Τέλη κυκλοφορίας: Σε ποιες περιπτώσεις ισχύει η παράταση και σε ποιες όχι

Όπως είδαμε στο προηγούμενο σημείωμα μας, «Τέλη κυκλοφορίας: Πώς εξοφλούνται – Τα πρόστιμα – Πώς γίνεται η ψηφιακή ακινησία («κατάθεση» πινακίδων ψηφιακά) – Τι πρέπει να προσέχετε», το υπουργείο οικονομικών με την απόφαση Α.1181/20.12.2022 (ΦΕΚ 6645/Β’/22.12.2022), έδωσε παράταση στην πληρωμή των τελών κυκλοφορίας και στην ψηφιακή θέση των οχημάτων σε ακινησία. Η μεγάλη αυτή παράταση δημιουργεί ερωτήματα για το ποια οχήματα μπορούν να κινούνται ελεύθερα, κάνοντας χρήση στη δίμηνη αυτή παράταση, και ποια πρέπει να πληρώσουν τα τέλη κυκλοφορίας.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, με την εγκύκλιο Ε.2009/27.1.2022, «Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί θεμάτων σχετικών με τα τέλη κυκλοφορίας σε περίπτωση διαγραφής οχήματος, θέσης σε ακινησία και μεταβίβασης εντός του χρόνου παράτασης της προθεσμίας για την καταβολή των τελών κυκλοφορίας και τη θέση των οχημάτων σε ακινησία», έδωσε σχετικές οδηγίες.

Η εγκύκλιο αυτή δίνει διευκρινίσεις σχετικά με θέματα τελών κυκλοφορίας και ιδίως ως προς την παράταση της προθεσμίας για την εμπρόθεσμη καταβολή τους και τη θέση των οχημάτων σε ακινησία. Διαπραγματεύεται θέματα τελών κυκλοφορίας σε περίπτωση διαγραφών οχημάτων, ακινησιών και μεταβιβάσεων εντός του χρόνου παράτασης της προθεσμίας για την καταβολή τους.

Τέλος η εγκύκλιος αφορά ιδιοκτήτες/κατόχους οχημάτων, καθώς και τους φορείς και υπηρεσίες που εμπλέκονται στις διαγραφές οχημάτων, μεταβιβάσεις, εκδόσεις αδειών κυκλοφορίας και χορήγησης απαλλαγών από τέλη κυκλοφορίας, που γίνονται εντός της χορηγηθείσας παράτασης καταβολής τους.

Ας δούμε τις ειδικές περιπτώσεις που εξετάζει η εγκύκλιος:

Οριστική διαγραφή αυτού λόγω ανακύκλωσης

α) Όχημα που είναι σε κίνηση

Στην περίπτωση κατά την οποία, ιδιοκτήτης οχήματος, το οποίο τελεί σε κίνηση, επιθυμεί την οριστική διαγραφή αυτού λόγω ανακύκλωσης, δεν οφείλει τα τέλη κυκλοφορίας του έτους 2023 εφόσον παραδώσει το προς διαγραφή όχημα στα εγκεκριμένα από την Ε.Δ.Ο.Ε. κέντρα εναλλακτικής διαχείρισης ή διαγράψει οριστικά αυτό από τα μητρώα αδειών του Υπ. Υποδομών & Μεταφορών, έως την ημερομηνία λήξης της παράτασης που έχει δοθεί και για τη θέση οχήματος σε ακινησία, ήτοι έως τις 28.2.2023 (Α.1181/20.12.2022). Κάτι τέτοιο ισχύει καθώς η παράδοση ενός οχήματος στην Ε.Δ.Ο.Ε προς καταστροφή/ανακύκλωση έχει ως άμεση συνέπεια την αποξένωση του κατόχου από το όχημα και ως εκ τούτου συνιστά αναγκαστική ακινησία, η οποία επιφέρει τα ίδια αποτελέσματα με την εκούσια όσον αφορά σε θέματα έκπτωσης τελών κυκλοφορίας (σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 22 του Ν.2367/1953 και η ΠΟΛ.1091/30.3.2012) και καλύπτει την περίοδο από την παράδοση του οχήματος έως την οριστική διαγραφή.

