Ρωσία: Ο Πούτιν «στραγγαλίζει» τη μεσαία τάξη και δωροδοκεί τους φτωχούς

Το όνειρο του Αλεξέι Μαλόβ ήταν να αποκτήσει ένα λευκό Lada. Όταν η οικογένειά του, στην περιοχή του Σαράτοφ, έλαβε αποζημίωση για την επιστράτευση του γιου τους στην Ουκρανία, αγόρασε ακριβώς το αυτοκίνητο που ήθελε. Στη συνέχεια, ο πατέρας του έκανε το πρώτο ταξίδι με προορισμό το… νεκροταφείο.

Η πληρωμή αυτή είναι μόνο ένα παράδειγμα της ολοένα και πιο θολής γραμμής μεταξύ των προγραμμάτων πρόνοιας και των δαπανών του Κρεμλίνου για τον πόλεμο, ο οποίος συνέβαλε στο δημοσιονομικό έλλειμμα – ρεκόρ τον Δεκέμβριο.

Αν και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν αποφεύγει τα έξοδα για τον στρατό, ανοίγει την τσέπη και δίνει χρήματα στους Ρώσους που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, επεκτείνοντας τις δωρεές, με απώτερο βέβαι σκοπό τη στήριξή τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι στρατιώτες που πολεμούν στην Ουκρανία θα λάβουν εφάπαξ πληρωμή που ισοδυναμεί με το μέσο μισθό άνω του ενός έτους.

Πόλεμος και πλαφόν έφεραν έλλειμμα ρεκόρ

Αντίο στη μεσαία τάξη

Σύμφωνα με το Bloomberg, η αύξηση των επιδομάτων πρόνοιας αύξησε τα εισοδήματα των φτωχότερων, παρά τον πληθωρισμό, αποτελώντας τη μόνη ομάδα που «πήρε ανάσα».

Μάλιστα, όπως λέει η Ναταλία Ζουμπάρεβιτς, στέλεχος στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας: «το κράτος στοχεύει τους φτωχούς και τους σχεδόν φτωχούς. Για τη μεσαία τάξη, το μήνυμα είναι: “Αντίο παιδιά, είστε μόνοι σας”».

«Μια έκρηξη στις κοινωνικές και στρατιωτικές δαπάνες σε συνδυασμό με τη μείωση των εσόδων από το φυσικό αέριο θα καταστήσει το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Ρωσίας ασυνήθιστα εύθραυστο φέτος. Αντιμέτωπη με τον κίνδυνο υστέρησης εσόδων, η κυβέρνηση μπορεί να επιλέξει τη δημοσιονομική εξυγίανση επιτρέποντας στον πληθωρισμό να διαβρώσει εν μέρει την πραγματική αξία των κοινωνικών παροχών», ανέφερε από την πλευρά του ο Ρώσος οικονομολόγος Αλεξάντερ Ισακόβ.

Το δεύτερο εξάμηνο του 2022, η Ρωσία ξόδεψε λίγο πάνω από 1 τρισεκατομμύριο ρούβλια (15 δισεκατομμύρια δολάρια) για να βοηθήσει οικογένειες με παιδιά και περίπου 400 δισεκατομμύρια ρούβλια επιπλέον για συντάξεις, ποσά που μπορεί να διπλασιαστούν μέχρι το 2023.

Την ίδια ώρα, παρά το έλλειμμα, η δημοσιονομική θέση της Ρωσίας παραμένει σχετικά ισχυρή. Ωστόσο, εάν το ανώτατο όριο τιμής που επέβαλαν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ρωσικό αργό αποδειχθεί αποτελεσματικό, οι δημοσιονομικές πιέσεις είναι πιθανό να αυξηθούν.

Μειώνεται διαρκώς το εισόδημα

Όπως επισημαίνεται, η πρόσκαιρη ανακούφιση που παρέχει ο Πούτιν δεν αντισταθμίζει τη γενική εξαθλίωση που έχει υποστεί η Ρωσία τον σχεδόν έναν χρόνο από την εισβολή στην Ουκρανία. Πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού άρχισε να «στοκάρει» είδη παντοπωλείου, σύμφωνα με κρατική εταιρεία δημοσκοπήσεων, με το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των Ρώσων να μειώνεται για τρία συνεχόμενα τρίμηνα.

«Οι άνθρωποι στο σύνολό τους γίνονται φτωχότεροι, αλλά ο αριθμός των φτωχών γίνεται όλο και μικρότερος», δήλωσε ο Εβγκένι Γκοντμάχερ, οικονομολόγος και πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος.

Οι επιπτώσεις του πολέμου διέβρωσαν τη μεσαία τάξη σε τέτοιο βαθμό που σήμερα, σύμφωνα με τον Γκοντμάχερ, δεν αποτελούν περισσότερο από το 10% του πληθυσμού. Εκατοντάδες χιλιάδες που είχαν την ευκαιρία να εγκαταλείψουν τη Ρωσία διέφυγαν τελικά σε δύο κύματα, αφήνοντας συχνά πίσω περιουσίες και θέσεις εργασίας.

Οι κινήσεις Πούτιν

Η κυβέρνηση όχι μόνο διασφαλίζει την πίστη των πιο μειονεκτούντων Ρώσων, οι οποίοι αποτελούν εδώ και καιρό τον πυρήνα της εκλογικής περιφέρειας του Πούτιν, αλλά επίσης κινητοποιεί τους ανθρώπους να ενταχθούν στο στρατό ενώ στρατολογεί καταδίκους και μισθοφόρους για να καλύψει τις σοβαρές ελλείψεις εργατικού δυναμικού.

Στα τέλη Δεκεμβρίου, ο Πούτιν διέταξε τις οικογένειες των στρατιωτών που σκοτώθηκαν στην Ουκρανία να πληρωθούν 5 εκατομμύρια ρούβλια, αρκετά για να αγοράσουν ένα διαμέρισμα σε πολλές περιοχές της Ρωσίας. Οι βετεράνοι που έχουν υποστεί τραυματισμό θα λάβουν 3 εκατομμύρια ρούβλια.

Παράλληλα, η μηχανή προπαγάνδας της Ρωσία διαφημίζει τις στρατιωτικές συμβάσεις ως τρόπο πλουτισμού. Σύμφωνα με την Ζουμπάρεβιτς, οι φτωχότεροι χρησιμοποιούν τον πόλεμο ως απόδραση από τις κακουχίες και τα δάνεια που δεν μπορούν να αποπληρώσουν.