Αγροτικά προϊόντα: Πώς διαμορφώνονται οι τιμές από το χωράφι στο ράφι [παραδείγματα]

Τεράστια παραμένει η διαφορά στην τιμή των αγροτικών προϊόντων από το χωράφι στο ράφι, ενώ όπως όλα δείχνουν η ψαλίδα που παρατηρείται είναι αδικαιολόγητη, βάζοντας σε σκέψεις για τα φαινόμενα αισχροκέρδειας. Ταυτόχρονα δυσοίωνα παραμένουν τα μηνύματα σε ό,τι αφορά τις υψηλές τιμές καταναλωτή, ενώ οι πιέσεις για εξασφάλιση της επάρκειας και το κόστος των πρώτων υλών συμπαρασύρουν όλη την αλυσίδα εφοδιασμού.

Τα προϊόντα αυτά έχουν φτάσει σε σημείο να πωλούνται σε πολλαπλάσια τιμή από αυτήν που φεύγουν από το χωράφι, οδηγώντας σε απόγνωση τόσο τους αγρότες που παραμένουν έρμαια των μεσαζόντων, όσο και των καταναλωτών, οι οποίοι μαστίζονται από την ακρίβεια. «Οι μεγαλέμποροι θησαυρίζουν, εμείς δεν πληρωνόμαστε τον μόχθο μας και οι καταναλωτές τα αγοράζουν πανάκριβα», λένε χαρακτηριστικά οι παραγωγοί.

Αγροτικά προϊόντα: Τα δώρα της ελληνικής γης

Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν τα φρούτα και τα λαχανικά, που σχεδόν από κανένα νοικοκυριό δεν λείπουν. Έτσι, οι πατάτες φεύγουν από το χωράφι στα 0,50 έως 0,65 ευρώ/κιλό και φτάνουν στο ράφι ακόμα και στο 1,10 ευρώ/κιλό. Τα μήλα φεύγουν από το χωράφι στα 0.20 ευρώ/κιλό για να καταλήξουν ακόμα και στα 1,50 ευρώ/κιλό στο ράφι ενώ τα αχλάδια από τα 0,25 ευρώ/κιλό στο χωράφι φτάνουν στα 1,5 ευρώ στο ράφι. Τα λεμόνια ξεκινούν από 0,35 από το χωράφι και φτάνουν ακόμα και στα 1,5 ευρώ στο ράφι, τα πορτοκάλια από 0,17 έως 0,25 στο χωράφι φτάνουν 0,9 – 1 ευρώ/κιλό στο ράφι και τα μανταρίνια από 0,25 – 0,40 ευρώ/κιλό στο χωράφι φτάνουν ακόμα και στα 1,80 ευρώ/κιλό στο ράφι.

Παρ’ όλα αυτά, για την «ψαλίδα» που παρατηρείται από το χωράφι στο ράφι, οι παραγωγοί κάνουν λόγο για παιχνίδια αισχροκέρδειας με θύματα τόσο τους ίδιους όσο και τον καταναλωτή, αφού οι τιμές των παραγωγών δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τις τιμές στα ράφια.

Την ίδια στιγμή το κόστος παραγωγής αλλά και συγκομιδής γονατίζει τους παραγωγούς. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν, έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα που καθιστά απαγορευτική την καλλιέργεια, με χιλιάδες παραγωγούς να δηλώνουν έτοιμοι να εγκαταλείψουν τις εκμεταλλεύσεις τους.

Πορτοκάλια – Μανταρίνια

Αν και η ζήτηση αυτή την εποχή φαίνεται να είναι ικανοποιητική, οι τιμές όμως για τον παραγωγό στην καλύτερη των περιπτώσεων παρουσιάζουν μια σταθερότητα.

Αυτή την εποχή στα πορτοκάλια Μέρλιν οι τιμές (καθαρές) κυμαίνονται από 0,17 έως 0,20 ευρώ/κιλό, ενώ οι Ναβαλίνες από 0,22 ευρώ/κιλό.

