Trending in Greece

Πριν από μια περίπου τριακονταετία είχε τύχει να βρεθώ στον Βόλο και να παρακολουθήσω μια επιθεώρηση που είχε ανεβάσει το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο (ΔΗΠΕΘΕ) της περιοχής – ένας πολιτιστικός φορέας, ειρήσθω εν παρόδω, που είχε γνωρίσει εξαιρετική άνθηση καθ’ άπασα την ελληνική επικράτεια επί Μελίνας Μερκούρη κι επί Θάνου Μικρούτσικου, τα χρόνια της λεγόμενης «πολιτιστικής αποκέντρωσης», για να περιπέσει κατόπιν σε μαρασμό. Τότε είχε αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση του ΔΗΠΕΘΕ Βόλου η Λυδία Κονιόρδου, κατοπινή υπουργός Πολιτισμού επί ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, η οποία – εάν δεν με απατά η μνήμη μου – σκηνοθετούσε και την εν λόγω επιθεώρηση.

Θυμάμαι πως είχα προσέλθει στο θέατρο με ειλικρινή περιέργεια να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι «με τι γελάνε οι Βολιώτες». Ε, λοιπόν, οι Βολιώτες, εκείνη τη χαρισάμενη εποχή, γελούσαν με αστεία που χοντρικά μπορούσες να τα χωρίσεις σε δύο κατηγορίες: αφενός αστεία αντλημένα από τα σίριαλ και τις εκπομπές της τηλεόρασης, αφετέρου αστεία εις βάρος των Λαρισαίων, με τους οποίους – εάν κατάλαβα καλά – οι Βολιώτες είχαν ανάλογη σχέση προσβλητικού πάθους μ’ εκείνην που τρέφουν οι Γάλλοι για τους Βέλγους (εικάζω ότι ισχύει και το αντίστροφο). Περιττό ίσως να διευκρινίσω ότι τα μεν πρώτα αστεία ήταν κατανοητά και σε κάποιον που μεγάλωσε μακριά από τον θεσσαλικό κάμπο, ενώ τα δεύτερα, οι «μπηχτές» των Βολιωτών για τους Λαρισαίους, ήταν πλήρως ακατανόητα. Ενα βαρύ σύννεφο τοπικιστικής χαιρεκακίας απλωνόταν πάνω από τον Βόλο.

Τρεις δεκαετίες αργότερα, σε πανελλαδικό πλέον επίπεδο, δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Εάν παρακολουθήσετε επί μία εβδομάδα την στήλη «Trending in Greece» στο Twitter (τι «τρεντάρει» στην Ελλάδα, όπως λέμε στα χωριά μας) θα διαπιστώσετε ότι η τηλεόραση εξακολουθεί να δίνει το πρόσταγμα – και όχι όποια και όποια τηλεόραση, εκτός λαμπρών εξαιρέσεων, συνήθως η τηλεόραση που απευθύνεται στον ξαναμμένο σεξουαλικά στερημένο μπανιστιρτζή που πρώτα παίρνει μάτι κι έπειτα καταγγέλλει (το σύνδρομο του «ηδονοβλεπτικού πουριτανισμού» που πλειστάκις έχουμε αναλύσει σε αυτήν εδώ τη σελίδα). Σταθερή θέση επίσης στα «τρενταρίσματα» έχουν τα γαλάζια και τα πράσινα καφενεία (πολλά από τα δεύτερα έχουν βαφτεί ροζ) που, παρά τα νέα τους φαντεζίστικα hastags -«#ΝΔ_σε_ελεύθερη_πτώση», ξέρω’ γω, ή «#ΣΥΡΙΖΑ_ξεφτίλες» – ζουν, βασιλεύουν κι εξακολουθούν να διακονούν ένα μαυρόασπρο σύμπαν όπου περισσεύει η ρεβανσιστική μοχθηρία και απουσιάζει εκκωφαντικά η κριτική σκέψη. Τα συγκεκριμένα hashtags προσομοιάζουν με ασφαλή καταφύγια για μικρονοϊκούς: εκεί δεν τους αναμένει καμία δυσάρεστη διανοητική έκπληξη κάτω από οιεσδήποτε συνθήκες.

Μια και ήρθε η κουβέντα στις ηχηρές απουσίες, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η νοσηρή αδιαφορία για το τι συμβαίνει στον «έξω κόσμο». Το «μικρό γαλατικό χωριό» -βαλκανικό, για την ακρίβεια – δεν δίνει δεκάρα τσακιστή για ό,τι συνταράσσει την οικουμένη, εκτός και αν, αυτό που τη συνταράσσει, προσφέρεται για εσωτερική κομματική εκμετάλλευση· διατρέχοντας τα αντίστοιχα «τρενταρίσματα» μένεις με την εντύπωση ότι ο Μπάιντεν ή ο Πούτιν αρνούνται να καταλήξουν σε μιαν απόφαση δίχως να λάβουν πρώτα υπόψη τους το αποτέλεσμα των ελληνικών δημοτικών εκλογών, πόσω μάλλον των εθνικών, ούτε λόγος, χώρια που, και πυρηνικός πόλεμος να ξεκινήσει, θα είναι σταθερά προσηλωμένος στο ξεκλήρισμα του γένους των Ελλήνων, τα έχουμε λυμένα αυτά… Αντιθέτως, τα λαϊκά δικαστήρια του ελληνικού Τwitter δουλεύουν νυχθημερόν με τις περιπτώσεις που τροφοδοτεί το εσωτερικό δελτίο, ιδίως το ποινικό: οι υποθέσεις εκδικάζονται αυθημερόν και οι αποφάσεις εκτελούνται πάραυτα (συνήθως μία και μοναδική απόφαση, η θανατική καταδίκη, σε ποικιλία πικάντικων παραλλαγών). Πώς να μη ζηλέψουν μετά τα αυθεντικά δικαστήρια που μια ζωή τρέχουν και δεν προλαβαίνουν;