Ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις που… κρίθηκαν στην παράταση, επισημοποιήθηκε η συμφωνία ανάμεσα στην JPMorgan και την Viva Wallet. Ο αμερικάνικος κολοσσός εισέρχεται στο μετοχικό κεφάλαιο της ταχέως αναπτυσσόμενης ελληνικής εταιρείας και μαζί ξεκινούν μια καινούρια πορεία.
Πρωταγωνιστές» στο mega deal της χρονιάς, όπως κάποιοι εύστοχα χαρακτήρισαν ήταν ο ιδρυτής και βασικός μέτοχος της Viva, Χάρης Καρώνης και ο ελληνικής καταγωγής τραπεζίτης Τζέιμι Ντάιμον.
Χ. Καρώνης (Viva) – Τζέιμι Ντάιμον (JPMorgan): Οι «πρωταγωνιστές» του deal της χρονιάς
Τι εστί Ντίμον
Ο Τζέιμι Ντάιμον είναι τραπεζίτης τρίτης γενιάς και εγγονός ενός σμυρνιού τραπεζίτη που μετανάστευσε στη Νέα Υόρκη, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Είναι γνωστός και ως ο άνθρωπος που έσωσε τη Γουόλ Στριτ όταν οι τράπεζες κατέρρεαν. Ο παππούς του, Πάνος Παπαδημητρίου, έφτασε στη Νέα Υόρκη το 1921 και αποφάσισε να αλλάξει το όνομά του σε Ντίμον πιστεύοντας ότι «ακούγεται γαλλικό».
Στα 66 του χρόνια, έχοντας διοικήσει την JPMorgan αξίας 3,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για 17 χρόνια, βρίσκεται στο ζενίθ της επιρροής του στα οικονομικά και την πολιτική. Έχει δημιουργήσει μια εταιρεία που είναι ο κορυφαίος trader της Wall Street. Τα κέρδη της ύψους 48 δισ. δολαρίων το 2021 ήταν τα υψηλότερα στα χρονικά των αμερικανικών τραπεζών. Εκείνη τη χρονιά, το διοικητικό συμβούλιο έδωσε στον Ντίμον – ο οποίος είναι ταυτόχρονα πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος – ένα πακέτο κινήτρων αξίας άνω των 50 εκατ. δολαρίων για να παραμείνει τουλάχιστον μέχρι το 2026.
Ο CEO-φιλόσοφος
Ένα βράδυ του Ιουνίου φέτος, σε μια συνάντηση πρώην στελεχών της JPMorgan στα γραφεία της εταιρείας, στο αίθριο της βιβλιοθήκης με τους γυάλινους τοίχους, o Ντίμον ήταν ο Ντίμον, ο CEO-φιλόσοφος, ο οποίος μοίραζε ωμά τις απόψεις του.
«Εξαπέλυσε μύδρους» κατά του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, χρησιμοποιώντας αισχρή φρασεολογία καθώς συζητούσε για την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου, σύμφωνα με το Bloomberg. Και δεν ήταν πολύ πιο ήπιος για τους πολιτικούς γενικότερα, όπου κατακεραύνωσε αυτό που θεωρεί ως «δεκαετίες ανίκανων πολιτικών».
Κάποιοι καλεσμένοι, που τον γνωρίζουν πολύ καλά, εξεπλάγησαν από τη αμεσότητα και την ωμότητα του λόγου του.
Tετραπλασιασμός της μετοχής από την ημέρα που ανέλαβε
Οι μετοχές της JPMorgan έχουν υπερτετραπλασιαστεί από τότε που ανέλαβε ο Dimon στα τέλη του 2005. Μεταξύ των κορυφαίων ανταγωνιστών, μόνο η Goldman Sachs πλησιάζει, με υπερδιπλασιασμό. Η Bank of America και η Citigroup, ο δεύτερος και ο τρίτος μεγαλύτερος πιστωτικός οργανισμός των ΗΠΑ, είναι και οι δύο σε πτώση.
Δεν εδραίωσε μόνο τον ρόλο του ως επικεφαλής της JPMorgan, αλλά και ως το πρόσωπο του κλάδου, το οποίο μπαίνει μπροστά κάθε φορά που οι ηγέτες της Wall Street καλούνται να εμφανιστούν ενώπιον του Κογκρέσου. Στελέχη ανταγωνιστικών επιχειρήσεων παραδέχονται ότι χαίρονται που τον αφήνουν να απαντήσει πρώτος στον καταιγισμό των ερωτήσεων.
«Ο Larry Bird των τραπεζών»
Ένας διευθύνων σύμβουλος αντίπαλης τράπεζας ,δήλωσε στο Bloomberg,ότι φαίνεται πως πολλοί νομοθέτες τον φοβούνται. Ορισμένοι μαλακώνουν τον τόνο τους όταν απευθύνονται στον Nτίμον, ζητώντας τη συμβουλή του για την οικονομία. Όταν άλλοι επιδιώκουν την αντιπαράθεση, ο Ντίμον ανταπαντά. Ένας πρώην ανώτερος δικαστικός λειτουργός τον περιέγραψε ως τον «Larry Bird των τραπεζών» – μιλάει άσχημα αλλά μπορεί να τα υποστηρίξει.
