Τράπεζες: Αντιδρούν στη διάταξη για αποζημίωση των θυμάτων ηλεκτρονικής απάτης

Ριζικά αντίθετες βρίσκει τις τράπεζες άρθρο σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που τις υποχρεώνει να αποζημιώνουν –υπό προϋποθέσεις και για ποσά άνω των 1.000 ευρώ– τους πελάτες τους που πέφτουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης.

Να σημειωθεί ότι στο επίμαχο άρθρο 22 του επίμαχου νομοσχεδίου αναφέρονται τα εξής:

Ο πληρωτής ευθύνεται μέχρι του ανώτατου ποσού των 50 ευρώ για τις ζημίες από τη διενέργεια μη εγκεκριμένων πράξεων πληρωμής, οι οποίες προκύπτουν είτε από τη χρήση απολεσθέντος ή κλαπέντος μέσου πληρωμών είτε από υπεξαίρεσή του. Η εν λόγω υποχρέωση δεν ισχύει, εφόσον:

e-banking: Αποζημίωση των καταναλωτών αν πέσουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης

α) η απώλεια, κλοπή ή υπεξαίρεση του μέσου πληρωμών δεν ήταν δυνατό να εντοπιστεί από τον πληρωτή πριν από τη διενέργεια πράξης πληρωμής, εκτός εάν ο πληρωτής είχε ενεργήσει με δόλο ή

β) η ζημία είχε προκληθεί από πράξεις ή παραλείψεις υπαλλήλου, αντιπροσώπου ή υποκαταστήματος ενός παρόχου υπηρεσιών πληρωμών ή οντότητας, στην οποία ο πάροχος υπηρεσιών πληρωμών είχε αναθέσει τις δραστηριότητές του.

Ο πληρωτής ευθύνεται για όλες τις ζημίες που σχετίζονται με κάθε μη εγκεκριμένη πράξη πληρωμής που προξένησε από δόλο, καθώς για τη με δόλο αθέτηση των υποχρεώσεών του. Στις περιπτώσεις αυτές, δεν ισχύει το ανώτατο ποσό.

• Εάν ο πληρωτής είναι καταναλωτής και εφόσον οι ζημιές οφείλονται σε βαριά αμέλεια ευθύνεται μέχρι του ανώτατου ποσού των 1.000 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τη φύση των εξατομικευμένων διαπιστευτηρίων ασφαλείας και τις ειδικότερες περιστάσεις, υπό τις οποίες το μέσο πληρωμής απωλέσθη, εκλάπη ή υπεξαιρέθηκε.

Σύμφωνα με πληροφορίες, διαφωνούν κάθετα με την πιο πάνω πρόβλεψη για αποζημίωση τόσο οι τράπεζες, όσο και η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ), καθώς και η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), ενώ εξηγούν αναλυτικά τις θέσεις τους σε σχετικές επιστολές που έχουν αποστείλει προς το υπουργείο εντός της προθεσμίας της διαβούλευσης.

Ζημιά πάνω από 6 εκατ. ευρώ σε ένα εξάμηνο

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το πρώτο εξάμηνο του 2022 αφαιρέθηκαν από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των Ελλήνων περισσότερα από έξι εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, σε συναλλαγές, αξίας άνω των 43 δισ. ευρώ τα περιστατικά απάτης αφορούσαν σε πάνω από έξι εκατ. ευρώ, με τον σχετικό δείκτη να κυμαίνεται στο επίπεδο του 0,01% και να αναλογεί σε ένα ευρώ αξία απάτης ανά 7.000 ευρώ αξία συναλλαγών. Σε όρους περιστατικών απάτης, ο δείκτης κυμάνθηκε το α’ εξάμηνο του 2022 στο επίπεδο του 0,02% και αναλογεί σε μία συναλλαγή απάτης ανά 6.600 συναλλαγές. «Από την ανάλυση των περιστατικών απάτης ανά δίαυλο συναλλαγής με κάρτες πληρωμών, δηλαδή α) συναλλαγές σε τερματικά ΑΤΜ, β) πληρωμές σε τερματικά POS και γ) εξ αποστάσεως συναλλαγές χωρίς την φυσική παρουσία της κάρτας (card not present – CNP), προκύπτει ότι το υψηλότερο ποσοστό απάτης αφορά στις εξ αποστάσεως συναλλαγές», τονίζεται στην Έκθεση.

Οι οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης και οι οποίες επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους «άγγιξαν» τα 5,6 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2022, μειωμένες κατά 14% συγκριτικά με το β’ εξάμηνο του 2021 και κατά 9% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2021. Σε ό, τι αφορά τον επιμερισμό τους, όπως σημειώνει η ΤτΕ, το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές καρτών και οι οποίοι, κατά το α’ εξάμηνο του 2022, επωμίστηκαν το 50% της συνολικής ζημίας. Αντίστοιχα, οι πάροχοι-εκδότες καρτών πληρωμών επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 40%. Οι κάτοχοι-χρήστες καρτών επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 10%.

Τι δηλώνουν πηγές του ΥΠΑΝ

Από την πλευρά τους πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης τονίζουν πως η αποζημίωση των καταναλωτών από τις τράπεζες στην περίπτωση που πέσουν θύμα «ηλεκτρονικής απάτης», πρέπει να παραμείνει, επικαλούμενες μάλιστα τις κατευθυντήριες ευρωπαϊκές γραμμές οι οποίες έχουν θεσμοθετηθεί ως μοχλός πίεσης προς τις τράπεζες να ενισχύουν διαρκώς τα συστήματα ασφαλείας για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Όσον αφορά στο όριο των 1.000 ευρώ που θέτει το νομοσχέδιο, αυτό το ποσό ισχύει ήδη σε Σουηδία, Δανία, Νορβηγία και Μ. Βρετανία.