Ευρωπαϊκή βιομηχανία: Η ανταγωνιστικότητα πρώτο μέλημα των «27»

Σε μια «βεντάλια» θεμάτων – και μάλιστα καυτών – συμφώνησαν την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι ηγέτες δείχνοντας, κατά κάποιον τρόπο, τον δρόμο της συναίνεσης στους υπουργούς Ενέργειας για να υιοθετήσουν τη Δευτέρα ένα πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Πέρα από τη συμφωνία για την επιβολή ελάχιστου φόρου 15% στα κέρδη των πολυεθνικών, οι «27» συμφώνησαν στο σπουδαιότερο (και με την αξιολογική και με τη χρονική έννοια του όρου): στην ανάγκη να απαντήσει η Ευρώπη στο «σαρωτικό» σχέδιο στήριξης των «πράσινων» αμερικανικών επιχειρήσεων, που ενέκρινε πρόσφατα η διακυβέρνηση Μπάιντεν.

Οι «27» ηγέτες της ΕΕ αναγνώρισαν ομόφωνα και δίχως περιστροφές την ανάγκη να στηριχθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, η οποία έχει πληγεί καίρια αφενός από την εκτόξευση των τιμών ενέργειας στα ουράνια και αφετέρου από το σχέδιο Μπάιντεν, που δημιουργεί αφεαυτού ένα συνθλιπτικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές των Αμερικανών βιομηχάνων.

Πώς θα «δουλέψει» στην Ευρώπη ο ελάχιστος εταιρικός φόρος

«Την ώρα που κάποιοι μεγάλοι ευρωπαϊκοί βιομηχανικοί όμιλοι απειλούν να μετεγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζήτησαν την Πέμπτη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεξεργαστεί και να καταθέσει έως τα τέλη Ιανουαρίου ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για τη διάσωση του δευτερογενούς τομέα της ευρωοικονομίας, το οποίο οι ίδιοι θα θέσουν επί τάπητος και θα μελετήσουν στην έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έχει προγραμματιστεί για τις 9 και 10 Φεβρουαρίου 2023», μεταδίδουν από τις Βρυξέλλες οι ανταποκριτές της γαλλικής οικονομικής εφημερίδας «Les Echos».

«Πράσινο Ταμείο» για την ενέργεια

Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε ήδη από την Τετάρτη προτείνει να αναζητηθούν αντίμετρα από τους Ευρωπαίους που θα αντισταθμίσουν το προστατευτικό κρεσέντο των ΗΠΑ. Ζήτησε συγκεκριμένα να χαλαρώσει το πλαίσιο για την εκταμίευση κρατικής βοήθειας στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες, να επιταχυνθούν τα μέτρα για τη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση» και να δημιουργηθεί ένα ευρωευρωζώνηπαϊκό κρατικό ταμείο (sovereign fund) ικανό να επενδύει στις βιομηχανίες αιχμής.

Ζήτησε, επίσης, η πρόεδρος της Κομισιόν να απλοποιηθούν και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αδειοδότησης για την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Βεβαίως η ιδέα για τη δημιουργία ενός (οποιουδήποτε και για κάθε σκοπό) κρατικού fund, παρότι διατυπώνεται από μια Γερμανίδα, προσκρούει στην απροθυμία (αν όχι τη σθεναρή αντίθεση) των λεγόμενων «φειδωλών» εταίρων. Της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Ολλανδίας, της Φινλανδίας και διαφόρων συνεπικουρούντων Ανατολικών εταίρων. Εκείνων που «λύσσαξαν στις φάπες (σ.σ. των Σοβιετικών) και έχουν γίνει τώρα οι πιο στυγνοί σατράπες», όπως θα έλεγε κανείς παραφράζοντας τον ποιητή.

Λευκός καπνός στις Βρυξέλλες για τον «παγκόσμιο φόρο»

Μακρόν: 2% του ΑΕΠ

Προτού καταφύγουν σε έκτακτες χρηματοδοτήσεις, οι «φειδωλοί» προτιμούν πρώτα να ξεκοκαλίζουν τα διαθέσιμα κονδύλια, συμπεριλαμβανομένων και των 750 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Επόμενη Γενιά (NextGenEU). Κάτι που θα στερούσε μείζονα κονδύλια και πιστώσεις για αναπτυξιακούς και κοινωνικούς σκοπούς, αφού θα τα ανακατεύθυνε στον βιομηχανικό κλάδο.

