Κομποστοποίηση: Η πράσινη τάση στις κηδείες

Μια καινούρια τάση στον τρόπο ταφής, που κατά παράδοξο τρόπο βρίσκει υποστηρικτές νέους ανθρώπους, είναι η κομποστοποίηση της σορού, καθώς αποτελεί ένα τρόπο πιο φιλικό στο περιβάλλον. Η παραδοσιακή ταφή απαιτεί μια μορφή ταρίχευσης με τη χρήση τοξικών διαλυμάτων και απεριόριστη χρήση γης, ενώ οι αποτεφρώσεις εκλύουν εκατομμύρια τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Στις ΗΠΑ το ποσοστό της αποτέφρωσης έχει διπλασιαστεί στο 57% τα τελευταία χρόνια.

Πολλοί από τους υποστηρικτές της κομποστοποίησης της ανθρώπινης σορού είναι νέοι σε ηλικία. Τα πρώτα πέντε άτομα που εγγράφηκαν στις υπηρεσίες της Return Home, συμβολική η επωνυμία της εταιρείας, είναι κάτω των 35 ετών, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Μικαέχ Τρούμαν.

Στην Recompose, αντίστοιχη εταιρεία με έδρα το Σιάτλ, το 25% των πελατών είναι μεταξύ 20 και 49 ετών.

Η ιδέα της κομποστοποίησης δεν είναι κάτι καινούριο. «Δεν είναι πραγματικά μια νέα ιδέα. Είναι απλώς καινούργιο το γεγονός ότι την εφαρμόζουμε στους ανθρώπους», τονίζει στο CNBC η Τζένιφερ Ντεμπρούιν, καθηγήτρια περιβαλλοντικής μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τενεσί στο Νόξβιλ.

Η ανθρώπινη κομποστοποίηση είναι νόμιμη σε έξι πολιτείες

Σε έναν πλανήτη που υπερθερμαίνεται με γοργούς ρυθμούς, η ιδέα, που πριν λίγα χρόνια ήταν περιθωριακή, αρχίζει να εξαπλώνεται. Η κομποστοποίηση, που ονομάζεται και «φυσική οργανική μείωση», είναι πλέον νόμιμη σε έξι πολιτείες των ΗΠΑ και συνεχίζει να κατακτά έδαφος.

Η Ουάσιγκτον ήταν η πρώτη πολιτεία που την νομιμοποίησε το 2019. Σύντομα ακολούθησαν το Κολοράντο, το Όρεγκον, το Βερμόντ, η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς κάτοικος σε μια από αυτές τις πολιτείες για να επιλέξει να ταφεί με αυτόν τρόπο. Η σωρός μετά θάνατον μεταφέρεται στην έδρα της εταιρείας, όπου πραγματοποιείται η κομποστοποίηση.

Changing values and advances in technology have led to a burgeoning “green” death industry from natural and conservation burials to water cremation and human compostinghttps://t.co/slkKZ7Mq5u

— OrderoftheGoodDeath (@OrderGoodDeath) February 6, 2023

«Έχουμε 29χρονους στο Μαϊάμι που μας έχουν επιλέξει», λέει ο Τρούμαν και συμπληρώνει «Οι νέοι άνθρωποι θα μας διδάξουν πώς να πεθαίνουμε καλύτερα».

Οι υποστηρικτές αυτής της επιλογής επισημαίνουν ότι ναι μεν η νομιμοποίηση είναι το πρώτο βήμα για να διαδοθεί η ιδέα, το μεγαλύτερο όμως εμπόδιο είναι να γίνει αποδεκτή από όλο και περισσότερους ανθρώπους.  Τα σόσιαλ μήντια είναι ένας τρόπος.

Η εταιρεία Return Home έχει ισχυρή παρουσία στο TikTok. Ακολουθείται από 570.000 χρήστες, οι οποίοι ενημερώνονται από τα σχετικά βίντεο για το χώμα, που πάνε τα οστά και βρίσκουν απαντήσεις στις πιο συνηθισμένες τους ερωτήσεις.

