Τράπεζες: «Φρέναρε» η άνοδος των καταθέσεων το 2022

Φρένο στο ρυθμό αύξησης των καταθέσεων σημειώθηκε το 2022, μετά την εντυπωσιακή διετία 2020 – 2021, κατά τη διάρκεια της οποίας οι καθαρές εισροές σε τραπεζικούς λογαριασμούς έφτασαν τα 37 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στο εφετινό 11μηνο τα υπόλοιπα νοικοκυριών και επιχειρήσεων στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα ενισχύθηκαν κατά 3,95 δισ. ευρώ. Την ίδια περίοδο πέρυσι η άνοδος είχε προσεγγίσει τα 12,5 δισ. ευρώ.

ΤτΕ: Μείωση 1,141 δισ. ευρώ στις καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου

Τραπεζικές πηγές κάνουν λόγο για μία λογική επιβράδυνση, δεδομένης της μεγάλης δημοσιονομικής στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων τα πρώτα δύο χρόνια της πανδημίας.

Σημειώνουν, δε, ότι η άνοδος της καταθετικής βάσης το 2022 θα κινηθεί στα επίπεδα των εκτιμήσεων που είχαν διατυπωθεί στις αρχές του έτους, δηλαδή γύρω από τη ζώνη των 8 δισ. ευρώ.

Με τον τρόπο αυτό, θα επιστρέψει ξανά κοντά στα 190 δισ. ευρώ για πρώτη φορά μετά από 12 σχεδόν χρόνια.

Οι τρεις καταλύτες

Όπως εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, τρεις ήταν την εφετινή χρονιά οι καταλύτες ώθησης των μεγεθών σε ακόμη πιο υψηλά επίπεδα:

Πρώτον, η αύξηση των δανειακών υπολοίπων κατά 8 δισ. ευρώ περίπου, χρήματα που εν πολλοίς κατέληξαν στους λογαριασμούς της πελατείας των τραπεζών, κυρίως στις επιχειρήσεις

Δεύτερον, η ενίσχυση των τουριστικών εισπράξεων, οι οποίες κατά τα φαινόμενα θα φτάσουν στα επίπεδα ρεκόρ του 2019

Τρίτον, η άνοδος της απασχόλησης, η οποία με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αυξήθηκε έως και το τέλος Οκτωβρίου κατά 3,5% σε σύγκριση με το Δεκέμβριο 2021 (+140.000 εργαζόμενοι)

Από την άλλη πλευρά, αρνητικά επίδρασε η διεύρυνση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στα 13,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της μεγαλύτερης αύξησης των εισαγωγών σε σχέση με τις εξαγωγές.

Τα επιμέρους στοιχεία

Από τα επιμέρους στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, προκύπτει ότι οι μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2022 ενίσχυσαν τα υπόλοιπά τους στις τράπεζες κατά 872 εκατ. ευρώ. Η μεταβολή τους το αντίστοιχο διάστημα του 2021 είχε φτάσει τα 5,75 δισ. ευρώ.

Στον αντίποδα, οι καταθέσεις φυσικών προσώπων εμφανίζονται αυξημένες κατά 3,1 δισ. ευρώ, ποσό μειωμένο κατά 50% σε σύγκριση με την επίδοση του 11μηνου 2021.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, πρόκειται για μία αναμενόμενη εξέλιξη, καθώς τα νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με ένα μεγάλο κύμα ακρίβειας, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.

Όπως λένε, μπορεί ένα σημαντικό μέρος της ανατίμησης στο κόστος ενέργειας να καλύφθηκε από το κράτος, ωστόσο το καλάθι της νοικοκυράς ακρίβυνε, επιβαρύνοντας τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Επιπλέον, το 2021 χαρακτηρίστηκε από αναγκαστική συγκράτηση των καταναλωτικών δαπανών λόγω των μέτρων περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.

Έτσι, στο εφετινό εννεάμηνο τα νοικοκυριά ξόδεψαν 8,6 δισ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

Η σύνθεση των αποταμιεύσεων

Από το σύνολο των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών, τα 113,1 δισ. ευρώ βρίσκονται σε άτοκους λογαριασμούς ανοιχτής ζήτησης, τρεχούμενους και Ταμιευτήριο, και τα υπόλοιπα 23 δισ. ευρώ σε λογαριασμούς προθεσμίας.

Το 2022 συνεχίστηκε για τρίτη συνεχή χρονιά η πτώση των υπολοίπων στα προϊόντα προσυμφωνημένης διάρκειας, η οποία έφτασε σωρευτικά τα 3,61 δισ. ευρώ.

Εντούτοις, τους τελευταίους μήνες καταγράφεται μία ξεκάθαρη επιβράδυνση των ρυθμών μείωσής τους. Για παράδειγμα, το Νοέμβριο υποχώρησαν κατά 88 εκατ. ευρώ έναντι μέσης μηνιαίας καθαρής εκροής της τάξης των 350 εκατ. ευρώ εφέτος.

Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι μετά την αύξηση των επιτοκίων στους λογαριασμούς προθεσμίας, η πτωτική τάση θα αντιστραφεί. Στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείουν στο επόμενο 12μηνο οι τοποθετήσεις σε προγράμματα της κατηγορίας να διπλασιαστούν.