Covid: To πάθημα που δεν έγινε μάθημα

Για μεγάλο μέρος του περασμένου αιώνα, μια στρατηγική γνωστή ως εξάλειψη ήταν το χρυσό πρότυπο για την αντιμετώπιση θανατηφόρων νέων ιών, σύμφωνα με το Bloomberg.

Αλλά η απότομη ανατροπή της πολιτικής της για το Covid Zero από την Κίνα, η οποία την οδήγησε στα άκρα, δημιούργησε αμφιβολίες για την προσέγγιση και άφησε ένα κενό στο παγκόσμιο σχέδιο παιχνιδιού για την επόμενη πανδημία.

Ακόμη και εκτός Κίνας, τα μέτρα εξάλειψης, όπως οι εντολές παραμονής στο σπίτι, αποδείχθηκαν πολιτικά αντιδημοφιλή και δύσκολο να εκτελεστούν. Με ορισμένους ιατρικούς εμπειρογνώμονες να αμφιβάλλουν για το εάν τα αερομεταφερόμενα παθογόνα του αναπνευστικού μπορούν να κατασταλούν, δεν υπάρχει πλέον συναίνεση μεταξύ των διεθνών αξιωματούχων δημόσιας υγείας, σχετικά με τον καλύτερο τρόπο περιορισμού νέων μολυσματικών ασθενειών.

Κορωνοϊός: Η Covid-19 αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη και επί εποχής «Όμικρον», σύμφωνα με νέα μελέτη

Στις αρχές της πανδημίας, οι υποστηρικτές υποστήριξαν ότι η στρατηγική ήταν ηθικά, επιστημονικά και οικονομικά ανώτερη από τις λεγόμενες προσεγγίσεις μετριασμού, όπως η επιβράδυνση της εξάπλωσης της νόσου μέσω της φυσικής απόστασης και ο περιορισμός των κοινωνικών συγκεντρώσεων ή η απελευθέρωση του ιού μεταξύ των νέων προστατεύοντας παράλληλα τα πιο ευάλωτα μέλη του πληθυσμού.

Καθώς τα κρούσματα εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο, αναδείχθηκε όλο το βάρος της πολιτικής, απαιτώντας αυστηρούς ελέγχους στα σύνορα, lockdown και εκτεταμένες δοκιμές και εντοπισμό επαφών. Αλλά απαιτούσε επίσης γρήγορη δράση και παγκόσμιο συντονισμό, κάτι που ήταν δύσκολο να επιτευχθεί.

Οι κίνδυνοι της Covid Zero

«Εκ των υστέρων, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πουν ας ρίξουμε ό,τι μπορούμε σε αυτήν την πανδημία και ας προσπαθήσουμε να την εξαλείψουμε», είπε ο επιδημιολόγος Μάικλ Μπέικερ, ο οποίος ήταν ο αρχιτέκτονας της πρώιμης εξάλειψης του Covid στη Νέα Ζηλανδία. «Πιστεύω ότι είχαμε λογικές πιθανότητες να το κάνουμε».

Η εμπειρία της Κίνας, που χαρακτηρίζεται από πολύμηνα lockdown, απομόνωση και χωρισμούς οικογενειών, έδειξε ταυτόχρονα ότι η εξάλειψη ήταν δυνατή και ότι είχε πολύ υψηλό κόστος για τις περισσότερες χώρες, ιδιαίτερα τις δημοκρατικές, να το αντέξουν.

Το παράδειγμα της Γιουχάν

Το πρώτο παράδειγμα ήταν στη Γιουχάν, όπου η Covid εμφανίστηκε στην πόλη στα τέλη του 2019 και εξαφανίστηκε λιγότερο από πέντε μήνες αργότερα.