«Αυτός θα ήταν ο δρόμος προς την κόλαση για την Αμερική», είπε ο Dimon στη βουλευτή Rashida Tlaib τον Σεπτέμβριο, όταν τον ρώτησε αν η JPMorgan έχει πολιτική κατά της χρηματοδότησης νέων έργων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ο Dimon κέρδισε την αξιοπιστία του στη Wall Street χτίζοντας την JPMorgan και κατευθύνοντάς την μέσω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, διασώζοντας δύο επιχειρήσεις – την Bear Stearns και την Washington Mutual. Έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η JPMorgan ούτε ήθελε, ούτε χρειαζόταν διάσωση, αλλά συμφώνησε να αξιοποιήσει την έκτακτη στήριξη του Υπουργείου Οικονομικών για να διασώσει άλλες επιχειρήσεις του ομίλου. Οι περισσότερες άλλες μεγάλες τράπεζες, όχι μόνο χρειάστηκαν τα μετρητά αλλά απέλυσαν και τους CEO τους.
Ο καλύτερος διαπραγματευτής
Ο Ντίμον ανέλαβε έναν ακόμη ρόλο κατά τη διάρκεια της θητείας του. Όταν πέθανε το 2015 ο διάσημος διαπραγματευτής της JPMorgan, Jimmy Lee, η εταιρεία θα μπορούσε να προσπαθήσει να χρίσει κάποιον άλλον για να αναλάβει τον ρόλο του στο κλείσιμο συμφωνιών με πελάτες. Ο Ντίμον όμως λατρεύει να το κάνει.
Ο CEO της JP περνάει πλέον περισσότερο από το μισό χρόνο του εκτός τράπεζας, σύμφωνα με ανθρώπους που βρίσκονται κοντά του. Μόνο τον Νοέμβριο, αυτό περιελάμβανε συναντήσεις με περίπου 100 πελάτες σε όλη τη Λατινική Αμερική, επισκέψεις σε υποκαταστήματα στο Τέξας και πτήση στο Παρίσι για να παραλάβει βραβείο από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Δυσσοίωνες προβλέψεις για το μέλλον
Έχει επανειλημμένα ταρακουνήσει τις αγορές, λέγοντας δημοσίως ότι «τα σύννεφα καταιγίδας πάνω από το οικονομικό τοπίο», θα μπορούσαν να γίνουν «τυφώνας». Τον Οκτώβριο δήλωσε ότι η ύφεση στις ΗΠΑ θα φτάσει πιθανότατα μέχρι τα μέσα του 2023. Μια ύφεση θα μπορούσε να είναι «από ήπια έως σκληρή», πρόσθεσε αυτόν τον μήνα.
Κάποιοι που γνωρίζουν εκ των έσω, λένε ότι ακούγεται και ενεργεί όπως πριν από την οικονομική κρίση. Τότε, ήταν αισιόδοξος για την τράπεζά του, αλλά αρνητικός για το οικονομικό τοπίο συνολικά.
Φέτος, προειδοποιεί ότι η γεωπολιτική αναταραχή, η άνοδος των τιμών και τα αντίμετρα των κεντρικών τραπεζών θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε μια υπερκαταιγίδα.
Δεν είναι περίεργο που οι μέτοχοί του φαίνονται ανήσυχοι. Οι ανησυχίες σχετικά με τις δαπάνες της JPMorgan για την τεχνολογία και άλλες επενδύσεις έχουν επιβαρύνει τη μετοχή φέτος. Ο Ντίμον έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε προσπάθειες να κάνει την τράπεζα πιο ψηφιακή. Αυτή η κίνηση καθώς και ο πληθωρισμός έχουν ωθήσει τις αναμενόμενες δαπάνες για φέτος περίπου στα 77 δισεκατομμύρια δολάρια – περισσότερο από το ΑΕΠ των περισσότερων χωρών.
«Παίρνει δύσκολες αποφάσεις, φαινομενικά χωρίς φόβο», δήλωσε ο Sandy Warner, πρώην πρόεδρος της τράπεζας.
Ποιος θα ηγηθεί του οίκου Dimon μετά τον Dimon;
Όταν χρειάστηκε να νοσηλευτεί λόγω ανευρύσματος στην αορτή στις αρχές του 2020, η JPMorgan στηρίχθηκε στους δύο συμπροέδρους της για να μοιραστούν προσωρινά τις ευθύνες του διευθύνοντος συμβούλου. Ο ένας από αυτούς, ο Γκόρντον Σμιθ, συνταξιοδοτήθηκε αργότερα, αφήνοντας μόνο του τον Ντάνιελ Πίντο. Άνθρωποι που βρίσκονται κοντά στον Πίντο, ο οποίος κλείνει τα 60 του χρόνια αυτή την εβδομάδα, λένε ότι δεν είναι πρόθυμος να γίνει διευθύνων σύμβουλος και μάλιστα προβλέπουν ότι μπορεί να αποσυρθεί πριν ή ταυτόχρονα με τον Dimon.
Η Jennifer Piepszak, 52 ετών, και η Marianne Lake, 53 ετών, που είναι συν-επικεφαλής των τραπεζικών δραστηριοτήτων της JPMorgan, θεωρούνται ευρέως ως οι άλλες κορυφαίες υποψήφιες. Και οι δύο έχουν διατελέσει προηγουμένως οικονομικοί διευθυντές, αλλά πιθανότατα χρειάζονται περισσότερη εμπειρία στην εποπτεία της επενδυτικής τράπεζας προτού ανέλθουν στην κορυφή της επιχείρησης.
Μόλις ο Dimon «τελειώσει» με το ρόλο του CEO, το διοικητικό συμβούλιο έχει πει, ότι η εταιρεία μπορεί να τον κρατήσει ως πρόεδρο.