Ευρώπη: Στα 16,9 δισ. ευρώ ο διαστημικός προϋπολογισμός 2023-2025

Σε μια ιστορική συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την αναστήλωση των εμπορικών, διπλωματικών και γεωπολιτικών συνόρων που είχε γκρεμίσει η παγκοσμιοποίηση και η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και εν μέσω ενός ψυχροπολεμικού κλίματος που αναβιώνει μεταξύ των υπερδυνάμεων του πλανήτη, ο διεθνής ανταγωνισμός αναπόφευκτα εντείνεται και στο διάστημα. Έπειτα από προετοιμασίες μηνών, «ενίοτε και τεταμένες διαπραγματεύσεις», όπως γράφει ο «Figaro», οι αρμόδιοι υπουργοί των 22 ευρωπαϊκών κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) αποφάσισαν να τον «προικίσουν» με 16,9 δισ. ευρώ για την περίοδο 2023-2025.

Πρόκειται για αύξηση 17% σε σύγκριση με τα 14,5 δισ. που εκταμιεύθηκαν την περίοδο που λήγει εφέτος. Αυτές οι πιστώσεις-ρεκόρ εγκρίθηκαν στο τέλος της διήμερης υπουργικής συνάντησης που ολοκληρώθηκε την Τετάρτη στην έδρα του Οργανισμού στο Παρίσι.

Όλα τα κράτη αύξησαν τις εισφορές τους, ανάλογα με τις εθνικές τους προτεραιότητες, για την υλοποίηση των περίπου 40 διαστημικών προγραμμάτων που εγκρίθηκαν για την επόμενη τριετία. «Πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία που ξεπερνά τις προσδοκίες μας. Η Ευρώπη αποκτά πόρους και τεχνολογίες που μπορούν να τη

διατηρήσουν ανταγωνιστική έναντι των δύο άλλων μεγάλων διαστημικών δυνάμεων, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας», δήλωσε ο γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λε Μερ, που είναι αρμόδιος και για θέματα που αφορούν το διάστημα.

Μεγαλώνει η ψαλίδα

Ο Λε Μερ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την αύξηση του διαστημικού προϋπολογισμού της Ευρώπης (όχι μόνο της ΕΕ, διότι ιδρυτικό μέλος του από το 1975 ESA είναι και η Ελβετία, ενώ από το 1979 με ειδική συμφωνία συνεργάζεται και ο Καναδάς) επειδή αυτή είναι υψηλότερη από τον προϋπολογισμό – παρεμπιπτόντως, η Ελλάδα έγινε το 16ο μέλος του Οργανισμού το 2005. Η αλήθεια είναι όμως ότι ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός για το διάστημα απέχει παρασάγγας από τα 24 δισ. δολάρια που διατέθηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση στη NASA μόνο για το έτος 2022.

Διαβάστε επίσης: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος: Χρηματοδότησε 127 βουλγαρικές εταιρείες σε 6 χρόνια

Είναι επίσης χαμηλότερος ο εγκριθείς προϋπολογισμός από τις προσδοκίες του γενικού διευθυντή του ESA Γιόζεφ Ασμπάχερ, που ήλπιζε να εξασφαλίσει 18,5 δισ. ευρώ. Παρά ταύτα, ο Ασμπάχερ δεν δείχνει δυσαρεστημένος. «Οι προτάσεις χρηματοδότησης δεν ανταποκρίνονται ποτέ στο 100% των προσδοκιών. Η εξασφάλιση 16,9 δισ. ευρώ είναι μια μεγάλη επιτυχία σε ένα δύσκολο γενικότερο πλαίσιο, που χαρακτηρίζεται από την έξαρση του πληθωρισμού», δήλωσε ο αυστριακός αξιωματούχος στον «Figaro».

Σε κάθε περίπτωση η ψαλίδα μεταξύ Ευρώπης από τη μια πλευρά και ΗΠΑ και Κίνας από την άλλη, αντί να μειώνεται διευρύνεται (και) στον διαστημικό τομέα. Δεν φαίνεται όμως να υπάρχει και η πολιτική βούληση για να πάψει κάποτε η Ευρώπη να είναι η τρίτη παγκόσμια διαστημική

δύναμη. Η γαλλική εφημερίδα σημειώνει ότι τα οικονομικά των κρατών-μελών του Οργανισμού βρίσκονται ήδη υπό μεγάλη πίεση, «καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπαθούν να στηρίξουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις τους, που πλήττονται από τον πληθωρισμό, τους πανάκριβους λογαριασμούς ενέργειας και εν γένει τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία».

Σύγχυση με τις εισφορές

«Πρόκειται για ένα πολύ καλό αποτέλεσμα της συνάντησής μας, που δείχνει ότι η Ευρώπη θέλει να είναι ισχυρός παίκτης στο διάστημα», υπογράμμισε η Άννα Κρίστμαν, συντονίστρια της γερμανικής κυβέρνησης για θέματα που άπτονται του διαστήματος. Όπως και στο προηγούμενο πρόγραμμα του 2019, η Γερμανία θα είναι και τα επόμενα χρόνια η μεγαλύτερη χρηματοδότρια του ESA, με συνεισφορά που φθάνει τα 3,5 δισ. ευρώ – αυξημένη κατά 20,8%.

Σημειωτέον ότι επικρατεί κάποια ασάφεια και σύγχιση με τις εισφορές του κάθε κράτους-μέλους του Οργανισμού, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του αμερικανικού περιοδικού SpaceNews. «Αυτή η ασάφεια αφορά και τη μεγαλύτερη συνεισφέρουσα στην ESA, τη Γερμανία, η οποία συμφωνήθηκε να συνεισφέρει 3,51 δισ. ευρώ για το νέο πρόγραμμα, από 3,29 δισ. που είχε συνεισφέρει στο πρόγραμμα του 2019. Σύμφωνα με ανακοίνωση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, ωστόσο, η χώρα πρόκειται να καταβάλει 4 δισ. ευρώ», γράφει χαρακτηριστικά το SpaceNews.

Διαβάστε επίσης: NASA: Εκτιμά πως οι άνθρωποι θα ζήσουν στη Σελήνη αυτή τη δεκαετία

Σημαντικά αυξημένα κατά 18,9% στα 3,2 δισ. ευρώ φέρονται να είναι τα κονδύλια που θα διαθέσει η Γαλλία, όπως και τα κονδύλια της τρίτης μεγάλης συνεισφέρουσας, της Ιταλίας, που αυξάνονται κατά 18,2%

στα 3,08 δισ. ευρώ. Λεπτομερή στοιχεία για τη συνεισφορά της Ελλάδας στα διαστημικά προγράμματα που θα χρηματοδοτήσει ο ESA δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστά. Ο ίδιος ο Οργανισμός στην ιστοσελίδα του δημοσιεύει, πάντως, «πίτα» με την εφετινή συνεισφορά των κρατών-μελών. Βάσει των στοιχείων αυτών, η συνεισφορά της Ελλάδας το 2022 φτάνει τα 20 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί μόλις στο 0,4% του εφετινού προϋπολογισμού.