ΠΟΕ: Πώς επηρέασε το παγκόσμιο εμπόριο ο πόλεμος στην Ουκρανία

Το παγκόσμιο εμπόριο παρέμεινε ανθεκτικό το 2022 και είχε καλύτερες επιδόσεις από τις αρχικά απαισιόδοξες προβλέψεις, καθώς οι οικονομίες που επηρεάστηκαν πολύ από τον πόλεμο στην Ουκρανία βρήκαν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού.

Αυτό αναφέρει σε ενημερωτικό σημείωμα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την ρωσική εισβολή στη Ουκρανία.

Όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες προοπτικές, οι νέες προσομοιώσεις του ΠΟΕ δείχνουν τη σημασία της ενίσχυσης του πολυμερούς εμπορικού συστήματος, με τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες να είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο σε περίπτωση διακοπής της διεθνούς συνεργασίας.

Το ακριβό πετρέλαιο, ο πόλεμος στην Ουκρανία και το παγκόσμιο εμπόριο

Ειδικότερα, στο σημείωμα με τίτλο « Ένας χρόνος πολέμου στην Ουκρανία: Αξιολόγηση του αντίκτυπου στο παγκόσμιο εμπόριο και την ανάπτυξη» εκτιμάται ότι η ανάπτυξη του εμπορίου το 2022 ήταν πάνω από την πρόβλεψη του ΠΟΕ του 3% που εκδόθηκε τον Απρίλιο και σημαντικά υψηλότερη από τις εκτιμήσεις του για πιο απαισιόδοξα σενάρια για το σύνολο του έτους.

Αλυσίδες εφοδιασμού

Η σταθερότητα του παγκόσμιου εμπορίου ήταν επίσης εμφανής στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, και επιβεβαιώθηκε από την ετήσια αύξηση κατά 4% του εμπορίου ενδιάμεσων αγαθών το δεύτερο τρίμηνο του 2022.

«Το παγκόσμιο εμπόριο έχει κρατήσει καλά εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία. Παρά την καταστροφή που έχουμε δει ένα χρόνο μετά, οι εμπορικές ροές παρέμειναν ανοιχτές. Δεν έχουν επιβεβαιωθεί οι χειρότερες προβλέψεις που είχαν διατυπωθεί κατά την έναρξη του πολέμου», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Οργανισμού Ραλφ Όσα και πρόσθεσε: «Η ανθεκτικότητα τελικά θα εξυπηρετηθεί καλύτερα με την προώθηση βαθύτερων και πιο διαφοροποιημένων διεθνών αγορών, αγκυρωμένων σε ανοιχτούς και προβλέψιμους εμπορικούς κανόνες».

Εναλλακτικοί δρόμοι

Επιπλέον, το εμπόριο προϊόντων που επηρεάστηκε σημαντικά από τον πόλεμο και το εμπόριο από τις πιο εκτεθειμένες χώρες επέδειξαν σημαντική ανθεκτικότητα.

Σύμφωνα με τον ΠΟΕ, οι εμπορικοί εταίροι βρήκαν εναλλακτικές πηγές για να καλύψουν τα κενά για τα περισσότερα προϊόντα που επηρεάστηκαν από τη σύγκρουση, όπως σιτάρι, καλαμπόκι, προϊόντα ηλίανθου, λιπάσματα, καύσιμα και παλλάδιο — ένα ορυκτό σπάνιων γαιών που χρησιμοποιείται σε καταλυτικούς μετατροπείς για αυτοκίνητα.

Οι τιμές

Οι τιμές των αγαθών που επηρεάστηκαν πολύ από τον πόλεμο αυξήθηκαν λιγότερο από το αναμενόμενο στην αρχή του πολέμου. Μεταξύ των προϊόντων που επλήγησαν περισσότερο από τον πόλεμο, οι τιμές αυξήθηκαν μεταξύ 4,4% (παλλάδιο) και 24,2% (αραβόσιτος). Αν και αυτές οι αυξήσεις τιμών είναι σημαντικές, είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις πιο ζοφερές προβλέψεις. Οι προσομοιώσεις του προσωπικού της Γραμματείας του ΠΟΕ τόνισαν ότι στην περίπτωση των κλιμακωτών περιορισμών στις εξαγωγές τροφίμων, οι τιμές για το σιτάρι θα μπορούσαν να έχουν αυξηθεί έως και 85% σε ορισμένες περιφέρειες χαμηλού εισοδήματος σε σύγκριση με την πραγματική αύξηση 17%.

Οι εξαγωγές της Ουκρανίας

Το σημείωμα διαπιστώνει περαιτέρω ότι οι ουκρανικές εξαγωγές κατέρρευσαν κατά 30% το 2022 σε όρους αξίας. Οι εξαγωγές δημητριακών, που είναι κομβικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια πολλών αφρικανικών οικονομιών, μειώθηκαν κατά 14,9%, αναγκάζοντας αυτές τις οικονομίες να προσαρμόσουν τα πρότυπα προμήθειας. Η Αιθιοπία, για παράδειγμα, η οποία βασιζόταν στην Ουκρανία και τη Ρωσία για το 45% των εισαγωγών σιταριού της, αντέδρασε αυξάνοντας τις αγορές από άλλους παραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών (αύξηση των αποστολών κατά 20% σε όρους όγκου) και της Αργεντινής, η οποία προμήθευε το 21% του σιταριού της Αιθιοπίας.

Οι εξαγωγές της Ρωσίας

Οι εξαγωγές της Ρωσίας αυξήθηκαν κατά 15,6% σε όρους αξίας λόγω της αύξησης των τιμών ιδίως στα καύσιμα, τα λιπάσματα και τα δημητριακά. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο όγκος των εξαγωγών της Ρωσίας μπορεί να έχει μειωθεί ελαφρά. Οι εμπορικές ροές μειώθηκαν απότομα για βιομηχανικά αγαθά όπως τα μηχανοκίνητα οχήματα, τα φαρμακευτικά προϊόντα ή τα αεροσκάφη, όπου οι κυρώσεις είναι πιο περιοριστικές.