Πολλοί πελάτες των εταιρειών αυτών θεωρούν επίσης πλεονέκτημα ότι απαλλάσουν τις οικογένειες τους από το βάρος της οργάνωσης της κηδείας, σε μια στιγμή φορτισμένη για αυτούς που έχουν χάσει τον άνθρωπο τους και επιπλέον από τα έξοδα, καθώς οι υπηρεσίες προπληρώνονται.

Η διαδικασία εγγραφής είναι εύκολη. Ο πελάτης τηλεφωνεί στην εταιρεία, συζητάει τις επιλογές για την τελική τοποθεσία του χώματος και καθορίζουν το πρόγραμμα αποπληρωμής.

Οι επικριτές εκφράζουν όλο και περισσότερο τις ανησυχίες τους

Οι μέχρι τώρα διαδεμένοι τρόποι ταφής, επισημαίνουν οι επικριτές αλλά και όσοι είναι επιφυλακτικοί σε μια τέτοια επιλογή, είναι μια κοινωνική τελετή που έχει στόχο να βοηθήσει τους ανθρώπους να εκφράσουν την οδύνη τους και να βιώσουν το πένθος. Έχει διαφορετικό τελετουργικό ανάλογα με το θρήσκευμα του εκλιπόντος, με το οποίο είναι εξοικειωμένοι οι πενθούντες.

Στις ΗΠΑ η αποτέφρωση άρχισε να κερδίζει έδαφος μετά τον εμφύλιο πόλεμο και είναι αρκετά διαδομένη στους καθολικούς. Η παράδοση, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις αλλά και η προσωπική οπτική διαφέρουν όμως από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Η πολιτισμική αντίθεση εντείνεται και όσο ταχύτατα προχωράει η νομιμοποίηση της κομποστοποίησης τόσο πιο δυνατά ακούγονται οι φωνές των επικριτών.

«Είναι ανάρμοστο να εισάγουμε ξαφνικά μια εντελώς διαφορετική μέθοδο, χωρίς καμία συμβολή από το κοινό, τις θρησκευτικές κοινότητες ή οποιονδήποτε άλλο εκτός του Καπιτωλίου της πολιτείας», έγραψε το Καθολικό Συνέδριο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης σε επιστολή προς την κυβερνήτη Kathy Hochul, τρεις εβδομάδες πριν νομιμοποιήσει κομποστοποίηση στην πολιτεία.

Η Ένωση Διευθυντών Γραφείων Τελετών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, η οποία εκπροσωπεί περισσότερα από 950 γραφεία τελετών σε όλη την πολιτεία, αντιτάχθηκε επίσης στη νομιμοποίηση προφανώς για έναν πιο πρακτικό λόγο.

Ο Tρούμαν παρομοιάζει  τον οδικό χάρτη της βιομηχανίας κομποστοποίησης με τη συνεχιζόμενη επέκταση της νόμιμης βιομηχανίας κάνναβης. Οι εταιρείες και στους δύο τομείς δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικά δάνεια και σ’ άλλες παραδοσιακές μεθόδους χρηματοδότησης χωρίς ομοσπονδιακή νομιμοποίηση – αλλά η ψυχαγωγική κάνναβη, που είναι πλέον νόμιμη σε 21 πολιτείες, έχει δυναμική.

Δεν συμμερίζονται όμως όλοι την αισιοδοξία του και εκτιμούν ότι ηκομποστοποίηση δεν θα γίνει κοινός τόπος σύντομα. Αυτό όμως δεν θα σταματήσει μια ομάδα ανθρώπων που θέλουν «να κάνουν κάτι καλύτερο μετά θάνατον», λέει η Τζένιφερ Ντεμπρούιν. «Το τελικό προϊόν είναι χώμα. Πάντα θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο χώμα. Στο τέλος της ημέρας, θα είναι πάντα μια καλύτερη επιλογή από ένα νεκροταφείο».