«Ήταν μια αποκάλυψη ότι η Κίνα μπόρεσε να σταματήσει τη μετάδοση το 2020 στη Γουχάν», είπε ο Μπέικερ, ο οποίος έγινε πρόσφατα διευθυντής του Κέντρου Επικοινωνίας Δημόσιας Υγείας στη Νέα Ζηλανδία, μιας μη κερδοσκοπικής ομάδας που σχεδιάστηκε για να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο η ιατρική πληροφόρηση και μεταδίδεται η έρευνα.

Ακολούθησε η Ν. Ζηλανδία

Η Νέα Ζηλανδία, ακολούθησε το παράδειγμα της Κίνας. Διέκοψε την πορεία του Covid με μια έντονη, δίμηνη διαταγή παραμονής στο σπίτι, καθώς και άλλα μέτρα όπως η ανίχνευση επαφών και η καραντίνα. Μια χούφτα άλλες κυβερνήσεις στην Ασία ακολούθησαν επίσης την πολιτική, μεταξύ άλλων στο Χονγκ Κονγκ, την Αυστραλία, την Ταϊβάν και τη Σιγκαπούρη, με διάφορους βαθμούς επιτυχίας. Το χρησιμοποίησαν επίσης το Βιετνάμ, το Λάος και η Μογγολία.

Τα αρχικά οφέλη

Τα αρχικά οφέλη ήταν ξεκάθαρα. Όλοι κατάφεραν να περιορίσουν τις λοιμώξεις μέχρι να αναπτυχθούν φαρμακευτικές παρεμβάσεις όπως τα εμβόλια και τα αντιικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης έμαθαν πώς να αντιμετωπίζουν καλύτερα τους ασθενείς.

Τα κατά κεφαλήν ποσοστά θανάτων στις χώρες Covid Zero ήταν πολύ χαμηλότερα από αυτά που επέλεξαν τον μετριασμό, γνωστό και ως ισοπέδωση της καμπύλης. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, οι οποίες δεν επιδίωξαν την εξάλειψη, αλλά όπου η κοινωνική αποστασιοποίηση και η κάλυψη ακολουθούνταν στενά, τα κατάφεραν επίσης καλά στην καταστολή των θανάτων.

Η συνέχεια ήταν δραματική

Ενώ ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ υποστήριξε την επιτυχία της Κίνας στη διάσωση ζωών, οι αδυσώπητοι περιορισμοί αφότου τα εμβόλια έγιναν ευρέως διαθέσιμα προκάλεσαν διαμαρτυρίες, ενώ παρέσυραν την οικονομία. Οι ακαδημαϊκοί είπαν ότι η σοβαρότητα της προσέγγισης της Κίνας μπορεί να έχει αλλοιώσει τις αντιλήψεις του κόσμου για τα μέτρα εξάλειψης που, όταν εφαρμόζονται λιγότερο αυστηρά, έχουν βοηθήσει στον περιορισμό θανατηφόρων ασθενειών όπως η πολιομυελίτιδα, η ιλαρά και ο SARS.

Δημιούργησε μια λανθασμένη εναλλακτική στην οποία ένα δρακόντειο, καταστροφικό lockdown για τα ατομικά δικαιώματα θεωρούνταν ως μία επιλογή και η άλλη ήταν να μην κάνουμε τίποτα», δήλωσε ο Amesh Adalja, ανώτερος μελετητής στο Johns Hopkins Center for Health Security.

Η Κίνα επέβαλε ένα σύστημα παρακολούθησης που ανάγκασε εκατομμύρια ανθρώπους να κάνουν τακτικά εργαστηριακές εξετάσεις PCR για να κάνουν πράγματα όπως να πάνε στο γραφείο, να φάνε σε ένα εστιατόριο ή να πάρουν το μετρό.

Στη Σαγκάη, 25 εκατομμύρια άνθρωποι τέθηκαν σε περιορισμό για δύο μήνες το 2022. Σε άλλες πόλεις, οι εργαζόμενοι εγκατέλειψαν τα εργοστάσια παραγωγής που χρησιμοποιούσαν συστήματα κλειστού βρόχου που τους κρατούσαν μέσα στα εργοστάσια.