β) Όχημα που είναι σε ακινησία

Στην περίπτωση κατά την οποία, ιδιοκτήτης οχήματος, το οποίο τελεί σε ακινησία, επιθυμεί την οριστική διαγραφή αυτού με ανακύκλωση, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 22 του Ν.2367/1953, σύμφωνα με τις οποίες δεν αίρεται η ακινησία, τα δε στοιχεία κυκλοφορίας του, άδεια και πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας, διαβιβάζονται από την αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, μετά από αίτηση του κατόχου ή ιδιοκτήτη αυτού, στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση Υποδομών και Μεταφορών, ή παραδίδονται από τον ίδιο, εφόσον αυτά βρίσκονται στην κατοχή του λόγω θέσης του οχήματος σε ακινησία ηλεκτρονικά.

γ) Δεν χορηγείται βεβαίωση μη οφειλής τελών

Από την ισχύουσα, περί τελών κυκλοφορίας, νομοθεσία δεν προβλέπεται χορήγηση βεβαίωσης περί μη οφειλής τελών κυκλοφορίας σε περιπτώσεις οριστικής διαγραφής λόγω ανακύκλωσης, παρότι έχει παρατηρηθεί ότι κάποιες εταιρείες ανακύκλωσης και περιφερειακές Υπηρεσίες Μεταφορών, ζητούν βεβαίωση ως απαραίτητο δικαιολογητικό για την διαγραφή οχημάτων με ανακύκλωση.

Οχήματα σε κίνηση με τέλη με τον μήνα

Η παράταση της προθεσμίας θέσης οχήματος σε ακινησία έως και 28.2.2022, ισχύει και για τα οχήματα που έχουν τεθεί προσωρινά σε κίνηση έως τις 31/12/2021 με καταβολή αναλογικών τελών κυκλοφορίας, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του αρ. 47 του Ν.4797/2021 (Α’ 66). Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον μέχρι τη λήξη της παράτασης δεν καταβληθούν τα τέλη κυκλοφορίας του έτους 2022 ή δεν τεθεί το όχημα εκ νέου σε ακινησία, τότε ισχύουν τα διαλαμβανόμενα στην εγκύκλιο Ε.2105/18.5.2021 και για το 2023 επιβάλλεται το πρόστιμο για μη εμπρόθεσμη θέση σε ακινησία.

Προσοχή -Πρόστιμα που επιβάλλονται

Στην περίπτωση που το όχημα κυκλοφορεί ή είναι σταθμευμένο σε δημόσιο χώρο και φέρει πινακίδες, ενώ βρίσκεται σε ψηφιακή ακινησία, επιβάλλεται πληρωμή των Τελών Κυκλοφορίας και το πρόστιμο εκπρόθεσμης πληρωμής τους, καθώς και διοικητικό πρόστιμο 10.000€. Σε περίπτωση υποτροπής επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 30.000 ευρώ και αφαιρείται το δίπλωμα οδήγησης του ιδιοκτήτη/κατόχου.

 Μεταβίβαση οχήματος

Αναφορικά με τη χορήγηση βεβαίωσης περί μη οφειλής τελών κυκλοφορίας που απαιτείται για την μεταβίβαση οχήματος, ισχύουν οι διατάξεις της περ. 7α της υποπ. Ε7 του άρθρου πρώτου του Ν.4093/2012, σύμφωνα με τις οποίες δεν επέρχεται μεταβίβαση της κυριότητας αυτοκινήτου οχήματος, εάν δεν καταβληθούν προηγουμένως τα τέλη κυκλοφορίας του έτους εντός του οποίου λαμβάνει χώρα η μεταβίβαση αυτή. Επομένως, κατά την μεταβίβαση οχήματος εντός του χρονικού διαστήματος της παράτασης, για να χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση, πρέπει να καταβληθούν τα τέλη κυκλοφορίας του έτους 2022.

