Eurogroup: Ύφεση τον χειμώνα, ανάπτυξη την άνοιξη

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ συνέχισε την ισχυρή της ανάκαμψη μετά την πανδημία το 2022, χάρη στην ταχεία δράση πολιτικής σε εθνικό επίπεδο, επίπεδο ΕΕ και ζώνης του ευρώ, και παρά τον οικονομικό αντίκτυπο του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αναφέρει η ανακοίνωση του Eurogroup, το οποίο συνεδριάζει σήμερα. Και προσθέτει ότι «ταυτόχρονα, οι υψηλές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας, η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, το ασθενέστερο εξωτερικό περιβάλλον και οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης βρίσκονται στο επίκεντρο και οδεύοντας προς το 2023, η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται».

Διαβάστε επίσης – Κρίσιμο διήμερο για την ελληνική οικονομία

Επίσης οι υπουργοί της ευρωζώνης τάσσονται υπέρ ενός μοντέλου τιμολόγησης ενέργειας δύο επιπέδων σύμφωνα με το οποίο «οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα λαμβάνουν ένα βασικό πακέτο ενεργειακών υπηρεσιών σε επιδοτούμενη τιμή» μέχρι ένα όριο κατανάλωσης (που θα αποφασισθεί) και θα ισχύουν «τιμές αγοράς για την κατανάλωση ενέργειας που υπερβαίνει αυτό το βασικό όριο».

Ύφεση

Το Εurogroup αναφέρει ότι η ζώνη του ευρώ και τα περισσότερα κράτη μέλη κινδυνεύουν να βιώσουν μια τεχνική ύφεση αυτόν τον χειμώνα, με την ανάπτυξη να αναμένεται να επιστρέψει την άνοιξη. Καθώς η οικονομία προσαρμόζεται στην ταχεία διαδοχή δύο σοβαρών κρίσεων, οι μακροοικονομικές προβλέψεις εξακολουθούν να περιβάλλονται από μεγάλη αβεβαιότητα. Η αγορά εργασίας παραμένει πηγή ανθεκτικότητας στο μέλλον.

Τονίζουν επίσης ότι με βάση τις προβλέψεις της Επιτροπής, το έλλειμμα της ζώνης του ευρώ προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται το 2022 στο 3,5% του ΑΕΠ, αλλά αναμένεται να διευρυνθεί το 2023 στο 3,7% του ΑΕΠ. Τα επίπεδα ελλείμματος ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Ο αριθμός των κρατών μελών με ελλείμματα πάνω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από 10 σε 12 μεταξύ 2022 και 2023 με βάση τις προβλέψεις της Επιτροπής. Το δημόσιο χρέος στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να μειωθεί στο 92% του ΑΕΠ το 2023.

Δημοσιονομικός προσανατολισμός

Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός της ζώνης του ευρώ προβλέπεται να είναι σαφώς επεκτατικός το 2022 και σε γενικές γραμμές ουδέτερος το 2023, σύμφωνα με την Επιτροπή, αλλά θα γίνει επεκτατικός εάν θεσπιστούν πρόσθετα μέτρα ενεργειακής στήριξης ή παραταθούν τα τρέχοντα για το 2023.

«Δεδομένης της επείγουσας ανάγκης να αντιδράσουμε στην τιμή της ενέργειας και στο σοκ του πληθωρισμού, έχουμε λάβει έκτακτα μέτρα που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εύκολα και γρήγορα» αναφέρεται στην ανακοίνωση και προστίθεται ότι το άμεσο δημοσιονομικό κόστος των μέτρων το 2022 εκτιμάται στο 1,3% του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ. Πολλά από αυτά τα μέτρα είχαν ευρεία βάση και επικεντρώθηκαν στις τιμές της ενέργειας. Το 2023, το κόστος προβλέπεται στο 0,9% του ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ και θα μπορούσε να αυξηθεί σημαντικά, εάν τα μέτρα που έχουν ήδη ανακοινωθεί διατηρηθούν σε ισχύ για ολόκληρο το έτος.

Νέα μέτρα

«Το 2023 θα εξετάσουμε τα μέτρα μας για να διασφαλίσουμε ότι είναι στοχευμένα και επικεντρωμένα σε ευάλωτα νοικοκυριά και βιώσιμες επιχειρήσεις που εκτίθενται προσωρινά. Θα μπορούσε να διερευνηθεί ένα καλά βαθμονομημένο μοντέλο τιμολόγησης ενέργειας δύο επιπέδων  και άλλα συστήματα που επιτυγχάνουν παρόμοιους στόχους, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά χαρακτηριστικά. Ομοίως, τα μέτρα μας θα πρέπει να υποστηρίξουν περαιτέρω τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία και να επιταχύνουν την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της οικονομίας» τονίζει το Eurogroup.

Το Eurogroup συμφωνεί με την εκτίμηση της Επιτροπής ότι όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει σταδιακά να αποσύρουν τέτοια μέτρα καθώς μειώνονται οι πιέσεις στις τιμές της ενέργειας. Από την άποψη αυτή, πολλά από τα μέτρα στήριξης που ισχύουν επί του παρόντος πρόκειται να λήξουν στις αρχές του επόμενου έτους.

Κατευθυντήριες γραμμές

Το Eurogroup υπενθυμίζει ότι οι δημοσιονομικές κατευθυντήριες γραμμές για το 2023 που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2022 διαφοροποιούσαν τα κράτη μέλη με υψηλό και χαμηλό/μεσαίο επίπεδο χρέους, ανάλογα με τη δημοσιονομική και οικονομική τους κατάσταση:

Τα κράτη μέλη με υψηλά επίπεδα χρέους θα πρέπει να ακολουθήσουν συνετή δημοσιονομική πολιτική, ιδίως περιορίζοντας την εθνικά χρηματοδοτούμενη αύξηση των πρωτογενών τρεχουσών δαπανών.

Τα κράτη μέλη χαμηλού/μεσαίου χρέους θα πρέπει να στοχεύουν σε ουδέτερη στάση δημοσιονομικής πολιτικής. Σύμφωνα με την αξιολόγηση της Επιτροπής, τα περισσότερα σχέδια προϋπολογισμού των κρατών μελών με υψηλό χρέος είναι σύμφωνα με τις δημοσιονομικές κατευθύνσεις που περιέχονται στη σύσταση του Συμβουλίου, το σχέδιο του Βελγίου είναι εν μέρει μόνο σύμφωνο και το σχέδιο της Πορτογαλίας κινδυνεύει να ευθυγραμμιστεί μόνο εν μέρει με τη σύσταση του Συμβουλίου, αν και αναγνωρίζουμε την πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά το έλλειμμα και τη μείωση του χρέους στην Πορτογαλία.

Σύμφωνα με την αξιολόγηση της Επιτροπής, μεταξύ των κρατών μελών χαμηλού/μεσαίου χρέους, τα προσχέδια δημοσιονομικών σχεδίων της Αυστρίας, της Λιθουανίας, της Γερμανίας, της Εσθονίας, του Λουξεμβούργου, των Κάτω Χωρών, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας συμφωνούν μόνο εν μέρει με τη σύσταση του Συμβουλίου.

Επιπλέον μέτρα

Το Eurogroup καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της εθνικής δημοσιονομικής διαδικασίας για να διασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2023 είναι συνεπής με τις συστάσεις του Συμβουλίου, λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές συνθήκες.