Οικονομία: Ο καιρός και οι τιμές της ενέργειας θα καθορίσουν το ρυθμό ανάπτυξης του 2023

Από τις καιρικές συνθήκες και την πορεία των διεθνών τιμών ενέργειας θα εξαρτηθεί η πορεία του 2023 όσον αφορά  το μέτωπο της οικονομίας. Ο ήπιος, μέχρι τώρα καιρός, αλλά και η αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου στα περίπου 54 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν τον Αύγουστο είχαν αυξηθεί στα 340 ευρώ, γεμίζει αισιοδοξία το ελληνικό επιτελείο για επίτευξη του στόχου για ανάπτυξη άνω του 1% εφέτος, και επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Μεγάλο στοίχημα παραμένει η μείωση του πληθωρισμού καθώς οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα έδειξαν  επιμονή τους τελευταιους μήνες του 2022, παρά την αποκλιμάκωση των τιμών στην ενέργεια. Η πτώση στο ενεργειακό κόστος μένει να φανεί αν θα περάσει σταδιακά σε όλους τους κλάδους – και ειδικά στα βασικά προϊόντα- καθώς οι ανατιμήσεις έχουν βάλει φωτιές στα ελληνικά νοικοκυριά.

Νταβός – Λαγκάρντ: Θα αυξάνουμε τα επιτόκια όσο ο πληθωρισμός θα παραμένει ψηλά

Ο κρατικός προϋπολογισμός

Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει ανάπτυξη 1,8% και πληθωρισμό 5% το 2023 και έχει συμπεριλάβει την παραδοχή μέσης τιμής φυσικού αερίου στα 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Αυτό σημαίνει ότι με τις σημερινές τιμές η ελληνική οικονομία αλλά και τα δημόσια οικονομικά βρίσκονται σε δρόμο καλύτερο από τις προβλέψεις. Μία όμως ραγδαία αύξηση των τιμών μπορεί να ανατρέψουν κάθε εκτίμηση. Σύμφωνα με παράγοντα του οικονομικού επιτελείου η αύξηση του φυσικού αερίου περάν των προβλέψεων μπορεί να έχει ετήσια επίπτωση μισή με μία μονάδα στο ΑΕΠ. Δηλαδή, αν υποχωρεί η τιμή τότε προσθέτει πόντους, ενώ αν αυξάνεται τότε ροκανίζει τα οικονομικά περιθώρια.   Πηγές του υπουργείου Οικονομικών βάζουν ως παράγοντα κλειδί την πορεία του φυσικού αερίου,  η οποία τιμή θα κρίνει την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, όπως επίσης και το στόχο για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Έξτρα παρεμβάσεις

Οι σημερινές τιμές επίσης αφήνουν περιθώρια για έξτρα παρεμβάσεις, καθώς τα 600 εκατ. ευρώ της «κάβας» ύψους 1 δισ. ευρώ που έχει βάλει στην άκρη η ελληνική κυβέρνηση για έξτρα μέτρα μπορούν να διατεθούν προς άλλη αξιοποίηση. Η κυβέρνηση αναμένεται να έχει καλύτερη εικόνα προς τον Φεβρουάριο και επί τάπητος έχουν τεθεί μία σειρά από προτάσεις  με στόχο την ελάφρυνση των βαρών.   Οι επιχειρήσεις έχουν  ζητήσει φοροαπαλλαγές λόγω της επικείμενης αύξησης του κατώτατου μισθού  ενώ  εξετάζονται αλλαγές σε  προκαταβολές φόρου, τεκμήρια  και το τέλος επιτηδεύματος.

Δημοσιονομικοί στόχοι

Τα δύσκολα για την κυβέρνηση και το μεγάλο στοίχημα είναι οι δημοσιονομικοί στόχοι.  Καταρχάς Ο ΟΟΣΑ“προσγειώνει” την ελληνική οικονομία  στο 1,1%  προβλέποντας μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης για το 2023 σε σχέση με τις προβλέψεις του περασμένου Νοεμβριου (1,6%), όσο και με εκείνες του κρατικού προϋπολογισμού (1,8%).  Στα καλά νέα συγκαταλέγεται η εκτίμηση ότι πληθωρισμός θα πατήσει φρένο εφέτος στο 3,7% από 9,5% εφέτος. Στο δημοσιονομικό εκτιμά πλεόνασμα το 2024 στα επίπεδα του 1,5% του ΑΕΠ, από 0,5% το τρέχον έτος. Δίνει μάλιστα συστάσεις για διατήρηση του ετήσιου πρωτογενούς πλεονάσματος μεταξύ 1,5% και 2% για τα χρόνια μετά το 2023.

Πάντως, παράγοντες του οικονομικού επιτελείου αφήνουν  ανοιχτό το ενδεχόμενο για καλύτερες επιδόσεις στο έλλειμμα, το οποίο μπορεί να πέσει κάτω από τις αρχικές προβλέψεις του 1,6% του ΑΕΠ για το 2022. Αυτό σημαίνει και καλύτερες επιδόσεις για το 2023, όπως επίσης και αν αυξηθεί το ΑΕΠ του 2022 από 5,6% (που εκτιμάται) σε 6%. Κατά τον Φεβρουάριο – Μάρτιο θα φανούν τα τελικά έσοδα από φόρους και άλλες πηγές, όπου θα υπάρξει εικόνα για το δημοσιονομικό περιθώριο. Το επόμενο δίμηνο θα εισπραχθούν έσοδα τα οποία  θα εγγραφούν στον περσινό προϋπολογισμό, όπως είναι τέλη κυκλοφορίας, δόσεις φόρου εισοδήματος κλπ. Επίσης, αναμένεται η τελευταία δόση των ομολόγων ANFAs περί τα 600 εκατ. Ευρώ τα οποία δεν έχουν εισπραχθεί ακόμα.