποκορύφωμα των μεγάλων φιλοδοξιών της ευρύτερης περιοχής στον κόσμο του αθλητισμού.

Διαβάστε επίσης – Μουντιάλ: Οι αριθμοί της κορυφαίας διοργάνωσης στον κόσμο

Χρήματα και διαμάχες

Το Κατάρ και οι πλούσιοι γείτονές του έχουν σκορπίσει δισεκατομμύρια δολάρια σε μεγάλους ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους, η περιοχή θα φιλοξενήσει τέσσερις αγώνες Formula 1 το επόμενο έτος και η περιοδεία LIV που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία στοχεύει να κυριαρχήσει στο επαγγελματικό γκολφ.

Ένα τουρνουά με πολλές πρωτιές, το Κατάρ 2022 συνοδεύτηκε από διαμάχες από την αρχή.

Διαβάστε επίσης: Μουντιάλ χωρίς… μπύρα στο Κατάρ

Υπήρξαν ανησυχίες για το «ιστορικό» του Κατάρ σχετικά με τις πολιτικές που περιορίζουν τα δικαιώματα των γυναικών και των LGBTQ ατόμων και τη μεταχείρισή του προς τους μετανάστες εργάτες. Και ο ισχυρισμός της κυβέρνησης για τη διοργάνωση ενός «πράσινου» Παγκοσμίου Κυπέλλου έχει απαξιωθεί.

Συνολικά, το τουρνουά αναμένεται να αποφέρει έσοδα ρεκόρ για τους διοργανωτές της FIFA και να ξεπεράσει τα περίπου 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια που απέφερε το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ρωσίας το 2018 για την παγκόσμια ποδοσφαιρική αρχή.

Περίπου 3,6 δισεκατομμύρια παρακολούθησαν το τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο και δισεκατομμύρια πρόκειται να συντονιστούν και σε αυτή τη διοργάνωση.

Πράσινα γήπεδα στην έρημο

Το τετραετές τουρνουά φτάνει στη Μέση Ανατολή για πρώτη φορά στα 92 χρόνια ιστορίας του, καθιστώντας το το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στην περιοχή. Είναι επίσης το πρώτο παγκόσμιο θέαμα ανοιχτό στους θεατές από τότε που οι περιορισμοί της Covid-19 απέκλεισαν τους θαυμαστές από τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο και τους χειμερινούς αγώνες στο Πεκίνο.

Και σε αντίθεση με τα προηγούμενα Παγκόσμια Κύπελλα, όπου οι αγώνες διεξήχθησαν συνήθως σε πολλές πόλεις, όλοι οι αγώνες θα παίζονται σε απόσταση 31 μιλίων στην Ντόχα. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος που θα ζει και θα κινείται στην πρωτεύουσα θα αυξηθεί κατά πάνω από ένα εκατομμύριο οπαδούς, περίπου το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού του Κατάρ.

Αλλαγή ημερομηνίας

Σε μια άλλη απόκλιση από την παράδοση, είναι η πρώτη φορά που η FIFA διοργανώνει το τουρνουά τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο αντί για τους ενδιάμεσους μήνες για να αποφύγει το καυτό καλοκαίρι του Κατάρ. Αυτό έχει αναστατώσει τα προγράμματα των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, προκαλώντας έκπληξη στους παίκτες που ανησυχούν για τραυματισμό και εξάντληση.

Για τους Φιλάθλους

Σχεδόν 3 εκατομμύρια εισιτήρια – σχεδόν όλες οι διαθέσιμες θέσεις – είχαν πουληθεί μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου. Μαζί με τους κατοίκους του Κατάρ, άνθρωποι από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν μεταξύ των κορυφαίων αγοραστών, δήλωσε η FIFA.
Θαυμαστές από τις ΗΠΑ, το Μεξικό, τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Αργεντινή, τη Βραζιλία και τη Γερμανία πρόκειται επίσης να φτάσουν στη Ντόχα, ενώ οι περιορισμοί Covid κρατούν μακριά τους επισκέπτες από την Κίνα.

Το μικρό μέγεθος του Κατάρ έχει δημιουργήσει μια πρόκληση για τους διοργανωτές, οι οποίοι έχουν στραφεί σε μη παραδοσιακά καταλύματα, συμπεριλαμβανομένων κρουαζιερόπλοιων, στρατοπέδων στην έρημο και διαμερισμάτων για να φιλοξενήσουν θαυμαστές.

Βοήθεια από τους γείτονες

Το Κατάρ έχει επίσης στραφεί στους γείτονές του για βοήθεια. Σχεδόν 100 καθημερινές πτήσεις μετ’ επιστροφής μεταξύ της Ντόχα και άλλων μεγάλων πόλεων της Μέσης Ανατολής θα επιτρέψουν στους επισκέπτες να μείνουν εκτός της μικροσκοπικής πολιτείας του Κόλπου.

Το Ντουμπάι καταγράφει επίσης σημαντική αύξηση της ζήτησης για δωμάτια ξενοδοχείων. Μόλις 55 λεπτά από το Κατάρ, το φιλικό προς τους τουρίστες εμιράτο – με τους πιο χαλαρούς ενδυματολογικούς κώδικες- αναμένεται να ωφεληθεί περισσότερο.