Στα μανταρίνια Νόβα από 40 έως 42 λεπτά και στα Ορτανίκ είναι σταθερές στα 25 λεπτά το κιλό. Οι Κλημεντίνες, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος τους έμειναν ασυγκόμιστες στα δέντρα, οι πρώτες παρτίδες «κόπηκαν» στα 0,35 ευρώ/κιλό ενώ οι τελευταίες έφτασαν και στα 0,15 ευρώ/κιλό.

«Οι τιμές στον παραγωγό είναι χαμηλές, έχει αυξηθεί πολύ το κόστος συγκομιδής καθώς και το κόστος μεταφοράς. Έτσι το προϊόν φτάνει ακριβό στον καταναλωτή με αποτέλεσμα ο παραγωγός να επωμίζεται όλη αυτή την αύξηση αρνητικά. Δηλαδή ενώ θα έπρεπε και ο παραγωγός να πουλάει τα πορτοκάλια τουλάχιστον στα 30 με 35 λεπτά, φέτος η τιμή κινήθηκε από τα 10 έως 20 λεπτά», μας λέει ο κ. Χρήστος Αναγνωστάκος, παραγωγός εσπεριδοειδών από τον Ευρώτα Λακωνίας.

Και το κόστος παραγωγής, σύμφωνα με τον παραγωγό έχει εκτοξευθεί. Χαρακτηριστικά, όπως μας εξήγησε τα εργατικά έχουν φτάσει στα 0,12 ευρώ/κιλό  στα μανταρίνια και στα 0,07 έως 0,10 ευρώ/κιλό για τα πορτοκάλια, με ανοδικές τάσεις και υπάρχουν περιπτώσεις που στα πορτοκάλια φτάνουν και τα 10 λεπτά η συγκομιδή.

Παράλληλα, τα μεταφορικά έχουν αυξηθεί κατά 40 στο 50%, ενώ «φωτιά» αποτελεί το κόστος των λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών. «Ένα καλό τσουβάλι λίπασμα από 37 ευρώ πριν ενάμιση χρόνο έχει φτάσει σήμερα στα 65 ευρώ, ενώ ένα 20λιτρο ζιζανιοκτόνο από τα 80 ευρώ έφτασε να πωλείται στα 200 ευρώ», μας λέει χαρακτηριστικά ο Χρ. Αναγνωστάκος.

Στο ίδιο μήκος κινείται σε αυτά που μας λέει και ο πρόεδρος του ΑΣ Άρτας κ. Νίκος Γκίζας, ο οποίος επισημαίνει ότι οι τιμές για τον παραγωγό παραμένουν ίδιες όλα αυτά τα χρόνια, ενώ το κόστος παραγωγής ανεβαίνει: «Είναι πλέον ασύμφορες οι καλλιέργειες. Το κέρδος σχεδόν είναι μηδενικό».

Λεμόνια

Δύσκολη η φετινή χρονιά για τα λεμόνια, με τη διακίνηση να γίνεται σε αργούς ρυθμούς και τις τιμές να είναι σε χαμηλά επίπεδα. Στα χαμηλά όμως επίπεδα παραμένουν οι τιμές στα λεμόνια, οι κοπές των οποίων συνεχίζονται σε παραγωγικές περιοχές της χώρας, γεγονός που προκαλεί αναστάτωση και απογοήτευση στους παραγωγούς, μιας και το κόστος παραγωγής παραμένει σε υψηλά επίπεδα.

Η τιμή του παραγωγού ξεκίνησε με τις πρώτες κοπές στα 0,35 ευρώ/κιλό και στην πορεία έφτασαν λίγες ημέρες πριν στα 0.30 ευρώ/κιλό.  Την ίδια στιγμή ιδιαίτερα αυξημένο παραμένει το κόστος παραγωγής, ενώ λόγο έλλειψης εργατικών χεριών ελλοχεύει ο κίνδυνος ποσότητες να μείνουν ασυγκόμιστες στα δέντρα.

