Ασφαλιστικό: Τι προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση δημοσίων υπαλλήλων με μειωμένη σύνταξη

Συνταξιοδότηση δημοσίων υπαλλήλων με μειωμένη σύνταξη

Προθεσμία δημοσίων υπαλλήλων για πρόωρη συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη με συμπλήρωση εικοσιπενταετίας, με το άρθρο 20 του Νομοσχεδίου «Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις» σε εφαρμογή σχετικής γνωμοδότηση του ΝΣΚ, με το οποίο εισάγεται ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία, από 1.1.2023 και εξής, το όριο ηλικίας για άμεση καταβολή μειωμένης σύνταξης καθιερώνεται στο 62ο έτος, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, χωρίς να αναγνωρίζονται εξαιρέσεις επί τον εν λόγω ηλικιακό κανόνα.

Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) γνωμοδότησε ότι όριο ηλικίας δημοσίων υπαλλήλων για πρόωρη συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη με συμπλήρωση εικοσιπενταετίας, είναι τα 62 έτη.

Διαβάστε επίσης: ΓΣΕΕ: Οδηγός για την ασφάλιση και συνταξιοδότηση εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα

Η εν λόγω γνωμοδότηση του ΝΣΚ δόθηκε σε ερώτημα της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας για το εάν θα εξακολουθούσαν και μετά τις 31/12/2021 οι δημόσιοι υπάλληλοι να μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη στα μέχρι τότε όρια ηλικίας και συγκεκριμένα:

·         Στα 55 για γυναίκες και στα 60 για άνδρες που θεμελίωσαν 25 έτη ασφάλισης (25ετία) το 2010.

·         Στα 56 για άνδρες και γυναίκες που θεμελίωναν 25 έτη ασφάλισης (25ετία) το 2011.

·         Στα 58 έτη για άνδρες και γυναίκες που θεμελίωναν δικαίωμα το 2012.

Το υπουργείο Εργασίας με  την διάταξη του άρθρου 20 του Ν/Σ σχετικά με τις ηλικιακές προϋποθέσεις για χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε ασφαλισμένους του πρώην Δημοσίου που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και τις 31.12.2012

Με την εν λόγω ρύθμιση προβλέπεται ότι, για όσους δημοσίους υπαλλήλους είχαν θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης μέχρι το τέλος του 2010, 2011 και 2012, αντίστοιχα (άρα είχαν, κατά κανόνα, ήδη είκοσι πέντε χρόνια συμπληρωμένης υπηρεσίας τα εν λόγω έτη), το δικαίωμα για λήψη μειωμένης σύνταξης κρίνεται εντός του 2022 με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι τον ν. 4336/2015 (Α’ 94). Συνεπώς:

·         Δημόσιος υπάλληλος που είχε συμπληρώσει είκοσι πέντε έτη υπηρεσίας μέχρι το τέλος του 2010, του 2011 ή του 2012, αντίστοιχα, (ή τυχόν άλλο χρονικό όριο για τη θεμελίωση δικαιώματος πλήρους σύνταξης που ισχύει για ειδικές κατηγορίες) και εξακολουθεί να υπηρετεί από τότε και, με βάση τη νομοθεσία που ίσχυε μέχρι την 18η.8.2015, δικαιούται να λάβει μειωμένη σύνταξη το 2022, θεμελιώνει αυτό το δικαίωμά του και μπορεί να το ασκήσει οποτεδήποτε (και μετά το 2022).

·         Δημόσιος υπάλληλος που είχε συμπληρώσει είκοσι πέντε έτη υπηρεσίας το 2010, 2011, 2012, αντίστοιχα, και, με βάση τη νομοθεσία που ίσχυε μέχρι την 18η.8.2015, δεν δικαιούται μειωμένη σύνταξη το έτος 2022, Θα δικαιούται μειωμένη σύνταξη μόνο όταν συμπληρώσει τα εξήντα δύο (62) έτη ηλικίας.

Εξαγορά  πλασματικών ετών

Δημόσιοι  υπάλληλοι, οι οποίοι επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης σε ηλικίες από 55 μέχρι και 62 με τις διάφορες διατάξεις περί 35ετίας, 25ετίας και 37ετίας στο Δημόσιο, μπορούν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη.

