ΕTΕ: Ποιοι κλάδοι ενισχύουν το momentum των εξαγωγών

Σε μια δύσκολη συγκυρία, οι ελληνικές εξαγωγές ενισχύουν το μερίδιό τους έναντι των ευρωπαίων ανταγωνιστών, με ώθηση κυρίως από προϊόντα υψηλής και μέσης τεχνολογίας, αναφέρει η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, στο πλαίσιο της νέας σειράς μελετών «Τάσεις του Επιχειρείν».

Ειδικότερα, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών σημείωσαν σημαντική άνοδο της τάξης του 7% σε πραγματικούς όρους (22% σε ονομαστικούς) κατά το πρώτο δεκάμηνο του 2022 – ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από το μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας – ενισχύοντας το μερίδιό τους έναντι του ευρωπαϊκού ανταγωνισμού.

Γιατί «έκοψε» ταχύτητα η ανάπτυξη – Τι λέει η Εθνική Τράπεζα

Ωστόσο, μια σταδιακή κόπωση διαπιστώνεται κατά τη διάρκεια της χρονιάς, με το ρυθμό ανάπτυξης των εξαγωγών να επιβραδύνει στο 4,6% στο τρίμηνο Αύγουστος-Οκτώβριος 2022 (από 7,5% κατά το πρώτο επτάμηνο του έτους).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Η δομή των εξαγωγών

Εμβαθύνοντας περισσότερο στη δομή των εξαγωγικών ροών, οι αναλυτές της ΕΤΕ παρατηρούν ότι:

• Αυξημένη διείσδυση εντοπίζεται σε αγορές εκτός Ευρώπης όπως Μέση Ανατολή, ενώ ο βασικός προορισμός της Δυτικής Ευρώπης συνεχίζει – αν και με μειωμένη δυναμική – την ανοδική του πορεία σε μεγάλο αριθμό κλάδων, επιβεβαιώνοντας την ευρεία βάση της εξαγωγικής μας ανόδου.
• Βασικοί πυλώνες της εξαγωγικής ανόδου ήταν i) κλάδοι υψηλής τεχνολογίας (μηχανήματα και φάρμακα) με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 14-20% (συμβατούς με την ευρωπαϊκή τάση) καθώς και ii) κλάδοι μέσης τεχνολογίας (κυρίως χημικά και μέταλλα) που ενίσχυσαν τα διεθνή μερίδιά τους (με ηπιότερους ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 4-9% στην πλειοψηφία των γεωγραφικών περιοχών). Από την άλλη πλευρά, η πρόσφατη επιβράδυνση φαίνεται να είναι κυρίως αποτέλεσμα των αδύναμων επιδόσεων σε κλάδους χαμηλής τεχνολογίας όπως ένδυση, υφάσματα (κυρίως βαμβάκι) και τρόφιμα.
• Αξιοσημείωτο είναι ότι σε αναλυτικό επίπεδο 129 προϊόντων (με κάλυψη του 85% των συνολικών εξαγωγών), πάνω από το ½ πέτυχαν ανοδικό μερίδιο έναντι ευρωπαίων ανταγωνιστών, με το 20% να το επιτυγχάνει με παράλληλη αύξηση σχετικών τιμών (ποσοστό παρόμοιο με τον μεσοπρόθεσμο μέσο όρο). Όσον αφορά την επεκτατική στρατηγική, εντοπίζουμε ότι η πλειοψηφία των κλάδων (τόσο υψηλής-μέσης όσο και χαμηλής τεχνολογίας) στοχεύει στη διεκδίκηση όγκων διεθνούς αγοράς (έστω με μειωμένη σχετική τιμή).

Εξαγωγές ανά προορισμό

Εμβαθύνοντας στην πορεία των ελληνικών εξαγωγών ανά προορισμό κατά το τρίμηνο Αύγουστος-Οκτώβριος 2022, διαπιστώνουμε έντονες αποκλίσεις επιδόσεων, με τις περισσότερες ωστόσο γεωγραφικές περιοχές να κινούνται ανοδικά.

Ειδικότερα εντοπίζεται:

αυξημένη διείσδυση σε ανερχόμενες αγορές (ως προς τη συμμετοχή τους στο μείγμα εξαγωγών) τόσο υψηλού εισοδήματος όπως η Β. Αμερική (+11%) όσο και μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος όπως η Ν. Αμερική και η Μέση Ανατολή (+34% – κυρίως λόγω ανοδικών εξαγωγών μετάλλων στη Σαουδική Αραβία, αλλά και με μεγάλο εύρος ανοδικών κλάδων).

η Δυτική Ευρώπη, παρά τη σχετική επιβράδυνση (ήπια άνοδος 4% σε αποπληθωρισμένους όρους) παραμένει βασικός προορισμός (απορροφώντας άνω του ½ των ελληνικών εξαγωγών), ενώ
καταγράφει ευρεία βάση ανόδου (σε 7/11 κλάδους), αντικατοπτρίζοντας στέρεη βάση ανάπτυξης.

μεικτή εικόνα στις λοιπές ευρωπαϊκές αγορές, με εντονότερη άνοδο στην Ανατολική Ευρώπη και ελαφρώς πτωτική πορεία στα Βαλκάνια (κυρίως λόγω Αλβανίας).

Σε αναλυτικό επίπεδο χωρών προορισμού, ανοδικά κινήθηκαν 54 από τις 101 εξεταζόμενες χώρες, μεταξύ αυτών και 9 στις 10 κύριες χώρες προορισμού (με κάλυψη σχεδόν ⅔ των ελληνικών εξαγωγών). Από τις 10 χώρες, θετικά ξεχωρίζουν i) Η.Π.Α. και Ην. Βασίλειο με τη μεγαλύτερη πραγματική αύξηση (16%), και ii) Κύπρος και Ιταλία με τα περισσότερα
ανοδικά προϊόντα (ενώ στη Γαλλία εντοπίζεται πίεση κυρίως στις εξαγωγές φαρμάκων).

Προοπτικές

Όσον αφορά τις εκτιμήσεις μας για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών τους επόμενους μήνες, αναμένεται συνέχιση της ανοδικής αλλά επιβραδυνόμενης τάσης.

Σε αυτό συγκλίνουν και οι προσδοκίες των Ελλήνων εξαγωγέων οι οποίοι αναγνωρίζουν:

• αφενός, ήπια επιβράδυνση σε όρους εξαγωγικών παραγγελιών, παραμένοντας ωστόσο υψηλότερες του μακροπρόθεσμου μέσου όρου
• αφετέρου, διατήρηση του σχετικού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι λοιπών ευρωπαϊκών χωρών (ειδικά σε αγορές εκτός ΕΕ).

Για την επόμενη πενταετία, εξαγωγές, υπάρχει προοπτική για μέση ετήσια αύξηση της τάξης του 5-6%, με δυνητική επιπλέον ώθηση της τάξης του 3% ετησίως σε περίπτωση που η Ελλάδα βελτιώσει τις επιδόσεις της σε έρευνα και ανάπτυξη (προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο), στηρίζοντας έτσι περαιτέρω την εξαγωγική δυναμική προϊόντων υψηλής τεχνολογίας