Και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχει μεγάλη διαφορά τιμών από το χωράφι μέχρι το ράφι (στα 1,20 – 1,50 ευρώ το κιλό η λιανική).

Πατάτες

Τα υψηλά κοστολόγια, οι εισαγωγές μεγάλων ποσοτήτων από την Αίγυπτο και την Γαλλία και οι ελληνοποίησεις αποτελούν το τρίπτυχο που βασανίζει τους πατατοπαραγωγούς της χώρας.

Από τα τέλη Αυγούστου, οι πατάτες είναι αποθηκευμένες σε ψυγεία, εν αναμονή της νέας εαρινής σεζόν, με τις φυτεύσεις στις μεγαλύτερες παραγωγικές περιοχές (Μεσσηνία και Ηλεία) να έχουν ολοκληρωθεί.

Γενικότερα όμως, σύμφωνα με τους παραγωγούς υπάρχει μια μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας κατά 30%. Αυτό οφείλεται στις μειωμένες τιμές λόγω των εισαγωγών πατάτας από Αίγυπτο, οι οποίες όπως λένε, ελληνοποιούνται στην ελληνική αγορά, ενώ οι έλεγχοι είναι σχεδόν ανύπαρκτοι.

«Τα υψηλά κοστολόγια ακόμα και κατά 60%, οι αυξημένες τιμές σε λιπάσματα, φυτοφάρμακα, πετρέλαιο είναι εξωπραγματικά, ενώ οι εισαγωγές και οι ελληνοποιήσεις συνεχίζονται», μας λέει ο παραγωγός πατάτας στην Ηλεία κ. Ανδρέας Τσουκαλάς, επισημαίνοντας ότι θύματα αυτής της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι ο παραγωγός που καλλιεργεί και ο καταναλωτής που αγοράζει.

Για το υψηλό κοστολόγιο κάνει λόγο και ο παραγωγός από τη Θήβα κ. Δημήτρης Ματάλας, επισημαίνοντας ότι το κόστος παραγωγής ανέρχεται από τα 1.200 έως τα 1.400 ευρώ/στρέμμα (πριν τις αυξήσεις το κόστος ανερχόταν από τα 800 έως τα 1.000 ευρώ/στρέμμα).

Όσον αφορά τις τιμές, αυτή την εποχή οι πατάτες στη λιανική κυμαίνονται από 90 λεπτά μέχρι 1,10 ευρώ το κιλό. Η τιμή που έφυγε η πατάτα από το χωράφι είναι στα ίδια με τα περσινά επίπεδα φτάνοντας στα 0,45 έως 0,50 ευρώ/κιλό.

Λείπει η ελληνική πατάτα

Οι ελληνοποιήσεις μεγάλων ποσοτήτων εισαγόμενων πατατών δημιουργεί ασφυξία στους παραγωγούς.

«Από το τραπέζι λείπει η ελληνική πατάτα», μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Τσουκαλάς, τονίζοντας ότι την ίδια στιγμή που γίνονται εισαγωγές και ελληνοποιήσεις, η ελληνική πατάτα μένει στα χωράφια ασυγκόμιστη.

Την ίδια άποψη υποστήριξε και ο κ. Ματάλας, ο οποίος εκτίμησε ότι σήμερα το 60% της πατάτας που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά είναι εισαγόμενες από τη Γαλλία ή και την Αίγυπτο. «Όμως τις εισαγόμενες, οι οποίες έχουν χαμηλότερα κοστολόγια, τις πωλούν ως ελληνικές. Και το κυριότερο είναι ότι ο καταναλωτής παραπλανείται και δεν γνωρίζει τη χώρα προέλευσης του προϊόντος».