Στο Δημόσιο μπορούν να εξαγοραστούν 7 πλασματικά έτη από Στρατό, σπουδές, κ.ά., και επιπλέον έως 5 έτη λόγω τέκνων (για 3 παιδιά).

Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο μπορούν να υποβάλλουν «νωρίς» αίτηση για αγορά πλασματικών ετών συνταξιοδότησης και να πληρώσουν όποτε θέλουν, πριν η μετά τη συνταξιοδότηση.

Το κόστος της εξαγοράς είναι στο 20% από 1/1/2020 πλέον και για τους δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι είχαν έως τότε το προνόμιο της εξαγοράς των πλασματικών ετών φθηνότερα.

Υπολογισμός χρόνου υπηρεσίας προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας στο διπλάσιο

Με το άρθρο 23 του Ν/Σ  διευρύνονται οι περιπτώσεις μονάδων και υπηρεσιών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, στις οποίες ο χρόνος υπηρεσίας λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο και ως τέτοιος, πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας. Εν προκειμένω, παρέχεται σε όλο το ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, που υπηρετεί στις μονάδες και υπηρεσίες που ρητά προβλέπονται, το δικαίωμα να προσμετρούν στο συντάξιμο χρόνο τους, ως διπλάσιο μέχρι και πέντε (5) έτη, χρονικό διάστημα.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 40 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007, Α΄ 120), όπως ισχύουν, παρέχεται στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας το δικαίωμα να προσμετρούν στον συντάξιμο χρόνο τους, ως διπλάσιο και μέχρι πέντε (5) έτη, χρονικό διάστημα, το οποίο το προσωπικό αυτό υπηρετεί στις μονάδες και υπηρεσίες που ρητώς προβλέπονται στην παρ. 5.

Τόσο λόγω της σταδιακής διεύρυνσης αυτού του καταλόγου μονάδων και υπηρεσιών όσο και λόγω της εκ του νόμου υποχρεώσεως της Υπηρεσίας του προσωπικού να τους μεταθέτει σε μονάδες και υπηρεσίες του καταλόγου αυτού, ώστε να τους δίνεται η δυνατότητα να ασκήσουν το παραπάνω δικαίωμα, σήμερα μια μεγάλη μερίδα του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας απολαμβάνει του δικαιώματος αυτού.

Εντούτοις, υπάρχουν ειδικότητες ή κατηγορίες του ενστόλου αυτού προσωπικού που:

·         είτε δεν δύναται να τους παρασχεθεί η δυνατότητα να ασκήσουν το δικαίωμα αυτό, επειδή λόγω ειδικότητας δεν μπορούν να μετατεθούν στις σχετικές μονάδες ή υπηρεσίες (λ.χ. διοικητικές 132 ειδικότητες που ασκούν καθήκοντα στα Αρχηγεία των Σωμάτων Ασφαλείας),

·         είτε ο νόμος δεν τους έχει αναγνωρίσει το δικαίωμα αυτό, μολονότι συνυπηρετούν στις σχετικές μονάδες ή υπηρεσίες με ίδιες ειδικότητες με συναδέλφους τους που έχουν το δικαίωμα αυτό. Και τούτο, διότι δεν είναι ασφαλισμένοι του πρώην Δημοσίου αλλά λοιπών πρώην φορέων, κλάδων, τομέων ή λογαριασμών του e-Ε.Φ.Κ.Α.

Συνεπώς:

Λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο και ως τέτοιος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ο χρόνος υπηρεσίας που διανύθηκε ή διανύεται:

• σε οποιαδήποτε μονάδα ή υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων από τους εν ενεργεία μονίμους ή επί θητεία στρατιωτικούς των Ενόπλων Δυνάμεων,
• σε οποιαδήποτε μονάδα ή υπηρεσία ή στα Αρχηγεία της Ελληνικής Αστυνομίας από τα εν ενεργεία μόνιμα ή επί θητεία στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας,
• σε οποιαδήποτε μονάδα ή υπηρεσία ή στο Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος από τα εν ενεργεία μόνιμα ή επί θητεία ή επί συμβάσει στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος,
• σε οποιαδήποτε μονάδα ή υπηρεσία ή στο Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής από τα εν ενεργεία μόνιμα στελέχη του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.

