Οπτικές ίνες: Πώς θα περάσει η Ελλάδα στη σφαίρα των υπερυψηλών ταχυτήτων

Προς υπογραφή εντός των επόμενων εβδομάδων οδεύει το μεγάλο έργο του Ultra Fast Broadband που θα ανοίξει για το 2023 τον δρόμο σε μια σειρά vouchers που έρχονται για να αυξήσουν τη ζήτηση για πιο γρήγορα δίκτυα. Με την Ελλάδα να παραμένει μεταξύ των ουραγών στην Ευρώπη στη σταθερή ευρυζωνική πρόσβαση, για να επιτευχθεί το όραμα της Gigabit Society ως το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να ανεβάσει ταχύτητες στην ανάπτυξη δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων.

Οπτικές ίνες: Οι πάροχοι περιμένουν διπλάσιες συνδέσεις μέχρι το 2027

Η επιτάχυνση της ψηφιοποίησης, που γίνεται έντονα αισθητή στην καθημερινότητα, φτάνοντας στο 1 δισ. ψηφιακές συναλλαγές μεταξύ πολιτών και κράτους το 2022, φέρνει στην κορυφή της ατζέντας το ζητούμενο της διείσδυσης για τις πολύ υψηλές ταχύτητες.

Συνοψίζοντας τα ψηφιακά έργα που έχουν δημοπρατηθεί μέσα στην τελευταία τριετία, στο πλαίσιο του Digital Economy Forum 2022 του ΣΕΠΕ, ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, έκανε λόγο για περισσότερα από 220 μεγάλα έργα, συνολικού ύψους 2,3 δισ. ευρώ, πάνω από 400 εκατ. ευρώ σε ενισχύσεις, περισσότερα από 700 εκατ. σε ΣΔΙΤ. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023, προγραμματίζονται ακόμη 600 εκατ. ευρώ σε διαγωνισμούς.

Παράλληλα, φορείς των τηλεπικοινωνιών βάζουν στο τραπέζι και νέες λύσεις που μπορούν να ενισχύσουν την ευρωζωνικότητα, όπως η σταθερή ασύρματη πρόσβαση (FWA). Ουσιαστικά, αποτελεί έναν σύγχρονο και σύντομο δρόμο για να φτάσουν οι υψηλές ταχύτητες σε απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές.

Όπως είπε ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), καθηγητής Κωνσταντίνος Μασσέλος, στο πλαίσιο του ίδιου φόρουμ, «δεδομένου ότι ο στόχος για τη συνδεσιμότητα το 2030 είναι τεχνολογικά ουδέτερος, άρα δεν θέλουμε μόνο οπτικές ίνες αλλά και άλλες τεχνολογίες, θα πρέπει να δοθεί ίση ευκαιρία στη σταθερή ασύρματη πρόσβαση μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων που σχεδιάζονται».

Vouchers για πάνω από 1 εκατ. νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Με τις σημερινές ανάγκες νοικοκυριών και επιχειρήσεων να παρουσιάζονται ενισχυμένες στο πεδίο των 100 Mbps, η ζήτηση για τις υψηλότερες ταχύτητες που προσφέρουν οι οπτικές ίνες μέχρι το σπίτι (FTTH), το 5G, η δορυφορική πρόσβαση χρειάζεται να ενισχυθεί για να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη των δικτύων. Οι ανακοινωθείσες επενδύσεις των τηλεπικοινωνιακών παρόχων που ξεπερνούν τα 5,6 δισ. ευρώ αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό το έλλειμμα στις υποδομές υπερ-υψηλών ταχυτήτων. Ωστόσο, το μειωμένο εμπορικό ενδιαφέρον θέτει εν αμφιβόλω τον επενδυτικό τους σχεδιασμό.

Για αυτό και η επιδότηση μέσω κουπονιού αποτελεί ένα από τα όπλα που αξιοποιεί το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για να τονώσει την αγορά. Περί τα 140.000 νοικοκυριά έχουν διασυνδεθεί μέχρι σήμερα με οπτικές ίνες μέχρι το σπίτι χάρη στο κουπόνι του προγράμματος Superfast Broadband (SFBB), η διάρκεια του οποίου επεκτάθηκε ως το 2022. Παράλληλα, ενισχύθηκαν τόσο οι δικαιούχοι, συμπεριλαμβάνονται επιχειρήσεις, όσο και ο προϋπολογισμός, φτάνοντας συνολικά τα 60 εκατ. ευρώ.

