Gov.gr: Πώς το Δημόσιο έβαλε «μεζούρα» στον εαυτό του

Οι ψηφιακές συναλλαγές των πολιτών με το δημόσιο το 2019 ανήλθαν σε 34 εκατομμύρια. Κι ύστερα όλα άλλαξαν. Η πανδημία έφερε μια νέα «απομακρυσμένη» κανονικότητα και το gov.gr, η ψηφιακή πύλη του ελληνικού Δημοσίου, έφτασε στους υπολογιστές, τα τάμπλετ και τα έξυπνα τηλέφωνα, δύο μήνες πριν το προγραμματισμένο του ταξίδι. Τρία χρόνια από το ντεμπούτο του gov.gr, οι ψηφιακές συναλλαγές κράτους – πολίτη αυξήθηκαν στα 94 εκατ. το 2020, σκαρφάλωσαν στα 567 το 2021 και έφτασαν στα 778 εκατ. το 2022. Ενώ συνυπολογίζοντας τις φορολογικές ψηφιακές συναλλαγές ξεπέρασαν τα 1,2 δισεκατομμύρια.

Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στα ορόσημα της πορείας των τελευταίων τεσσάρων ετών, κατά τη χθεσινή εορταστική εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής, ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Κυριάκος Πιερρακάκης, έφτασε στο σήμερα όπου το gov.gr έχει ενσωματώσει 1.514 ψηφιακές υπηρεσίες. Έχει αποκτήσει μάλιστα ξεχωριστή θέση στην καθημερινότητά μας, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία, ποσοστό 60% της χρήσης του gov.gr πραγματοποιείται από τα κινητά μας τηλέφωνα.

Με το ΜΙΤΟΣ η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που τα «βάζει» με τον εαυτό της

Όμως η πραγματική μάχη με τις ουρές, τη χαρτούρα και τη γραφειοκρατία είναι αυτή που γίνεται σιωπηρά. Γιατί μπορεί, το πρότυπο του βρετανικού gov.uk να θεωρήθηκε κατάλληλο για την Ελλάδα, όπως είπε όμως ο κ. Πιερρακάκης, «οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι απλά αντιγραφές έπρεπε αυτό να το ενσωματώσουμε όχι μόνο κοιτάζοντας τον ορίζοντα, κοιτάζοντας και το πεδίο. Έπρεπε να χαρτογραφήσουμε τα δικά μας μητρώα».

Έτσι, ενώ το 2018 τα 1.013 ΚΕΠ της χώρας είχαν εκδώσει 2.133.058 πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης, αριθμός που θα ήταν ακόμα και διπλάσιος εάν υπολογίσουμε ότι τα εν λόγω έγγραφα που εκδόθηκαν από τις υπηρεσίες των Δήμων, το 2022, εκδόθηκαν μόλις 45.381 πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης από τα ΚΕΠ. Μια μείωση δηλαδή κατά 98%. Κι αυτό διότι είτε ήταν διαθέσιμα μέσω του Gov.gr ή η εκάστοτε υπηρεσία μπορούσε να τα αντλήσει αυτόματα.

Για το πρώτο σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της ριζικής αναδιοργάνωσης της σχέσης του πολίτη με το κράτος, έκανε λόγο ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Θεόδωρος Λιβάνιος, σημειώνοντας ότι «το κράτος έβλεπε τον πολίτη σαν τον αποκλειστικό του κλητήρα που έπρεπε να μεταφέρει έγγραφα από τη μία υπηρεσία στην άλλη».

Ο «Μίτος» στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας

Πόσες διαδικασίες έχει όμως η χώρα μας; Πόσα βήματα έχει κάθε μία από αυτές; Ποια «περισσεύουν» και ποια μπορούν να απλοποιηθούν; Μέχρι πριν τρία χρόνια, απάντηση δεν υπήρχε. Σήμερα, με το εθνικό μητρώο διοικητικών διαδικασιών ΜΙΤΟΣ, που ξεκίνησε ως έργο τον Μάρτιο του 2020, έχουν ήδη καταγραφεί 2.548 διαδικασίες, ενώ στο πρόγραμμα έχουν ήδη μπει 423 επιπλέον διαδικασίες. Όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, κ. Λεωνίδας Χριστόπουλος, στη διάρκεια της εκδήλωσης, έχει αναπτυχθεί μια δυναμική με την οποία θα ξεπεράσει τις 4.000 ολοκληρωμένες καταχωρήσεις εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023.

