Ενεργειακή κρίση: Τα προβλήματα της Ευρώπης βυθίζουν στο σκοτάδι το Πακιστάν

Η προαναγγελθείσα χειμερινή ενεργειακή κρίση χτύπησε εν τέλει … αλλά τελικά δεν ήταν στην Ευρώπη.

Τη Δευτέρα, σχεδόν ολόκληρο το Πακιστάν έμεινε χωρίς ρεύμα όταν μια λανθασμένη στρατηγική εξοικονόμησης ενέργειας από την κυβέρνηση απέτυχε: ο αχαλίνωτος πληθωρισμός, ένα σοβαρά εξασθενημένο νόμισμα και τα συναλλαγματικά αποθέματα που στερεύουν με ταχείς ρυθμούς έχουν οδηγήσει το Πακιστάν στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης.

Ενεργειακή κρίση: Πώς οι πολιτικές αποφάσεις μπορεί να φέρουν «τέλεια καταιγίδα» το 2023

Η χώρα των 230 εκατομμυρίων κατοίκων μαστίζεται από καθυστερημένες πληρωμές ενέργειας και επιδίωκε να περιορίσει το κόστος μειώνοντας τη χρήση ενέργειας, όταν το δίκτυο τέθηκε εκτός λειτουργίας, αφήνοντας τους ανθρώπους σε όλη τη χώρα χωρίς ρεύμα ή νερό για περισσότερες από 12 ώρες.

Τι πήγε λάθος

Πακιστανοί αξιωματούχοι είχαν σχεδιάσει να εξοικονομήσουν ενεργειακό κόστος κλείνοντας την ηλεκτρική ενέργεια σε ολόκληρη τη χώρα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η νύχτα έχει τις χαμηλότερες ώρες χρήσης ενέργειας στο Πακιστάν, όπου οι χειμώνες είναι σχετικά ήπιοι.

Το πρόβλημα προέκυψε όταν οι τεχνικοί προσπάθησαν να επανεκκινήσουν το ηλεκτρικό σύστημα το πρωί και ανακάλυψαν ότι η υποδομή δεν ήταν ικανή να εκκινήσει το ενεργειακό δίκτυο ολόκληρης της χώρας ταυτόχρονα. Μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας του Ισλαμαμπάντ, καθώς και μικρότερες πόλεις και κωμοπόλεις σε ολόκληρη τη χώρα έμειναν στο σκοτάδι για 15 ώρες τη Δευτέρα.

Μπορεί ο καλός καιρός να κρύβει «κακά νέα» για το φυσικό αέριο;

«Ως οικονομικό μέτρο, κλείσαμε προσωρινά τα συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας» το βράδυ της Κυριακής, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Khurram Dastgir στα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Συνέχισε εξηγώντας ότι όταν οι μηχανικοί προσπάθησαν να ενεργοποιήσουν ξανά τα συστήματα, παρουσιάστηκε μια «διακύμανση της τάσης», η οποία «ανάγκασε τους μηχανικούς να κλείσουν εντελώς τους σταθμούς του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας».

Χωρίς νερό

Εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν χωρίς πόσιμο νερό καθώς οι ηλεκτρικές αντλίες δεν λειτούργησαν. Ενώ ορισμένα σχολεία και νοσοκομεία μπόρεσαν να στραφούν σε εφεδρικές γεννήτριες, πολλά έμειναν χωρίς ρεύμα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Οι πακιστανικές αρχές έφτασαν στο σημείο να αναπτύξουν πρόσθετη αστυνομία σε αγορές σε όλη τη χώρα καθώς έπεφτε ο ήλιος, για πρόσθετη ασφάλεια στο σκοτάδι.

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Πακιστάν υποφέρει από εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Το ρεπορτάζ από το Associated Press σημείωσε ότι η διακοπή της Δευτέρας «θυμίζει το τεράστιο μπλακ άουτ που συνέβη σχεδόν ακριβώς πριν από δύο χρόνια, τον Ιανουάριο του 2021, που αποδόθηκε τότε σε ένα τεχνικό σφάλμα στο σύστημα παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας του Πακιστάν».

Οικονομική κρίση

Όπως υπογραμμίζει το oilprice.com η σημαντική έλλειψη ενέργειας είναι ένας από τους κύριους μοχλούς της τρέχουσας οικονομικής κρίσης της χώρας. Το υψηλό επίπεδο εξάρτησης του Πακιστάν από τις εισαγωγές ξένων ορυκτών καυσίμων για να κρατήσει τα φώτα αναμμένα έχει αφήσει τη χώρα «ευάλωτη στις αυξήσεις των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ».  Αυτό οδήγησε σε καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα που έχει περιορισμένα μετρητά, καθώς ο ενεργειακός πόλεμος μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας έχει προκαλέσει εκτεταμένη αστάθεια της αγοράς και έχει οδηγήσει το ενεργειακό κόστος σε οδυνηρά επίπεδα.

Σύμφωνα με την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης, το Πακιστάν εισάγει «σχεδόν το ένα τρίτο των ενεργειακών του πόρων με τη μορφή πετρελαίου, άνθρακα και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)».

Η εφημερίδα Dawn του Πακιστάν επέκρινε την κυβέρνηση αυτή την εβδομάδα για την «αυτοπροκαλούμενη» οικονομική της κρίση που βασίζεται σε «μη βιώσιμες ενεργειακές πολιτικές – τιμή και διαθεσιμότητα – σε συνδυασμό με συνεχή αστάθεια του νομίσματος», που λέει ότι «διατήρησαν ανώτατο όριο το εξαγωγικό δυναμικό της χώρας».

Στερεύουν τα ταμεία

Πράγματι, οι ειδικοί λένε ότι η χώρα έχει στα ταμεία της ελάχιστα μετρητά, που μπορούν να καλύψουν μόνο έναν μήνα κρίσιμων εισαγωγών ενέργειας και καυσίμων.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) συζητά επί του παρόντος πώς να μετριάσει την κρίση που εκτυλίσσεται στο Πακιστάν, ξεκινώντας με την άμβλυνση ορισμένων συνθηκών για ένα προτεινόμενο πρόγραμμα διάσωσης 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο η κυβέρνηση φοβάται ότι θα τροφοδοτήσει μόνο τον πληθωρισμό.

Αν και δεν υπήρξε έλλειψη κακοδιαχείρισης από την πλευρά της πακιστανικής κυβέρνησης, αυτό το πρόβλημα δεν είναι μόνο ένα πακιστανικό πρόβλημα. Μακριά από αυτό. Οικονομολόγοι και ειδικοί στην ανάπτυξη προειδοποιούν εδώ και μήνες ότι η Ευρώπη δεν θα είναι το πραγματικό θύμα της ευρωπαϊκής ενεργειακής κρίσης.

Αντίθετα, είναι οι χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές και είναι φτωχές σε μετρητά στον αναπτυσσόμενο κόσμο που θα υποφέρουν περισσότερο.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προειδοποίησε ότι καθώς η Ευρώπη έχει καταφέρει να παραμείνει ζωντανή μέσω ενός ήπιου χειμώνα, για τον υπόλοιπο κόσμο, η κρίση μόλις αρχίζει.

Ακολουθώντας τα βήματα του Πακιστάν, οι χώρες που εισάγουν πετρέλαιο στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική θα πληγούν εξαιρετικά σκληρά, καθώς οι τιμές των καυσίμων συνεχίζουν να χτυπούν τα σχετικά αδύναμα νομίσματά τους.