Ο Εμανουέλ Μακρόν εν προκειμένω φαίνεται πως διαδραμάτισε ένα πολύ εποικοδομητικό ρόλο για την εξεύρεση λύσης. «Είναι μια χρηματοδοτική προσπάθεια η δυναμική της οποίας φτάνει στις δύο εκατοστιαίες μονάδες του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Θα υπάρχει ένα εθνικό κομμάτι και ένα ευρωπαϊκό κομμάτι χρηματοδότησης. Και στο ευρωπαϊκό κομμάτι θα υπάρχουν επιδοτήσεις, θα υπάρχουν όμως και πολλές εγγυήσεις για να αποφευχθεί ο οικονομικός κατακερματισμός μεταξύ των κρατών μελών», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Μαύρα» σύννεφα για τον πληθωρισμό στη Γερμανία

Για την τιμή του αερίου

Ένα επίσης φλέγον και επείγον ζήτημα τη λύση του οποίου φαίνεται πως δρομολόγησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι το ζήτημα της επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο. Οι «27» έθεσαν, για την ακρίβεια, ένα πολιτικό πλαίσιο στο μείζον εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, την Κομισιόν, προκειμένου να δράσει. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι λύνει εν πολλοίς τα χέρια της Επιτροπής.

Εν προκειμένω η βασική τροχοπέδη για το πλαφόν ήταν το Βερολίνο. Η Γερμανία αντιτίθεται στη θέσπιση οποιουδήποτε μηχανισμού για τον καθορισμό ανώτατων τιμών αερίου από φόβο μήπως θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλειά της. Είναι δα γνωστός ο ομφάλιος ενεργειακός λώρος που συνδέει τη Γερμανία με τη Ρωσία. Ενα κάπως προκλητικό, από πολιτικής απόψεως, οικονομικό προνόμιο που διέθετε το Βερολίνο τα χρόνια της κρίσης του ευρώ που ύψωνε το δάχτυλο στους Ευρωπαίους εταίρους του Νότου, μέχρι που ήρθε η ώρα να αντιμετωπίσει ένα άλλο δάχτυλο, υψωμένο κι αυτό, από τους Μοσχοβίτες ενεργειακούς εταίρους του.

Εν πάση περιπτώσει, το Βερολίνο αποδέχθηκε εν προκειμένω επί της αρχής την επιβολή πλαφόν, διατηρώντας βέβαια επιφυλάξεις και επιβάλλοντας πολλές ρήτρες για αναστολή του μέτρου «για κάθε περίπτωση που θα διαταρασσόταν της αγοράς».

Επί του πρακτέου, όλα δείχνουν ότι τη Δευτέρα θα καθοριστεί ένα πλαφόν κάτω των 200 ευρώ, «ίσως στα 190 ευρώ», δήλωσε στη γαλλική εφημερίδα αξιωματούχος που έχει γνώση επί του θέματος.

Σε κάθε περίπτωση, «για τον Εμανουέλ Μακρόν το πιο σημαντικό και το πιο δομικό, δηλαδή η ανάπτυξη κοινών αγορών μεταξύ των κρατών μελών», γράφει η «Les Echos». «Τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα συμβόλαιά μας θα μας επιτρέψουν να μειώσουμε την τιμή του φυσικού αερίου για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μας», πανηγύρισε ο Γάλλος πρόεδρος.

Οι έξι νέες κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας

Το ένατο πακέτο κυρώσεων

Το βράδυ της Πέμπτης η ΕΕ συμφώνησε εξάλλου το ένατο κατά σειρά πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Πολλές λεπτομέρειες δεν ανακοινώθηκαν. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή που επικαλείται η «Les Echos», το τελικό κείμενο που εγκρίθηκε προβλέπει τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων στο όνομα της επισιτιστικής ασφάλειας και επίσης των αναγκών εφοδιασμού με λιπάσματα, σε περίπτωση που κάποιο από τα κράτη-μέλη της ΕΕ αντιμετωπίσει πρόβλημα.

Και στο σημείο αυτό, όπως και στην επιβολή του φόρου 15% στις πολυεθνικές, κάμφθηκαν (άγνωστο με ποια ανταλλάγματα) οι επιφυλάξεις που είχαν διατυπώσει η Πολωνία και η Ουγγαρία.
Οι νέες αυτές κυρώσεις θα προστεθούν στο συνολικό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις αρχές Δεκεμβρίου παράλληλα με τη θέσπιση ανώτατου ορίου 60 δολαρίων το βαρέλι στην τιμή αγοράς του ρωσικού αργού που αποφασίστηκε από κοινού με τον όμιλο των 7 μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη (G7) και την Αυστραλία.

Βουλγαρική οργή για τη Σένγκεν

Το μοναδικό ζήτημα που άφησαν οι «27» να εκκρεμεί είναι η ένταξη στη συμφωνία Σένγκεν της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, μετά το διπλό βέτο που έθεσαν η Αυστρία και η Ολλανδία. Οργισμένες διαμαρτυρίες για την στάση της Βιέννης και της Χάγης διατύπωσε, σύμφωνα με πληροφορίες της «Les Echos», η πλευρά της Σόφιας.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε μετά το πέρας της συνόδου κορυφής ότι θα κάνει «ό,τι είναι δυνατόν» για να ενταχθούν η Βουλγαρία και η Ρουμανία στη Σένγκεν μέσα στον επόμενο χρόνο.

Υπενθυμίζεται ότι η από μακρόν ευνοούμενη του Βερολίνου και των δορυφόρων του, Κροατία, έχει γίνει αναιμάκτως δεκτή και περιμένει να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων την 1η Ιανουαρίου 2023.