Προνόμιο και όχι μειονέκτημα

Οι διοργανωτές λένε ότι το μικρό μέγεθος είναι προνόμιο και όχι μειονέκτημα.

Υποστηρίζουν ότι η εγγύτητα των γηπέδων και οι συγκοινωνιακές συνδέσεις θα επιτρέψουν στους φιλάθλους να παρακολουθήσουν πολλούς αγώνες σε μία μόνο μέρα.. Τα περισσότερα στάδια θα συνδέονται με δημόσια συγκοινωνία, συμπεριλαμβανομένου ενός νέου συστήματος μετρό και ενός στόλου ηλεκτρικών λεωφορείων. Αν και αυτό θα συμβάλει στη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του τουρνουά, δεν θα είναι ουδέτερο ως προς τον άνθρακα .

Ο μυθικός πλούτος

Ο υπέρογκος πλούτος του Κατάρ αντλείται κυρίως από τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου, που η χώρα στέλνει σε αγοραστές κυρίως Ασιάτες με μακροπρόθεσμα συμβόλαια. Η χώρα μοιράζεται ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο με το Ιράν.

Τα ορυκτά καύσιμα έχουν κάνει τη χώρα μια από τις πλουσιότερες στον κόσμο σε κατά κεφαλήν βάση. Ο γηγενής πληθυσμός του αριθμεί μόνο περίπου 350.000 Καταριανούς -ο επίσημος αριθμός δεν δημοσιεύεται ποτέ- με το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων να αποτελείται από ομογενείς, κυρίως με βίζα εργασίας.

Χάρη στις υψηλές τιμές του πετρελαίου, η χώρα διανύει μια εντυπωσιακή χρονιά και σύμφωνα με την S&P Global Ratings, θα καταγράψει πλεόνασμα ύψους 13% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.

Με τη ζήτηση για LNG να αυξάνεται παράλληλα με την ενεργειακή κρίση της Ευρώπης, η χώρα έχει ξεκινήσει ένα έργο σχεδόν 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την επέκταση της χωρητικότητας κατά περισσότερο από 60% πριν από το τέλος της δεκαετίας. Η Capital Economics προβλέπει ότι η επέκταση θα ενισχύσει το ΑΕΠ της κατά 25% μέχρι το τέλος του 2027.

Εργοτάξιο

Ένα ολοκαίνουργιο σύστημα μετρό, ένα σύγχρονο λιμάνι, η επέκταση του κύριου αεροδρομίου του και η κατασκευή μιας σχεδιαζόμενης πόλης βόρεια της Ντόχα έχουν μεταμορφώσει τη χώρα. Οι αρχές λένε ότι μεγάλο μέρος της κατασκευής ήταν ήδη υπό εξέταση, αλλά ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο προώθησε το χρονοδιάγραμμα.

Κίνδυνος Hangover

Οι αξιωματούχοι του Κατάρ ελπίζουν ότι η υποδομή που αναπτύχθηκε ως μέρος της προετοιμασίας του για το Παγκόσμιο Κύπελλο θα βοηθήσει στην ενίσχυση της μη ενεργειακής οικονομίας της χώρας, ακόμα κι αν δεν έχει ένα σταθερό σχέδιο για το τι να κάνει με όλα αυτά τα λαμπερά νέα στάδια.

Ενώ το LNG μπορεί να είναι ένα καυτό εμπόρευμα τώρα, η Ευρώπη στοχεύει τελικά να τερματίσει την εξάρτησή της από ορυκτά καύσιμα. Τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης για το Κατάρ ως κομψό και μοντέρνο θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτό, προσελκύοντας τουρίστες και επιχειρήσεις. Η ανάπτυξη λιμένων και δρόμων θα μπορούσε επίσης να δώσει ώθηση στη μεταποίηση.

Οι περισσότεροι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η μη ενεργειακή επιχειρηματική δραστηριότητα θα επιβραδυνθεί μετά το τουρνουά, καθώς οι πολυκατοικίες και τα ξενοδοχεία θα είναι άδεια από επισκέπτες του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Η κυβέρνηση είπε ότι αναμένει από εργαζόμενους χαμηλού εισοδήματος να εγκαταλείψουν τη χώρα καθώς τα κατασκευαστικά έργα στερεύουν, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι υπάλληλοι που συμμετείχαν στις προετοιμασίες για το ποδοσφαιρικό τουρνουά θα φύγουν επίσης.

Ο πληθυσμός του Κατάρ αυξήθηκε κατά σχεδόν 14% το έτος που έληξε στις 31 Οκτωβρίου, φτάνοντας τα 3 εκατομμύρια άτομα. Και η χώρα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο ενός αισθήματος κενού μόλις οι οπαδοί πάνε σπίτι τους. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι το τέλος της φρενίτιδας του Παγκοσμίου Κυπέλλου θα προαναγγέλλει την αυγή μιας πιο βιώσιμης οικονομίας στον τομέα της γνώσης και των υπηρεσιών, αλλά η διαδρομή μεταξύ ενός μεγάλου αθλητικού γεγονότος και της επόμενης φάσης οικονομικής ανάπτυξης παραμένει ασαφής.