Χρέη και οφειλέτες

Κάθε μήνα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δίνει στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία πολιτών και επιχειρήσεων και κάθε φορά προκύπτει ότι ένα συντριπτικό ποσοστό των εν λόγω χρεών δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθεί καθώς κατατάσσονται στα ανείσπρακτα. Ωστόσο και εκείνα που θεωρούνται ότι μπορεί να εισπραχθούν, με πολύ μεγάλη δυσκολία καταφέρνει τελικά η φορολογική διοίκηση να συγκεντρώσει κάποια ποσά που σε καμία περίπτωση όμως δεν ανέρχονται στην αρχική οφειλή.

ΑΑΔΕ: Ψηφιακά τα αιτήματα και για τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων

Εταιρείες χρεοκοπημένες, πρόσωπα βιτρίνα με μηδενική ατομική περιουσία, υπέρογκα πρόστιμα σε εταιρείες «φαντάσματα» συνθέτουν το παζλ των μεγάλων οφειλετών που όσα ειδοποιητήρια και αν λάβουν για να ρυθμίσουν την οφειλή τους καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων.

Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία προσπάθεια να ξεκαθαρίσει το τοπίο αλλά και πάλι τα χρέη είναι σε δυσθεώρητα ύψη και το βασικότερο κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτος για το ποιο ποσό από το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών μπορεί τελικά να εισπραχθεί.

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους τα ληξιπρόθεσμα χρέη διαμορφώθηκαν στα 113,16 δισ. ευρώ. Από αυτό το κράτος εκτιμά ότι ανεπίδεκτα είσπραξης είναι 26 δισ. ευρώ και εισπράξιμα τα 86,9 δισ. ευρώ. Μη γελιόμαστε όμως. Αν κατάφερνε τελικά το κράτος να εισπράξει από αυτά τα 113 δισ. ευρώ έστω τα 25-30 δισ. ευρώ, τότε πραγματικά θα πανηγύριζαν όλοι στην οδό Νίκης και στην Καραγεώργη Σερβίας που βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία του υπουργείου Οικονομικών και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Ο αριθμός των οφειλετών

Επίσης, άλλο ένα ενδιαφέρον στοιχεία έχει να κάνει με τον αριθμό των οφειλετών. Διαβάζει κάποιος τα στοιχεία που δίνονται στη δημοσιότητα και μπορεί αρχικά να βγάλει το συμπέρασμα ότι ουσιαστικά ένας στους δύο φορολογούμενους (που διαθέτουν ΑΦΜ) χρωστάει στην εφορία. Αρα η Ελλάδα μπορεί να πει κάποιος ότι είναι η χώρα των κακοπληρωτών ή των πολλών οφειλετών. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Στην έκθεση του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το 3^ο τρίμηνο του 2023 το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής περιλαμβάνει έναν αναλυτικό πίνακα με τον αριθμό των οφειλετών ανάλογα το ύψος της οφειλής. Από τον συγκεκριμένο πίνακα προκύπτει ότι σε σύνολο 4.176.249 οφειλετών 727.407 χρωστούν στην εφορία έως 50 ευρώ, ενώ έως 500 ευρώ ληξιπρόθεσμα χρέη έχουν 1.607.182 πολίτες και επιχειρήσεις. Ουσιαστικά 2.334.589 συμπολίτες μας, δηλαδή το 55% επί του συνόλου, χρωστούν έως 500 ευρώ και το συνολικό χρέος τους είναι 444 εκατ. ευρώ σε σύνολο 113,16 δισ. ευρώ.

Από τα στοιχεία αυτά, κανείς δεν μπορεί να βγάλει το συμπέρασμα ότι αυτοί οι 2.334.589 συμπολίτες μας είναι κακοπληρωτές και έχουν ρίξει έξω τα έσοδα του κράτους. Μία δυσκολία ή μία αναβλητικότητα στην πληρωμή ενός φόρου τους έχει οδηγήσει στο να βρεθούν στη λίστα των ληξιπρόθεσμων οφειλετών.

Ας πάμε όμως και στον αντίποδα για να έχουμε μία πλήρη εικόνα του τι ακριβώς συμβαίνει και γιατί τελικά οι οφειλές έχουν ξεπεράσει τα 113 δισ. ευρώ. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει 8.896 οφειλέτες (δηλαδή 0,2% επί του συνόλου) χρωστούν στην εφορία 90,1 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 80% των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Μάλιστα ο αριθμός των συγκεκριμένων μεγαλο-οφειλετών είναι αυξημένος κατά 274 άτομα – εταιρείες την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2022 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Είναι ξεκάθαρο ότι το κράτος αν μπορούσε να εισπράξει αυτά τα τεράστια χρέη θα το είχε κάνει. Και αν τελικά γνωρίζει ότι δεν πρόκειται ποτέ να τα εισπράξει ας ξεκινήσει μία τελική διαδικασία ξεκαθαρίσματος των χρεών ώστε και εντυπώσεις να μην δημιουργούνται από τα δισεκατομμύρια οφειλών και στην τελική να ξέρει τι μπορεί να εισπράξει και από ποιους ώστε τελικά κάποια στιγμή να τα καταφέρει.