ΕΑΒ: Στρατηγικός επενδυτής για τη μεγαλύτερη κρατική αμυντική βιομηχανία

Σχεδόν μισός αιώνας -που σημαδεύτηκε από πυκνές αναταράξεις, αλλά και σημαντικό έργο- χρειάστηκε να κυλήσει προκειμένου η κυβέρνηση να κινήσει τη διαδικασία εύρεσης στρατηγικού επενδυτή για την ιδιωτικοποίηση της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας Α.Ε. (ΕΑΒ Α.Ε.). Στόχος, να μπουν τίτλοι τέλους στις αγκυλώσεις και τα χρόνια προβλήματα της μεγαλύτερης κρατικής αμυντικής βιομηχανίας -και της μοναδικής αεροναυπηγικής.

Συγκεκριμένα, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων απέστειλε την πρόσκληση ενδιαφέροντος στους μεγαλύτερους νατοϊκούς αεροδιαστημικούς – αεροναυπηγικούς οίκους της Ευρώπης και των ΗΠΑ και -σύμφωνα με την ανακοίνωση- ο στρατηγικός επενδυτής θα μετάσχει σε ποσοστό έως 49% στο μετοχικό κεφάλαιο της νέας ΕΑΒ.

Το πρώτο ελληνικού drone, ο «Αρχύτας»

Σύμφωνα με πληροφορίες, εστάλησαν προσκλήσεις σε τουλάχιστον τέσσερις, πέντε εταιρείες του κλάδου της αεροναυπηγικής, προκειμένου να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΕΑΒ, ενώ οι υποψήφιοι επενδυτές πρέπει να εμφανίζουν κύκλο εργασιών που ξεπερνά τα 5 δισ. ευρώ. Ανάμεσα στα ονόματα που κυκλοφορούν στην αγορά, είναι η αμερικανική Lockheed Martin και η γαλλική Dassault.

Διάσπαση

Το σχέδιο για την ιδιωτικοποίηση της ΕΑΒ προβλέπει ότι θα χωριστεί σε δύο εταιρείες. Η πρώτη θα περιλαμβάνει τα πάγια και τις υποδομές, αναμένεται να παραμείνει στον έλεγχο του Δημοσίου και η δεύτερη, που θα είναι ουσιαστικά η εταιρεία που θα προχωρεί τα διάφορα έργα, όπως αεροκατασκευές, αεροεπισκευές, αναβαθμίσεις αεροσκαφών και συντήρηση κινητήρων θα περάσει στα χέρια του στρατηγικού επενδυτή.

Η πρόσκληση ενδιαφέροντος εστάλη την Πέμπτη 19 Ιανουαρίου και οι αεροδιαστημικοί – αεροναυπηγικοί οίκοι έχουν περιθώριο να εκδηλώσουν ενδιαφέρον έως τις 10 Φεβρουαρίου 2023.

Σε δύο φάσεις αναμένεται να διεξαχθεί η διαγωνιστική διαδικασία. Στόχος της πρώτης φάσης είναι να δοθεί η δυνατότητα σε επενδυτές που πληρούν τα κριτήρια του Ελληνικού Δημοσίου να εκδηλώσουν ενδιαφέρον και να συμμετάσχουν στο διεθνή διαγωνισμό. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης, θα επιλεγούν εκείνοι οι οποίοι θα ικανοποιούν τις προϋποθέσεις  για να συμμετάσχουν στη δεύτερη φάση και να καταθέσουν δεσμευτική προσφορά.

Περιφερειακός κόμβος

Στόχος, εφόσον η ιδιωτικοποίηση προχωρήσει, είναι η ΕΑΒ να μετατραπεί σε έναν κόμβο κατασκευών και επισκευών που θα αφορούν αεροσκάφη όπως τα C-130, F-16 και λοιπά συστήματα που δεν περιορίζονται μόνο στον στόλο της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.) αλλά ευρύτερα. Εν ολίγοις, η ΕΑΒ θα μπορούσε να μετατραπεί σε έναν κόμβο για μια σημαντική περιφερειακή αγορά.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, ο στρατηγικός επενδυτής, θα ενισχύσει το αντικείμενο της εταιρείας, που θα πρέπει να είναι ικανή όχι μόνο να καλύπτει τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και να προσελκύει έργα από άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής.

Η ΕΑΒ, που ιδρύθηκε το 1975, διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην υποστήριξη των Ενόπλων Δυνάμεων και -σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ- η κυβέρνηση εδώ και αρκετό καιρό προσπαθεί να προχωρήσει τις εργασίες εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης με στόχο την ταχύτατη στροφή της σε κερδοφορία.

Τα F-16 Viper και τα drone

Σε ό,τι αφορά τα έργα που έχει αναλάβει και «τρέχει» η εταιρεία, μείζονος σημασίας θεωρούνται τα προγράμματα αναβάθμισης των αεροσκαφών F-16 σε επίπεδο F-16 Viper τα οποία προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς. Ήδη η Πολεμική Αεροπορία έχει παραλάβει τέσσερα F-16 Viper και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να παραδοθεί ακόμη ένα. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η ΕΑΒ θα παραδίδει ένα μαχητικό κάθε μήνα, ώστε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας να συμπληρωθεί ο αριθμός των 83 αναβαθμισμένων αεροσκαφών.

