Cybercity: Το νέο «φαραωνικό» έργο στη Ζιμπάμπουε [Εικόνες]

Το τεράστιο project του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας φαίνεται πως ζήλεψαν οι αρχές της Ζιμπάμπουε, καθώς ο πρόεδρος της αφρικανικής χώρας οραματίζεται τη δημιουργία μιας νέας πρωτεύουσας με πολυτελείς κατοικίες ακριβώς δίπλα στην φτωχή και υπερπλήρη Χαράρε.

Το εμβληματικό σχέδιο, που αποτελεί «θεραπεία» -κατά την κυβέρνηση- για την κατάρρευση της πρωτεύουσας, θα ανομάζεται «cybercity» και ήδη αναζητούνται ξένοι επενδυτές, οι οποίοι θα είναι πρόθυμοι να βάλουν έως και 60 δισεκατομμύρια δολάρια.

«Neom»: Τεχνολογικός παράδεισος στην καρδιά της ερήμου

Η νέα πόλη αναμένεται να χτιστεί στο όρος Χάμπτεν, 11 μίλια βορειοανατολικά της Χαράρε, και εκεί σχεδιάζεται να είναι ο χώρος του εθνικού κοινοβουλίου, τα κεντρικά γραφεία της κεντρικής τράπεζας, τα ανώτερα και ανώτατα δικαστήρια, ένα χρηματιστήριο, ένα προεδρικό μέγαρο και πολυτελείς βίλες.

«Το όρος Χάμπτεν είναι η νέα Χαράρε», είπε ο Σάτζι Ουλ Μαλκ, ο δισεκατομμυριούχος που το υποστηρίζει, προσθέτοντας ότι ο ίδιος θα επενδύσει 500 εκατομμύρια δολάρια για να ξεκινήσει ένα έργο που θα κοστίσει 60 δισ. και θα μοιάζει με το Ντουμπάι. «Το κτίριο του κοινοβουλίου έχει ήδη χτιστεί και όλοι οι υπουργοί μετακομίζουν στο νέο σημείο».

Αυτό το όραμα, μοιάζει φανταστικό αν το συγκρίνει κανείς με τη Χαράρε, η οποία σε δύο δεκαετίες έχει μετατραπεί από μια καλά συντηρημένη πόλη σε αυτό που είναι σήμερα: μια κορεσμένη πόλη, γεμάτη λακκούβες όπου σπάνια συλλέγονται απορρίμματα, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος είναι πιο συχνά κλειστή και πολλά προάστια δεν έχουν καθαρό τρεχούμενο νερό εδώ και χρόνια.

Η σχεδιαζόμενη ανάπτυξη στο όρος Χάμπτεν αντικατοπτρίζει «μια ενασχόληση της κυρίαρχης ελίτ να μην διακόπτει τη ζωή της βλέποντας βρωμιά και φτώχεια», δήλωσε ο Στίβεν Τσαν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών στο Λονδίνο. Το 2005, οι ηγέτες της Ζιμπάμπουε εκκαθάρισαν παραγκουπόλεις σε ένα πρόγραμμα με το όνομα «Operation Murabatsvina», που σημαίνει «μετακίνησε τα σκουπίδια» στη γλώσσα Shona, εκτοπίζοντας 2,4 εκατομμύρια ανθρώπους. Τώρα, αντί να προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα, οι αξιωματούχοι επιλέγουν να μετακινήσουν πλήρως την πρωτεύουσα.

Για τους επικριτές του σχεδίου, πρόκειται απλώς για την τελευταία προσπάθεια του προέδρου της Ζιμπάμπουε Έμερσον Μνανγκάγκουα να αναζωογονήσει μια εθνική οικονομία που έχει καταρρεύσει. Ο 80χρονος έχει πάει παντού στον κόσμο από τότε που ανέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 2017 προσπαθώντας να προσελκύσει επενδύσεις, χωρίς ωστόσο χειροπιαστά αποτελέσματα.

Έχουν ανακοινωθεί έργα ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων: από ορυχεία έως σφαγεία, με ελάχιστα πρότζεκτ να πραγματοποιούνται παρά τις υποσχέσεις για σχεδόν άμεση ανάπτυξη. Η οικονομία είναι εύθραυστη, με τη χρόνια έλλειψη συναλλάγματος να δυσκολεύει την πρόοδο των μεγάλων κατασκευαστικών έργων. Το νόμισμα της Ζιμπάμπουε έχει βυθιστεί, τα επιτόκια είναι τα υψηλότερα στον κόσμο και ο ετήσιος πληθωρισμός είναι στο 244%.

Ωστόσο, ο Μνανγκάγκουα  δεν πτοείται. Εθεσε τον θεμέλιο λίθο για την «cybercity» στις 20 Ιουλίου, λέγοντας ότι ήταν απόδειξη της ικανότητάς του να προσελκύσει χρηματοδότηση.

Ωστόσο, για τη Ζιμπάμπουε, που ταλαιπωρήθηκε από οικονομική και πολιτική αναταραχή τις τελευταίες δύο δεκαετίες, οι προκλήσεις είναι τεράστιες. Η χώρα δεν μπορεί να φέρει αρκετό συνάλλαγμα για να χρηματοδοτήσει τις εισαγωγές τροφίμων και καυσίμων που χρειάζεται και έχει αποκλειστεί από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές επειδή δεν μπορεί να εξυπηρετήσει 13 δισεκατομμύρια δολάρια σε εξωτερικό χρέος.

Υπάρχει μια ανησυχητική έλλειψη λεπτομερειών σχετικά με τους όρους για τις επενδύσεις στο όρος Χάμπντεν και δεν έχουν παρουσιαστεί σχέδια στο κοινοβούλιο της Ζιμπάμπουε για έγκριση, δήλωσε ο Τεντάι Μπίτι, ηγετικό μέλος της αντιπολίτευσης και πρώην υπουργός Οικονομικών.

Η εξέλιξη έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της Κίνας, ενώ τουλάχιστον το 12% από τις 250 πολυτελείς βίλες που θα κατασκευαστούν σε αρχικό στάδιο έχουν ήδη αγοραστεί εκ των προτέρων, από κροίσους. Δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για την ταυτότητα των αγοραστών, αλλά είπε ότι η ανάπτυξη στοχεύει στην παροχή στέγης που κοστίζει περισσότερα από 500.000 δολάρια ανά οικία. Το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα της Ζιμπάμπουε είναι 1.737 δολάρια, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Εάν το πρότζεκτ προχωρήσει, η Χαράρε είναι πιθανό να αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα. Η πόλη ιδρύθηκε το 1890 ως Σάλισμπουρι από την Pioneer Column, μια ομάδα μισθοφόρων που στάλθηκαν από τη Βρετανική Εταιρεία Νότιας Αφρικής. Χτίστηκε για να εξυπηρετήσει έναν πληθυσμό 200.000 Λευκών αποίκων, αλλά σήμερα φιλοξενεί 1,6 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι υποδομές και οι υπηρεσίες δεν συμβαδίζουν.

«Τα απορρίμματα παραμένουν αμάζευτα για μήνες», είπε ο 38χρονος Αντριου Μουσόνγκα, κάτοικος της πόλης. «Υπάρχουν λακούβες με νερό παντού καθώς οι αποχετεύσεις είναι φραγμένες. Οι δρόμοι είναι άθλιοι. Το νερό που βγαίνει από τις βρύσες μυρίζει», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.