Η ώρα του μεγάλου ΣΔΙΤ του Ultra Fast Broadband (UFBB) των 870 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) που θα καλύψει με οπτικές ίνες περισσότερα από 810.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις φαίνεται πως έχει φτάσει, με καθυστέρηση βεβαίως περίπου ενός έτους. Οι υπογραφές με τους δύο αναδόχους του τεράστιου έργου ΟΤΕ και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – Grid Telecom αναμένονται το επόμενο διάστημα. Οι νέες συνδέσεις FTTH θα είναι τουλάχιστον 100 Mbps, άμεσα αναβαθμίσιμες σε 1 Gbps.

Παράλληλα, εντός του 2023 αναμένεται και το Gigabit Voucher Scheme, που στοχεύει να κάνει πιο προσιτές σε καταναλωτές και επιχειρήσεις συνδέσεις με ταχύτητα λήψης δεδομένων που θα φτάνει τουλάχιστον τα 250 Mbps, επίσης με δυνατότητα αναβάθμισης σε  1 Gbps. Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης θα ανέλθει σε 100 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο της δράσης, προβλέπεται η επιδότηση του αρχικού εφάπαξ τέλους σύνδεσης, καθώς και μέρους του μηνιαίου τέλους για περίοδο 24 μηνών.

Μέσω της επιτυχούς υλοποίησης της εν λόγω δράσης, καθώς και άλλων συναφών δράσεων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, εκτιμάται πως η διείσδυση των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων στη χώρα μπορεί να υπερβεί το 10%, στηρίζοντας και τη βιώσιμη ανάπτυξη των δικτύων.

Σε τροχιά έχει τεθεί επίσης, προκειμένου να ενεργοποιηθεί εντός του έτους, η πρωτοβουλία για την καλωδίωση κτηρίων με οπτικές ίνες. Μέσω της δράσης Smart Readiness Voucher, συνολικού προϋπολογισμούς 148,4 εκατ. ευρώ, που προβλέπει κουπόνι επιδότησης, περίπου 120.000 κτήρια πρόκειται να μπουν στη φάση της ψηφιακής ετοιμότητας, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Σχεδιάζεται ήδη από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η δεύτερη -ακόμα μεγαλύτερη- φάση του UFBB, προϋπολογισμού που θα ανέλθει σε 1,2 δισ. ευρώ. Στόχος θα είναι να καλυφθούν περί τα 1,7 εκατ. νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δεν συμπεριλαμβάνονται στα επενδυτικά πλάνα των παρόχων.

Προχωρά το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις οπτικές ίνες

Στο μεταξύ, πριν από ένα δεκαπενθήμερο, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ρυθμιστικό πλαίσιο για τα σταθερά δίκτυα που επεξεργάστηκε και κατέθεσε η ΕΕΤΤ τον περασμένο Νοέμβριο. Ο σχεδιασμός μπορεί να εγκρίθηκε, μετ’ επιμέρους επαίνων μάλιστα από την Κομισιόν, όμως αποτελεί ένα νέο σημείο τριβής για την τηλεπικοινωνιακή αγορά. Κι αυτό διότι προχωρά σε μερική απορρύθμιση του ΟΤΕ στο πεδίο των οπτικών ινών μέχρι το σπίτι (FTTH), μέχρις ότου η χώρα φτάσει σε επίπεδο διείσδυσης 30%.

Ουσιαστικά, δηλαδή, η ΕΕΤΤ θεωρεί πως αυτή η «χαλάρωση» στο επίπεδο των τιμών λιανικής, καθώς ο ΟΤΕ θα είναι ελεύθερος να διαμορφώνει τα πακέτα του FTTHχωρίς προηγούμενη έγκριση της Επιτροπής, θα ευνοήσει τον ανταγωνισμό, ενισχύοντας την ανάπτυξη των δικτύων. Η αντίδραση βεβαίως των ανταγωνιστών του ΟΤΕ, δηλαδή των Vodafone και Nova, ήταν εξαρχής έντονη. Υποστηρίζουν δε, ότι αυτή η μερική απορρύθμιση μπορεί να οδηγήσει σε στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά, λόγω της κυρίαρχης θέσης του ΟΤΕ.

Όπως πάντως σημείωσε ο κ. Μασσέλος, το ρυθμιστικό πλαίσιο εγκρίθηκε ακριβώς όπως υποβλήθηκε με ιδιαίτερα θετικά σχόλια για τρία επιμέρους σημεία, το ένα εκ των οποίων είναι και η εξαίρεση για τα πακέτα FTTH, η οποία όμως δεν αφορά στη χονδρική. Εύσημα πήρε η Αρχή ακόμη για το πλαίσιο που σχεδίασε για την πρόσβαση στις παθητικές υποδομές, με στόχο να μειωθούν τα κόστη πολιτικού μηχανικού στην ανάπτυξη των δικτύων, καθώς και για τη λεπτομερή περιγραφή της διαδικασίας για το «σβήσιμο» του δικτύου χαλκού.