Την ίδια ώρα, η ΕΑΒ συμμετέχει στην παγκόσμια αλυσίδα παραγωγής του F-16 και του C-130 για τη Lockheed Martin, ενώ από τα εν εξελίξει προγράμματα, μεγάλες καθυστερήσεις διαπιστώνονται τόσο στη συντήρηση των C-130, όσο και με τα Ρ-3Β Orion (αεροναυτικής συνεργασίας) του Πολεμικού Ναυτικού.

Στα πιο πρόσφατα project συμπεριλαμβάνεται το πρόγραμμα «Αρχύτας» για την έρευνα, ανάπτυξη και βιομηχανική παραγωγή του πρώτου Αυτόνομου Εναέριου Οχήματος Πολλαπλών Χρήσεων από φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ενώ πριν από λίγες ημέρες το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε πως προχωρά στη χρηματοδότηση του σχεδιασμού και δεύτερου, πιο σύνθετου μη-επανδρωμένου αεροχήματος (drone).

Επιστροφή στα κέρδη το 2021

Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά, η εταιρεία μετρούσε πολλά χρόνια ζημιογόνων χρήσεων. Το 2021 (τελευταίος δημοσιευμένος ισολογισμός) η ΕΑΒ εμφάνισε καθαρά κέρδη μετά από φόρους 1,5 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 18,7 εκατ. ευρώ το 2020.

Ο Κύκλος Εργασιών της χρήσης 2021 διαμορφώθηκε στα 74,8 εκατ. ευρώ έναντι 49,1 εκατ. ευρώ το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 52,2%, ενώ το Κόστος Πωληθέντων το 2021 ανήλθε στα 63,7 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 34,0%, έναντι 47,5 εκατ. ευρώ το 2020.

Το portfolio

• Ολική υποστήριξη του συνόλου των πτητικών μέσων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων
• Κατασκευή του 30% της ατράκτου των αεροσκαφών F-16 της παγκόσμιας αγοράς
• Κατασκευή και συναρμολόγηση μειζόνων συγκροτημάτων της ατράκτου του μεταγωγικού αεροσκάφους τύπου C-130J για την παγκόσμια αγορά
• Συντήρηση των κινητήρων Τ56 των αεροσκαφών C130 της Πολεμικής Αεροπορίας της Σαουδικής Αραβίας
• Δομική & ηλεκτρονική αναβάθμιση αεροσκαφών F-16 της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας
• Συμμετοχή στην κοινοπραξία που ανέπτυξε το νέο ευρωπαϊκό μαχητικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος nEUROn, ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις του κλάδου της αεροναυπηγικής Dassault, Alenia Aermacchi, Saab, EADS-CASA, RUAG και Thales.
• Ανάπτυξη Προγράμματος Επικοινωνιών Ζώνης Μάχης ΕΡΜΗΣ ΙΙ.

Η ιστορία της ΕΑΒ

• 16 Μαΐου 1975: Δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Νόμος 43/75 που αφορά στη σύσταση «Εθνικής Βιομηχανίας Αεροπορικού Υλικού».
• 26 Νοεμβρίου 1975: Υπογράφεται η σύμβαση δημιουργίας της νέας εταιρείας μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των πέντε αντισυμβαλλομένων αμερικανικών εταιρειών.
• 21 Σεπτεμβρίου 1977: Δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Νόμος 696/77 που τροποποιεί και συμπληρώνει το Νόμο 43/75. Η Εθνική Βιομηχανία Αεροπορικού Υλικού μετονομάζεται σε «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία Α.Ε.»
• 4 Φεβρουαρίου 1977: Ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής θέτει τη θεμέλια πλάκα της ΕΑΒ και ξεκινούν οι εργασίες ανέγερσης των εγκαταστάσεων.

• 30 Μαΐου 1979: Παραδίδεται στην Πολεμική Αεροπορία το πρώτο αεροσκάφος, ένα F-4E, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της εργοστασιακής του συντήρησης.
• 20 Δεκεμβρίου 1979: Πραγματοποιούνται τα επίσημα εγκαίνια της εταιρείας.
• 2 Νοεμβρίου 1988: Θεμελιώνεται το κτίριο αεροναυπηγικών κατασκευών.
• 16 Μαρτίου 2001: Ολοκληρώνεται η ανέγερση του δοκιμαστηρίου αεροκινητήρων υψηλής ώσης 100.000 λιβρών.
• 3 Δεκεμβρίου 2001: Πραγματοποιούνται τα θυρανοίξια του Ιερού Ναού της Αγίας Ευγενείας στον περίβολο της εταιρείας.
• 24 Φεβρουαρίου 2006: Θεμελιώνεται η Μονάδα Αεροκατασκευών με Σύνθετα Υλικά.
• 17 Ιανουαρίου 2008: Εγκαινιάζεται η Μονάδα Ξηρού Αποχρωματισμού Αεροσκαφών, με τη χρήση πλαστικών σφαιριδίων, την πλέον φιλική προς το περιβάλλον τεχνολογία και πλήρως εναρμονισμένη με τις αυστηρότερες περιβαλλοντικές προδιαγραφές παγκοσμίως.
• 9 Μαΐου 2019: Πρώτη δοκιμαστική πτήση του Ρ-3Β Orion

• 4 Φεβρουαρίου 2021: Απογειώθηκε το πρώτο F-16 Viper της Πολεμικής Αεροπορίας, που αναβαθμίστηκε στις εγκαταστάσεις της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας