Ελληνικά ομόλογα: Πώς θα ανέβουν στην πρώτη ταχύτητα

Από τη 10ετή κρίση χρέους και την ελεγχόμενη χρεοκοπία, σε ένα σύντομο διάλειμμα ασθενικής ανάπτυξης και από εκεί στην πανδημία και μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση, τα ελληνικά ομόλογα παραμένουν ακόμη στην κατηγορία «σκουπίδια», αλλά πλέον όλες οι εκτιμήσεις συνηγορούν πως η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εφέτος θα βάλει σε άλλη ταχύτητα την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τη χώρα.

Η Ελλάδα βρίσκεται ένα βήμα μακριά από την ανάκτηση της επενδυτικής της βαθμίδας, είπε την περασμένη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως «το μόνο κομμάτι του παζλ για να μπορέσουμε να επανέλθουμε στην πλήρη ευρωπαϊκή κανονικότητα είναι η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας, πράγμα το οποίο θεωρώ ότι είναι απολύτως εφικτό να γίνει εντός του 2023», προσθέτοντας ότι εάν το κόμμα του εκλεγεί, η εξέλιξη αυτή θα είναι θέμα «λίγων μηνών».

Ομόλογα: Το πρώτο crash test του 2023

Η αναβάθμιση

Η επενδυτική κατηγορία περιλαμβάνει ομόλογα με αξιολογήσεις «ΒΒΒ-/Baa3» ή και καλύτερες και για να την αποκτήσει η Ελλάδα θα πρέπει ένας από τους τέσσερις οίκους (DBRS, S&P, Moody’s, Fitch), που είναι αποδεκτοί από το ευρωσύστημα ως εξωτερικοί οργανισμοί αξιολόγησης (ECAIs), να αναβαθμίσει στην κατηγορία αυτή το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό θα είχε πολλαπλασιαστική θετική επίδραση για την οικονομία, τις επενδύσεις, το Χρηματιστήριο που τις τελευταίες ημέρες μετά από οκτώ και πλέον χρόνια ξεπέρασε τις 1.000 μονάδες και για τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς έτσι θα δοθεί η δυνατότητα σε μια τεράστια δεξαμενή διεθνών κεφαλαίων 10 φορές μεγαλύτερων σε σχέση με σήμερα να επενδύσουν στην Ελλάδα, μια και το καταστατικό τους επιτρέπει να τοποθετούνται μόνο σε χώρες που διαθέτουν αξιολόγηση «investment grade».

Οι ημερομηνίες

Στην αγορά, εκτιμάται πως μετά τις διπλές εκλογές, οι πιο πιθανές ημερομηνίες ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας είναι στις 8 Σεπτεμβρίου από την DBRS ή στις 20 Οκτωβρίου από τη Standard and Poor’s, καθώς αμφότερες μας κατατάσσουν σήμερα μόλις ένα σκαλοπάτι μακριά από την επενδυτική βαθμίδα, ενώ υπάρχει και η αξιολόγηση της Fitch την 1η Δεκεμβρίου.

Επιτόκια

Αν και παρά την άνοδο των αποδόσεων στις διεθνείς αγορές, απόρροια και του ανοδικού κύκλου των επιτοκίων, η Ελλάδα λόγω των στρατηγικών διαχείρισης χαρτοφυλακίου και ταμειακής διαχείρισης τα τελευταία χρόνια, έχει καταφέρει όχι μόνο να αντισταθμίσει αλλά και να υπερ-αντισταθμίσει τον επιτοκιακό κίνδυνο, ενώ με το ποσοστό του σταθερού επιτοκίου να βρίσκεται πλέον στο 104% – και σε συνδυασμό με τα ταμειακά αποθέματα που βρίσκονται στο 18% του ΑΕΠ -, για μία περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών το ετήσιο νέο κόστος χρηματοδότησης της χώρας θα είναι πολύ χαμηλότερο από τα σημερινά επιτόκια της αγοράς (π.χ. το πραγματικό κόστος ήταν 2,5% και όχι 4,25% κατά την τελευταία έκδοση του 10ετούς ομολόγου), η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα μπορούσε να προσφέρει την ευκαιρία στον ΟΔΔΗΧ να προχωρήσει σε μία κίνηση ματ που θα οδηγούσε τα ελληνικά ομόλογα σε άλλο επίπεδο.

Το «ταμειακό μαξιλάρι»

Μετά την ανάκτηση του «investment grade», το «ταμειακό μαξιλάρι» των 38 δισ. ευρώ σήμερα, που λειτουργεί και ως εγγύηση για τους επενδυτές ελληνικών ομολόγων, δεν θα είναι πλέον απαραίτητο στο σύνολό του. Ετσι παρά το γεγονός πως ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μειώνεται ραγδαία, απόρροια και του πληθωρισμού, η Ελλάδα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μέρος του για να μειώσει περαιτέρω το χρέος και αμέσως να βγει στις αγορές με ένα ομόλογο αναφοράς, ώστε αυτές να τιμολογήσουν το νέο στάτους της χώρας, οδηγώντας την ενδεχομένως πιο κοντά στα δεδομένα της Πορτογαλίας.