Ομοίως και στις περιπτώσεις χορήγησης βεβαίωσης περί μη οφειλής τελών κυκλοφορίας λόγω εξαγωγής/επαναταξινόμησης του οχήματος στο εξωτερικό, εντός της παράτασης, πρέπει να καταβληθούν τα τέλη του έτους της εξαγωγής/επαναταξινόμησης, προκειμένου να χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση.

Ειδικά οχήματα (ΑΜΕΑ)

Η παράταση καταβολής των τελών κυκλοφορίας και θέσης οχήματος σε ακινησία, ισχύει και για τη χορήγηση απαλλαγής από τέλη κυκλοφορίας σε αναπήρους δικαιούχους, κατόπιν αιτήματός τους εντός του χρονικού διαστήματος της παράτασης (δια της εκδόσεως σχετικής απόφασης Προϊσταμένου αρμόδιας ΔΟΥ), εφόσον βεβαίως πληρούνται και οι προϋποθέσεις του ισχύοντος περί απαλλαγών θεσμικού πλαισίου.

Αλλαγή στοιχείων άδειας

Σε περίπτωση μεταβολής των στοιχείων της άδειας κυκλοφορίας οχήματος εντός του χρονικού διαστήματος της παράτασης, λόγω αλλαγής των χαρακτηριστικών του οχήματος η οποία επηρεάζει το ύψος των τελών κυκλοφορίας (π.χ. υποκυβισμός), τα νέα τέλη οφείλονται από το επόμενο ημερολογιακό έτος της μεταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπαρ. Ε7 του αρ. πρώτου του Ν.4093/2012, ήτοι το 2023. Για το 2022 καταβάλλονται, έως τη λήξη της παράτασης, τα αναλογούντα, προ της αλλαγής των χαρακτηριστικών του οχήματος (π.χ. προ του υποκυβισμού), τέλη κυκλοφορίας. Αυτονόητο είναι ότι στις περιπτώσεις μεταβολής των στοιχείων της άδειας κυκλοφορίας οχήματος εντός του χρονικού διαστήματος της παράτασης, η οποία δεν επηρεάζει το ύψος των τελών κυκλοφορίας (π.χ. αλλαγή χρώματος, αντικατάσταση άδειας κυκλοφορίας λόγω φθοράς, άρση παρακράτησης κυριότητας), τα τέλη καταβάλλονται μέχρι τη λήξη της προθεσμίας της παράτασης.

Επιστροφή τελών κυκλοφορίας

Στην περίπτωση που έχουν καταβληθεί τα τέλη κυκλοφορίας και στη συνέχεια εντός του χρονικού διαστήματος της παράτασης τεθεί το όχημα σε ακινησία (εκούσια ή αναγκαστική) ή διαγραφεί λόγω ανακύκλωσης, τα τέλη κυκλοφορίας δύνανται να επιστρέφονται κατόπιν αιτήματος του φορολογούμενου, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, χωρίς να απαιτείται για την θεμελίωση του αχρεώστητου να παρέλθει το έτος για το οποίο καταβλήθηκαν τα τέλη κυκλοφορίας (σχετ. 1044559/519/Τ.&Ε.Φ./ΠΟΛ.1158/23.5.2002).

Άρση ακινησίας

i.            Διευκρινίζεται ότι η υποχρέωση καταβολής των τελών κυκλοφορίας τρέχοντος έτους (έτους 2023) πριν την άρση της ακινησίας, υφίσταται και στην περίπτωση άρσης ακινησίας εντός του χρόνου παράτασης, καθότι σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 22 του Ν.2367/1953 και του άρθ. 36 του Ν.2093/1992, η ακινησία δεν αίρεται εάν ο κάτοχος του οχήματος δεν καταβάλει προηγουμένως τα τέλη κυκλοφορίας του έτους κατά το οποίο γίνεται η άρση.

ii.            Επίσης, στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας τα τέλη καταβάλλονται εντός 10 ημερών από το γεγονός που αίρει την ακινησία, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από σχετικές διατάξεις νόμων (1066578/5748/0014/ΠΟΛ.1147/8.6.1994).

Ο Απόστολος Αλωνιάτης είναι Οικονομολόγος – φοροτεχνικός, Α’ Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.