Πρόκειται για μια εγκυκλοπαίδεια των διοικητικών διαδικασιών του Δημοσίου στην οποία μπορεί να ανατρέξει κάθε υπάλληλος, κάθε πολίτης κι επαγγελματίας. Με το ΜΙΤΟΣ ξεμπλέκει τον δαίδαλο των διαδικασιών του Δημοσίου, που μας έχει ταλαιπωρήσει όλους. Σε όλους έχει τύχει, λίγο πολύ, να θέλουμε να υποβάλουμε μια αίτηση, να ανανεώσουμε ή να εκδώσουμε μια άδεια, να προχωρήσουμε σε μια ρύθμιση, να φτάνουμε στο γκισέ και να μας λένε πως δεν έχουμε στο… χέρι όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά; Ή άλλα να μας ζητούν στη μια υπηρεσία κι άλλα στην άλλη.

«Η Ελλάδα με το ΜΙΤΟΣ γίνεται η πρώτη χώρα, ίσως, στον κόσμο που μετράει τον εαυτό της καθ’ ολοκληρίαν. Κανένα κράτος δεν έχει την απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Έχουμε ήδη αποτιμήσει πάνω από 5.000 διαδικασίες που στην επόμενη τετραετία θα ψηφιοποιηθούν όλες», προανήγγειλε ο κ. Πιερρακάκης.

Με push notifications πιο κοντά στους πολίτες

Σήμερα, όποιος μπει στην πλατφόρμα του ΜΙΤΟΣ μπορεί να πλοηγηθεί σε 11 κατηγορίες διαδικασιών, όπως επιχειρηματική δραστηριότητα, εργασία και ασφάλιση, εκπαίδευση, Δικαιοσύνη κ.ά. Πέρα από τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών, την απεμπλοκή υπαλλήλων και πολιτών από πολλαπλά πέρα-δώθε, τη βελτίωση της αξιοπιστίας των δημοσίων φορέων, το εν λόγω μητρώο έχει και αναπτυξιακή διάσταση.

Στον τομέα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, για παράδειγμα, είναι δημοσιευμένες 851 διοικητικές διαδικασίες, που αφορούν κατεξοχήν σε αδειοδοτήσεις οικονομικής δραστηριότητας, ίδρυση και λειτουργία επιχειρήσεων, συμμόρφωση σε κανονισμούς και πρότυπα. Από αυτές, οι 350 αφορούν διαδικασίες που εμπίπτουν στην Οδηγία 2006/123/ΕΚ, γνωστή και ως «Οδηγία των Υπηρεσιών» και τροφοδοτούν με διαλειτουργικότητα τον κόμβο EUGO που αποτελεί το ελληνικό ενιαίο κέντρο εξυπηρέτησης (ΕΚΕΕ) για υποψήφιους παρόχους υπηρεσιών με εγκατάσταση στην Ελλάδα ή διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών.

Συγχρόνως, κάθε πολίτης μπορεί να υποβάλει αναφορά σε περίπτωση που διαπιστώσει μη επικαιροποιημένες ή μη καταχωρημένες διαδικασίες ή ακόμα και απόκλιση στην εφαρμογή μιας διαδικασίας από τον τυποποιημένο τρόπο που περιλαμβάνεται στο Μητρώο. Το αμέσως επόμενο διάστημα, εάν κάποιος εγγραφεί σε μια διαδικασία με συγκεκριμένο κωδικό που τον ενδιαφέρει, τότε θα του έρχεται notification, όποτε η διαδικασία αυτή αλλάζει. Και έτσι δεν θα χάνει ώρες ψάχνοντας το νομοθετικό ή κανονιστικό πλαίσιο. Οι χρήστες μπορούν ακόμη να υποβάλουν προτάσεις απλούστευσης για διαδικασίες καταχωρημένες ΜΙΤΟΣ.