Θεωρητικά ο πόλεμος των ρευμάτων είχε έναν νικητή, και δεν ήταν άλλος από τον Νίκολα Τέσλα.
Πρακτικά όμως, πραγματικός νικητής ήταν η ανθρωπότητα.
Ο Νεοϋορκέζος οικονομολόγος που δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω
Δύο διαφορετικοί κόσμοι
Δύο διαφορετικοί άνθρωποι, μεγαλωμένοι σε διαφορετικούς κόσμους, με μία όμως κοινή τρέλα…την επιστήμη.
Εκατοντάδες εφευρέσεις, ατελείωτες ώρες στα εργαστήρια, μνημονεύονται ακόμα και οι δύο, 140 χρόνια μετά.
Ο ένας-Τομας Έντισον-εκπροσωπος της μεγαλοαστικής τάξης, ο άλλος -Νικολα Τεσλα- υπηρέτης των λαϊκών στρωμάτων.
Η πρακτικότητα κύριο στοιχείο του Έντισον, η ονειροπόληση σήμα κατατεθέν του Τέσλα.
Υποστηρικτής του συνεχούς ρεύματος ο μεν Τόμας, του εναλλασσόμενου ο δε Νικόλα.
Δεκάδες διακρίσεις έταιροι, πρωτοπόροι μιας νέας εποχής που άφησε το στίγμα της στις επόμενες.
Η ιστορία ξεκινάει στο μακρινό 1884, όπου η μοίρα όρισε την πρώτη τους συνάντηση. Ο ένας από την θέση του εργοδότη, ο άλλος από την πλευρά του εργαζόμενου.
Ανήσυχα πνεύματα και οι δύο, από νωρίς συγκρούστηκαν ιδεολογικά.
Πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στον περιβόητο πόλεμο των ρευμάτων θα κάνουμε μια μικρή ιστορική αναδρομή στην πορεία των δύο ανδρών που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα την μεταξύ τους σύγκρουση.
Τόμας Έντισον
Γεννήθηκε στο Μέιλαν του Οχάιο το 1847 από πατέρα που εμπορευόταν δημητριακά και αποτελεί τον πιο παραγωγικό εφευρέτη της σύγχρονης εποχής. Αν και αυτοδίδακτος και με κώφωση, δραστηριοποιήθηκε σε πολλούς τομείς. Από τις γνωστότερες εφευρέσεις του είναι το μικρόφωνο, ο φωνόγραφος και ο ηλεκτρικός λαμπτήρας.
Δημιούργησε το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδότησε με ηλεκτρισμό τη Νέα Υόρκη και εξελίχθηκε στη γνωστή γιγαντιαία εταιρία General Electric. Η ανακάλυψή του για την εκπομπή ηλεκτρονίων από πυρακτωμένα μέταλλα, το «φαινόμενο Edison», απετέλεσε προϋπόθεση για την δημιουργία της ηλεκτρονικής λυχνίας. Ο Έντισον απέκτησε περισσότερα από 1000 διπλώματα ευρεσιτεχνίας- ανάμεσα τους και ένα για την χύτευση του μπετόν, το οποίο «άνοιξε το δρόμο» για την μετέπειτα κατασκευή προκατασκευασμένων κατοικιών.
Νίκολα Τέσλα
Σέρβος εφευρέτης και μηχανικός, γεννημένος το 1856. Ανακάλυψε και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο, τη βάση των περισσότερων μηχανών εναλλασσόμενου ρεύματος. Ανέπτυξε επίσης το τριφασικό σύστημα μετάδοσης της ηλεκτρικής ενέργειας. Το 1891 εφηύρε το πηνίο Τέσλα, ένα επαγωγικό πηνίο που χρησιμοποιείται ευρέως στην τεχνολογία του ραδιοφώνου.
Μετά τον θάνατό του το όνομά του δόθηκε στη μονάδα μέτρησης της μαγνητικής επαγωγής πεδίου, ενώ η τεράστια κληρονομιά του, αποτελούμενη από 70.000 επιστολές, 5.297 τεχνικά σχέδια, 12.832 αποκόμματα περιοδικών και 40 βραβεία, φυλάσσεται στο Μουσείο Νίκολα Τέσλα του Βελιγραδίου.
Η συνάντηση
Ο Τεσλα έφτασε στη Νέα Υόρκη το 1884, σε ηλικία 28 ετών. Χωρίς να χρονοτριβήσει ζήτησε συνάντηση με τον Έντισον, ο οποίος του ανέθεσε την πρώτη του δουλειά, να επισκευάσει τη γεννήτρια του ατμοπλοίου «Όρεγκον». Δουλεύοντας νυχθημερόν, ο Τέσλα κατάφερε να θέσει τις γεννήτριες του πλοίου σε λειτουργία κερδίζοντας με αυτό τον τρόπο την εμπιστοσύνη του Εντισον. Μόλις λίγες ημέρες αργότερα ο Τέσλα άρχισε να εργάζεται στην επιχείρηση του.