Ο χρόνος υπηρεσίας καθενός στις μονάδες και υπηρεσίες στις ένοπλες δυνάμεις και στο λιμενικό καθώς και τα χρονικά διαστήματα, κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου υπηρεσίας, στα οποία χορηγήθηκε κανονική ή αναρρωτική άδεια ή διανύθηκε υπηρεσία σε νοσηλεία, βεβαιώνονται από την αρμόδια υπηρεσία του οικείου Υπουργείου [ΣΣ νοσηλείας μέχρι 1 μήνα ανά έτος].

Για την εφαρμογή της ρύθμισης, δεν θεωρείται χρόνος υπηρεσίας το χρονικό διάστημα διαθεσιμότητας ή αργίας ή πρόσκαιρης παύσης.

Ο διπλασιασμός του χρόνου υπηρεσίας που προβλέπεται, με την ρύθμιση του άρθρου 23 του Ν/Σ:

·         δεν μπορεί να υπερβεί τα 5 έτη στο σύνολο.

·         δεν μπορεί να προσμετρηθεί ως διπλάσιος κατ’ εφαρμογή άλλων διατάξεων.

·         δεν ισχύει, εφόσον η έξοδος από την υπηρεσία γίνεται με αίτηση του ενδιαφερομένου πριν από τη συμπλήρωση 25 ετών πραγματικής υπηρεσίας, ανεξαρτήτως φύλου.

Η διάταξη του άρθρου 23, αίρει την άδικη εξαίρεση των ειδικοτήτων ή κατηγοριών αυτών από την απόλαυση του δικαιώματος αυτού, επεκτείνοντας την παροχή του σε όλο το ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, αναγνωρίζοντας έτσι τη σημασία της προσφοράς του προσωπικού αυτού στη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της Χώρας, της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της κοινωνικής ειρήνης και της αντιμετώπισης των φυσικών κινδύνων και καταστροφών.

Ταυτόχρονα, η επέκταση του δικαιώματος αυτού θα αποτελέσει πρόσθετο κίνητρο για το ένστολο προσωπικό που το αποκτά, να παραμείνει στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι πέντε (25) ετών πραγματικής υπηρεσίας, ενώ θα επιτρέψει τον σχεδιασμό των μεταθέσεων του ενστόλου προσωπικού σε μονάδες και υπηρεσίες με βάση τις υπηρεσιακές ανάγκες και όχι με κριτήριο την ανάγκη υπηρέτησης στις μέχρι σήμερα προβλεπόμενες μονάδες και υπηρεσίες, ώστε να μπορεί να ασκηθεί το παραπάνω δικαίωμα.

Καταβολή εισφορών για αναγνώριση του χρόνου υπηρεσίας των 5 ετών
Ο χρόνος υπηρεσίας των 5 ετών που λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο, αναγνωρίζεται ως συντάξιμος ή ως χρόνος πραγματικής ασφάλισης με καταβολή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη, από τους ενδιαφερόμενους.

Οι εισφορές αυτές υπολογίζονται:

·         Για όσους λαμβάνουν αποζημίωση για εργασία πέραν του 5νθημέρου,  επί της αποζημίωσης που λαμβάνουν για εργασία αυτή και παρακρατούνται κατά τον χρόνο καταβολής της αποζημίωσης, κατ’ ανώτατο όριο για μία πενταετία, η οποία αντιστοιχεί στον χρόνο που ζητήθηκε να υπολογισθεί στο διπλάσιο.

·         Για όσους  δεν λαμβάνουν αποζημίωση για εργασία πέραν του πενθημέρου, οι εισφορές για την αναγνώριση, ως συντάξιμου ή ως χρόνου πραγματικής ασφάλισης, του κατά τα παραπάνω χρόνου υπηρεσίας των 5 ετών, υπολογίζονται επί της αποζημίωσης που αυτοί θα ελάμβαναν, αν παρείχαν εργασία πέραν του πενθημέρου και παρακρατούνται από τις αποδοχές τους κατά τον χρόνο της εν ενεργεία υπηρεσίας τους, κατ’ ανώτατο όριο για μία πενταετία.

Ο Παλαιολόγος Ι. Λιάζος είναι Σύμβουλος Εργασιακών και Ασφαλιστικών