ΕΚΤ: Ο χρησμός για το μέλλον των επιτοκιακών αυξήσεων ξανά στο προσκήνιο

Με την έλευση του 2023 και την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που παρατηρείται τους τελευταίους δύο μήνες, οι συζητήσεις για το πώς θα κινηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναφορικά με τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής όχι μόνο έχουν κάνει την εμφάνισή τους αλλά «πολλαπλασιάζονται».

Η ΕΚΤ από τα μέσα της περυσινής χρονιάς έχει ανοίξει έναν κύκλο αύξησης των επιτοκίων, ένας κύκλος ο οποίος έχει φέρει επί του παρόντος το βασικό της επιτόκιο από το -0,50% στο +2,00%. Το +2% ήρθε έπειτα από 2 αυξήσεις κατά 75 μονάδες βάσης και δύο κατά 50 μ.β. στην πιο επιθετική αύξηση επιτοκίων στην ιστορία της ΕΚΤ.

Διαφωνίες στους κόλπους της ΕΚΤ για τα επιτόκια

Η Κριστίν Λαγκάρντ στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου μετά το πέρας της τελευταίας συνεδρίασης της ΕΚΤ στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, ήταν σαφής λέγοντας ότι η κεντρική τράπεζα θα διατηρήσει την παρούσα πολιτική της αναφορικά με τις αυξήσεις των επιτοκίων (υπενθυμίζεται ότι τα επιτόκια τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν κατά 50 μονάδες βάσης). Ο στόχος ήταν και παραμένει η έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού σε λογικά επίπεδα.

Από την άλλη τα στοιχήματα πλέον τοποθετούνται κατά πόσο η ΕΚΤ θα παραμείνει σε αυτήν την πορεία και πότε θα έρθουν οι ήπιες επιτοκιακές αυξήσεις.

Επί της παρούσης, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι στις επόμενες δύο συνεδριάσεις (η πρώτη την ερχόμενη εβδομάδα στις 2 Φεβρουαρίου και η δεύτερη τον Μάρτιο) οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αυξήσουν τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης.

Το ερώτημα που τίθεται είναι από εκεί κι έπειτα τι θα ακολουθήσει; Διότι μπορεί ο πληθωρισμός να δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης, εντούτοις περισσότερο από τέσσερις φορές υψηλότερα από τον επίσημο στόχο του 2% της ΕΚΤ.

Τι λένε οι ειδικοί

Για τον στρατηγικό αναλυτή για το σταθερό εισόδημα στη UniCredit, Φρανσέσκο Μαρία Ντι Μπέλα, η αβεβαιότητα έγκειται στο τι θα κάνει η ΕΚΤ μετά τον Μάρτιο κι ενώ κάποια από τα μέλη του διοικητικού της συμβουλίου έχουν ταχθεί υπέρ των αυξήσεων των επιτοκίων και το β΄ τρίμηνο. «Το εύρος των επιτοκιακών αυτών αυξήσεων θα εξαρτηθεί από τις προοπτικές του πληθωρισμού. Οι λιγότερο έντονες πιέσεις των τιμών, ενδεχομένως θα επιτρέψει στην ΕΚΤ να προχωρήσει με αυξήσεις 25 μονάδων βάσεως τον Μάιο και τον Ιούνιο, παρά με αυξήσεις 50 μονάδων», επισημαίνει στο CNBC.

Οι χρηματαγορές τοποθετούνται για αυξήσεις 50 μονάδων βάσεως τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, ωστόσο ο Φάμπιο Πανέτα φέρεται να είπε στη διάρκεια της τρέχουσας εβδομάδας ότι η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να δεσμευθεί εκ των προτέρων για τις επόμενες κινήσεις πριν από τη συνεδρίαση του Μαρτίου.

Όπως σημειώνει ο Νταβίντ Ονέγκλια, διευθυντής στην TS Lombard, τα λόγια του Πανέτα υποδεικνύουν ότι τα «περιστέρια» (οι αξιωματούχοι που τάσσονται κατά της επιθετικής νομισματικής πολιτικής) της ΕΚΤ ανασυντάσσονται, όμως τα «γεράκια» (υπέρ της επιθετικής νομισματικής πολιτικής) φαίνεται ότι θα έχουν τον πρώτο λόγο τουλάχιστον στις επόμενες δύο συνεδριάσεις, για τις οποίες το βασικό σενάριο της εταιρείας του είναι δύο αυξήσεις των 50 μονάδων βάσεως.

«Πόσο μακριά θα είναι ικανή να πάει η ΕΚΤ μετά τον Μάρτιο είναι κάτι που μένει να δούμε. Ένα ονομαστικό επιτόκιο μεταξύ 3,50% και 3,75% μοιάζει πιθανό, όμως η ΕΚΤ δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί αρκετά και για αρκετό καιρό από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ», αναφέρει.

Βέβαια οι χρηματαγορές σκέφτονται διαφορετικά, καθώς poll του Reuters έδειξε ότι αναμένουν στο β΄ τρίμηνο να σταματήσουν οι αυξήσεις των επιτοκίων όταν το βασικό επιτόκιο θα έχει φθάσει στο 3,25%.

Από την άλλη, μετά τα πρόσφατα βελτιωμένα μακροοικονομικά στοιχεία στις ΗΠΑ έχει αναδυθεί μια αίσθηση ότι η Federal Reserve μπορεί να βάλει ένα τέλος στον δικό της κύκλο σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής.

«Αν οι ΗΠΑ εισέλθουν σε μια πιο βαθιά ύφεση από αυτή που αναμένεται και η Fed αναγκασθεί ως απάντηση να προβεί σε επιθετικές μειώσεις επιτοκίων, η παύση των επιτοκιακών αυξήσεων από την ΕΚΤ ενδεχομένως να έρθει νωρίτερα», σύμφωνα με τον Ονέγκλια.

Στο ίδιο πνεύμα και ο Άντριου Κένινγκαμ της Capital Economics, ο οποίος κι αυτός με τη σειρά του αναμένει ότι στις συνεδριάσεις του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου οι επιτοκιακές αυξήσεις θα είναι της τάξεως των 50 μονάδων βάσεως, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια πιο ήπιες αυξήσεις κατά 0,25% τον Μάιο και τον Ιούνιο. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι στη συνέχεια η νομισματική πολιτική δεν θα αλλάξει έως το δεύτερο ήμισυ του 2024.

Ωστόσο κι αυτός επικεντρώνεται στην πορεία της αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού τους επόμενους μήνες, καθώς το κόστος της ενέργειας θα υποχωρεί.

«Η ρητορική θα παραμείνει επιθετική και θα υποδείξει την ανάγκη να παραμείνει η ΕΚΤ στην πορεία της, δίχως να είναι σαφής για το μέγεθος και τις ημερομηνίες των επιτοκιακών αυξήσεων», σημειώνει.