Απότομη αλλαγή πορείας

Μπροστά σε μια τέτοια δυσαρέσκεια, η Κίνα απέσυρε απότομα τα αυστηρά μέτρα εξάλειψής της τον Δεκέμβριο. Τα ποσοστά μόλυνσης εκτινάχθηκαν στα ύψη, με την κυβέρνηση να υπολογίζει ότι 37 εκατομμύρια άνθρωποι την ημέρα μολύνονταν κάποια στιγμή.

Η Κίνα δεν ήταν η μόνη που αντιμετώπισε το κόστος της εξάλειψης. Χιλιάδες Αυστραλοί που βρίσκονταν έξω από τη χώρα όταν ξέσπασε η Covid δεν τους επιτρεπόταν η επανείσοδος για περισσότερους από 18 μήνες, ενώ η Μελβούρνη υπέστη έξι lockdown σε διάστημα 262 ημερών σε μια προσπάθεια να κρατηθεί έξω ο ιός.

Εξεγέρσεις παντού

Η προσέγγιση της Νέας Ζηλανδίας «Go Hard, Go Early» επικρίθηκε επίσης όταν τα σκληρά μέτρα περιορισμού οδήγησαν σε αύξηση της ανεργίας και της ενδοοικογενειακής βίας.

Στις ΗΠΑ και σε πολλά μέρη της Ευρώπης, θέματα όπως η χρήση μάσκας και οι ανοσοποιήσεις για άτομα υψηλού κινδύνου έγιναν πολιτικά τέλματα, παρά τις μελέτες που έδειξαν ότι επιβράδυναν τις μολύνσεις και έσωσαν ζωές.

Ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να πειστούν οι άνθρωποι να δεχτούν θυσίες, όπως η διαδικτυακή εκπαίδευση και η κοινωνική απομόνωση χωρίς να γνωρίζουν πόσο καιρό θα διαρκέσει η πανδημία. Ειδικά στα αρχικά στάδια, οι υγειονομικοί υπάλληλοι δεν ήταν σίγουροι ποια μέτρα μετριασμού θα αποδεικνύονταν επιτυχή ή πόσος χρόνος θα χρειαζόταν για την ανάπτυξη φαρμακευτικών παρεμβάσεων.

«Ελπίζαμε ότι θα μπορούσαμε να απενεργοποιήσουμε αυτό το πράγμα», με ανοσία από εμβολιασμό ή προηγούμενη μόλυνση που εμποδίζει τη μετάδοση του ιού, δήλωσε η Τζόντι ΜακΒέρνον, διευθύντρια επιδημιολογίας στο Ινστιτούτο Doherty του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης. «Αυτές οι ελπίδες ήταν σχετικά βραχύβιες».

Οι μεταλλάξεις

Η φύση του Covid, με τις μεταλλάξεις και την υπερμολυσματικότητά του, έκανε την εξάλειψη ιδιαίτερα δύσκολη.

«Όταν έχεις να κάνεις με την Ομικρον, δεν υπάρχει κλωστή στη βελόνα», είπε η ΜακΒέρνον.

Δύσκολη μια ενιαία στάση στο μέλλον

Μια ενοποιημένη παγκόσμια απάντηση είναι τώρα ακόμη λιγότερο πιθανή στην επόμενη πανδημία. Ο αριθμός των αναδυόμενων μολυσματικών ασθενειών συνεχίζει να αυξάνεται λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της ανάπτυξης αγροτικών περιοχών που φιλοξενούν άγρια ​​ζώα, τα οποία λειτουργούν ως ξενιστές για πολλούς ιούς.

«Όλα εξαρτώνται από την κουλτούρα και τη δομή της πολιτικής διακυβέρνησης μιας χώρας»,δήλωσε ο Chen Xi, αναπληρωτής καθηγητής που ειδικεύεται στη γήρανση και τη δημόσια υγεία.