Διαφορετικοί χαρακτήρες
Ο Έντισον ήταν πρακτικός, αντίθετα με τον Τέσλα που ήταν περισσότερο θεωρητικός. Η κύρια όμως διαφωνία τους αφορούσε την προσέγγιση του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς ο Έντισον ήταν υποστηρικτής του συνεχούς, ενώ ο Τέσλα υποστήριζε το εναλλασσόμενο. Απογοητευμενος που ο Έντισον δεν τον εμπιστεύτηκε ποτέ ουσιαστικά, παραιτήθηκε μόλις 6 μήνες αργότερα.
Ο ιστορικός διάλογος
Βρισκόμενος μπροστά σε έναν μεγάλο εφευρέτη και παράλληλα επιτυχημένο επιχειρηματία, ο Τέσλα παρουσίασε την ιδέα του επαγωγικού κινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος, που βασιζόταν στο αντίστροφο μαγνητικό πεδίο.
«Αυτό είναι το νέο κύμα του μέλλοντος. Εκείνος που θα το τελειοποιήσει θα κερδίσει πολλά», ανέφερε με ενθουσιασμό.
Ο Έντισον εκνευρισμένος από το «θράσος» του νεαρού Σέρβου, τον διέκοψε λέγοντας του χαρακτηριστικά, «σταμάτα, αυτές είναι χαζομάρες συνάμα επικίνδυνα πράγματα», τονίζοντάς του ότι στην Αμερική χρησιμοποιούσαν μονοφασικό ρεύμα.
Το επόμενο βήμα
Ο Τέσλα μετά από αρκετές μη επιτυχημένες απόπειρες βρίσκει το «λιμάνι» του στον βιομήχανο Τζορτζ Γουέστινχαουζ, χάρη στην επινόηση του αναφορικά με το «Το Νέο Σύστημα Κινητήρων και Μετασχηματισμών Εναλλασσόμενου Ρεύματος». Οι δυο τους έστησαν κοινό μέτωπο εναντίον του Έντισον με αφορμή την κατασκευή και λειτουργία της ηλεκτρικής καρέκλας από τον τελευταίο.
Στα τέλη του 19ου αιώνα , η φήμη του Τέσλα στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν τεράστια αλλά λόγω των ισχυρισμών του ότι η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει την ανθρωπότητα να μεταβεί σε άλλο επίπεδο, έμεινε τελικά στις μνήμες των ανθρώπων της εποχής ως ένας τρελός επιστήμονας.
Μετά από τουλάχιστον έναν αιώνα, ο Τέσλα μνημονεύεται από τους σύγχρονους ως ο εφευρέτης του 20ου αιώνα και ο άνθρωπος ορόσημο για τον ηλεκτρισμό, τοποθετώντας τον μια κλίμακα πάνω από τον Έντισον.
Το πείραμα που του χάρισε την νίκη
Στις 21 Μαΐου του 1891, ο Τέσλα απέδειξε σε όλο τον κόσμο ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα μπορεί να είναι ασφαλές. Άναψε ένα πηνίο το οποίο ηλέκτρισε το δωμάτιο που βρισκόταν και χωρίς το παραμικρό «δίχτυ» προστασίας διάβασε ένα βιβλίο, επιτρέποντας στο εναλλασσόμενο ρεύμα έντασης 250.000 βολτ να τον διαπεράσει, φωτίζοντας το σώμα του, δίχως να πάθει το παραμικρό.
Η «Μάχη της Επικράτησης»
Τα όσα διαδραματίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα αποτυπώνονται στην ταινία «Η μάχη της επικράτησης» του 2019 βασισμένη στα αληθινά γεγονότα της εποχής, και αφηγείται την ιστορία του «Πολέμου των Ρευμάτων».
Τον Σέρβο εφευρέτη Νίκολα Τέσλα, υποδύεται ο Νίκολας Χουλτ, ενώ τον Τόμας Εντισον ο διάσημος Βρετανός Μπένεντικτ Κάμπερμπατς.
O Κάμπερμπατς μάλιστα, ο οποίος μελέτησε πολύ τους δύο άνδρες για να μπορέσει να αποδώσει τον Εντισον πειστικά, δήλωσε εχαρακτηριστικά για τον Τέσλα ότι «ήταν ο πιο ιδιοφυής από όλους. Την στιγμή που ο Έντισον έβλεπε 10 χρόνια μπροστά, ο Τέσλα έβλεπε 100».
Δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ
Ο πόλεμος των ρευμάτων, η ιστορική διαμάχη του Νίκολα Τέσλα και του Τόμας Έντισον επηρέασε βαθιά τον δυτικό πολιτισμό. Η δική τους διένεξη αποτέλεσε το εφαλτήριο να εισέλθει ο ηλεκτρισμός στα σπίτια και τις ζωές μας.
Ανεξάρτητα με το ποιον συμπαθεί ο καθένας από εμάς, πρόκειται για δύο δυναμικούς χαρακτήρες, δύο πανέξυπνος ανθρώπους, που έμελλε να αλλάξουν την ανθρωπότητα και να αποτελέσουν τον φωτεινό σηματοδότη για την ανάπτυξη της καινοτομίας και της επιστήμης κατά την διάρκεια των επόμενων γενεών.