H Fitch αναβάθμισε σε «ΒΒ+» τo ελληνικό αξιόχρεο

Σε αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου από «ΒΒ» σε «ΒΒ+», δηλαδή ένα μόλις σκαλοπάτι μακριά από την «επενδυτική βαθμίδα», με «σταθερές» τις προοπτικές, προχώρησε αργά το βράδυ της Παρασκευής η Fitch Ratings, προβλέποντας πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα διαμορφωθεί στο 0,9% εφέτος και στο 2,3% το 2024, με τον πληθωρισμό να υποχωρεί στο 5% και 1,5% αντίστοιχα. Από το 2019 υπήρξαν 12 συνολικά αναβαθμίσεις και πλέον Fitch, S&P και DBRS απέχουν ένα σκαλοπάτι μακριά από το όριο του «Investment Grade», έναντι τριών της Moody’s.

Αυξήσεις επιτοκίων από Fed και ΕΚΤ

Οι τιμές των κρατικών ομολόγων παρουσιάζουν το τελευταίο διάστημα προσπάθεια ανάκαμψης, καθώς έχει ενισχυθεί η πιθανότητα ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων των Κεντρικών Τραπεζών θα πραγματοποιηθούν με λιγότερο επιθετικό ρυθμό τους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση της αγοράς, την ερχόμενη Τετάρτη η Fed αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια κατά 0,25%, για να τα κορυφώσει εφέτος στο 5% τους επόμενους μήνες, ενώ κοινή συνισταμένη των εκτιμήσεων είναι πως η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση τόσο του Φεβρουαρίου όσο και του Μαρτίου, με το τελικό επιτόκιο να διαμορφώνεται στο 3,25%-3,5% ως τα μέσα του έτους.

Με τις οικονομίες των ΗΠΑ και της ευρωζώνης να αποφεύγουν τη βαθιά ύφεση, καθώς το σενάριο της ήπιας προσγείωσης/συρρίκνωσης κερδίζει έδαφος, την ώρα που η Κίνα ανοίγει την οικονομία της, ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται, απόρροια και της μείωσης του ενεργειακού κόστους, και οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες ολοκληρώνουν τις αυξήσεις επιτοκίων τα επόμενα ένα με δύο τρίμηνα, τα ομόλογα υψηλής ποιότητας (ομόλογα Δημοσίου και εταιρικά ομόλογα επενδυτικού βαθμού) αναμένεται να σημειώσουν ικανοποιητικά κέρδη το 2023, εκτιμά η κολοσσιαία εταιρεία διαχείρισης PIMCO.

Καθώς τα ομόλογα «ξεπούλησαν» απότομα το 2022, φαίνονται φθηνά και ελκυστικά από άποψη κινδύνου – απόδοσης, εκτίμησε και η HSBC Global Private Banking and Wealth, προτιμώντας τα βραχυπρόθεσμα ομόλογα και τα ομόλογα επενδυτικού βαθμού. Γιατί; Επειδή οι επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων έχουν ήδη προεξοφληθεί και επειδή αυτά τα ομόλογα μπορούν να είναι χρήσιμοι διαφοροποιητές όταν η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνεται. Συστήνει στους επενδυτές να αρχίσουν να προσθέτουν περισσότερο κίνδυνο (για παράδειγμα, με επέκταση της διάρκειας), όταν τόσο ο πληθωρισμός όσο και η αυστηροποίηση της πολιτικής θα έχουν κορυφωθεί. Παράλληλα και η Alpha Bank συστήνει υπέρβαρη στάθμιση για ομόλογα υψηλής φερεγγυότητας, καθώς το ικανοποιητικό επιτοκιακό έσοδο σε συνδυασμό με την αυξημένη πιθανότητα ύφεσης της οικονομίας αναμένεται να ενισχύσουν τις τοποθετήσεις, ενώ τα εταιρικά ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας αναμένεται να παρουσιάσουν καλύτερη απόδοση συγκριτικά με τα ομόλογα υψηλών αποδόσεων.

Σύσταση «αύξηση θέσεων» για τους ελληνικούς τίτλους

Σύσταση «αύξηση θέσεων» (overweight) στα ελληνικά 7ετή – 10ετή ομόλογα διατηρούν σήμερα αρκετές διεθνείς τράπεζες, όπως π.χ. η JP Morgan, που συστήνει ανοδικές (long) θέσεις στα ελληνικά ομόλογα έναντι των ιταλικών, με το spread του ελληνικού 10ετούς έναντι του αντίστοιχου γερμανικού bund να εκτιμάται πως θα υποχωρήσει στις 185 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο του 2023. Στελέχη μάλιστα της αμερικανικής τράπεζας που βρέθηκαν πρόσφατα στην Αθήνα, μετά από σειρά επαφών με τραπεζίτες, επιχειρηματίες, αξιωματούχους, policymakers, ειδικούς αλλά και μέλη της αντιπολίτευσης, εμφανίζονται θετικά για τις προοπτικές της Ελλάδας και των συστημικών τραπεζών, ενώ αν και οι εκλογές εγκυμονούν κάποιους βραχυπρόθεσμους κινδύνους, μεσοπρόθεσμα ωστόσο αισθάνθηκαν πως οι συμμετέχοντες στην αγορά βλέπουν μάλλον περιορισμένο κίνδυνο αναταραχής. Αξιωματούχοι τόνισαν ότι η οικονομική ανάπτυξη ξεπερνά σταθερά τις προσδοκίες τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ παρά τις δυσκολίες για το 2023 υπάρχει μία ευρεία συναίνεση για ανάπτυξη 1,5%-1,8%, υποστηριζόμενη από το ισχυρό «carry over» από το 2022, την ανθεκτική αγορά εργασίας, την επιτάχυνση των επενδύσεων, καθώς και την ανθεκτική τραπεζική πιστωτική επέκταση.