Τα ολέθρια λάθη με τις υποδομές ενέργειας και μεταφορών

Το τραγικό δυστύχημα στο σιδηροδρομικό δίκτυο στα Τέμπη ήρθε δυστυχώς να μας θυμήσει πόσο εγκληματική είναι η αμέλεια διαχρονικά των κυβερνήσεων και των αρμόδιων φορέων για τα ζητήματα ασφάλειας στην κυκλοφορία των τρένων.

Και όπως κάθε φορά συμβαίνει στην Ελλάδα, πρώτα θα πρέπει να «πάθουμε», κι εν προκειμένω να θρηνήσουμε συμπολίτες μας, και μετά να μάθουμε. Αν μάθουμε…

Εργαζόμενοι, στελέχη των ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ φωνάζουν εδώ και χρόνια για τα «τυφλά» συστήματα ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου και κρούουν τον κώδωνα κινδύνου για την πρόκληση δυστυχημάτων. Και δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν…

Οι υποδομές μεταφοράς είναι στρατηγικής σημασίας για την ασφάλεια μίας χώρας και φυσικά παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ευημερία των κοινωνιών.

Έκθεση κόλαφος για την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων [γραφήματα]

Ενέργεια

Η σημασία και η κρισιμότητα των υποδομών ενέργειας αναδείχθηκε στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης.

Οι αγωγοί μεταφοράς φυσικού αερίου, οι αποθηκευτικές εγκαταστάσεις LNG, τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ήρθαν στην επικαιρότητα και στο προσκήνιο μπροστά στον κίνδυνο της έλλειψης εφοδιασμού της χώρας, στην περίπτωση που η Ρωσία διέκοπτε την παροχή αερίου.

Κι όμως πριν από την ενεργειακή κρίση παρόμοια, με αυτά στις σιδηροδρομικές μεταφορές,  ολέθρια λάθη συνέβησαν και στις υποδομές και τα δίκτυα ενέργειας.

Μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας

Ο ΑΔΜΗΕ φώναζε το 2020 – 2021 για τον κίνδυνο που μπορούσε να προκληθεί στην ασφάλεια του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξαιτίας της παρεμπόδισης του μεγάλου έργου του «Δυτικού Διαδρόμου» στην Πελοπόννησο από μία ομάδα μοναχών. Δεν εισακούστηκε. Και το μπλακ άουτ έσκασε τον Φεβρουάριο του 2021 αφήνοντας χωρίς ρεύμα για πολλές ώρες όλη την Πελοπόννησο και τη μισή Αττική.

Επίσης προκλήθηκαν σοβαρές βλάβες στα διυλιστήρια του Ασπροπύργου με κινδύνους που κανείς δεν θέλει ούτε καν να σκεφτεί…

Από τον ίδιο τον Διαχειριστή αποκαλύφθηκε τότε πως, πέραν αυτού, όλος ο εξοπλισμός των Κέντρων Υψηλής και Υπερυψηλής Τάσης ήταν των δεκαετιών του ’70 και ’80. Από τότε είχαν να αντικατασταθούν διακόπτες, μετασχηματιστές κλπ.

Έπρεπε να συμβεί το μπλακ άουτ για να εκκινήσει μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των γραμμών και των υποδομών υψηλής τάσης.

Όσο για τις διαμαρτυρίες των μοναχών… στην Αγία Λαύρα, ο ΑΔΜΗΕ αναγκάστηκε για μισό χιλιόμετρο να ακολουθήσει άλλη διαδρομή των γραμμών υψηλής τάσης με πολλαπλάσιο κόστος.

Δίκτυο διανομής ρεύματος

Αλλά και στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας του ΔΕΔΔΗΕ οι τεράστιες καταστροφές και τα πολυήμερα μπλακ άουτ που προκάλεσε η «Μήδεια» τον Φεβρουάριο του 2021 φανέρωσαν εγκληματικές αμέλειες του παρελθόντος για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών.

Πριν τη «Μήδεια»  φώναζαν οι εργαζόμενοι του ΔΕΔΔΗΕ καθώς και άλλα στελέχη του Διαχειριστή για το πόσο εγκαταλελειμμένο είναι το δίκτυο και εκτεθειμένο σε κάθε κίνδυνο.

Ταυτόχρονα αποκαλύφθηκε πως το δίκτυο της χαμηλής τάσης είναι τυφλό… Και αυτό καθώς παλιότεροι διαγωνισμοί για την εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών κόλλησαν στις δικαστικές αίθουσες και στις διαμάχες μεταξύ επιχειρηματικών συμφερόντων για το ποιος θα πάρει τη δουλειά του 1 δις. ευρώ.

Έπρεπε να μείνουν χιλιάδες οικογένειες χωρίς ρεύμα για μέρες στη διάρκεια του χιονιά του 2021 για να κινητοποιηθούν η κυβέρνηση και ο Διαχειριστής προκειμένου να εκκινήσουν νέο πιο ισχυρό πρόγραμμα επενδύσεων στο δίκτυο αλλά και να βάλουν ξανά μπροστά τον διαγωνισμό εγκατάστασης «έξυπνων» μετρητών.

Φυσικό αέριο

Στις υποδομές του φυσικού αερίου μέχρι στιγμής – να χτυπήσουμε ξύλο – δεν έχουν εκδηλωθεί πρόβλημα στην ασφάλεια εφοδιασμού.

Ωστόσο, ο Διαχειριστής (ΔΕΣΦΑ) στο τελευταίο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του συστήματος επισημαίνει τον κίνδυνο συμφόρησης του κεντρικού αγωγού μεταφοράς αερίου της χώρας.

Σε μία απόπειρα του Διαχειριστή πριν από περίπου ένα χρόνο να υπογραμμίσει την ανάγκη αναβάθμισης του συστήματος μεταφοράς, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας απέρριψε την πρόταση του ως δαπανηρή και ακριβή. Αυτή συνδεόταν με το άλλο παραμελημένο μεγάλο έργο της υπόγειας αποθήκης αερίου στην Καβάλα. Αν την είχαμε δεν θα πληρώναμε πανάκριβα την ενέργεια στην Ελλάδα.

Άραγε θα πρέπει να ζήσουμε ένα μπλακ άουτ στον εφοδιασμό αερίου ή ένα ατύχημα για να μάθουμε και τότε να λάβουμε μέτρα;

Σοβαρή υπόθεση

Η ασφάλεια των υποδομών ενέργειας και μεταφοράς πρέπει να αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα των κυβερνήσεων και των ρυθμιστικών αρχών.

Η παραμικρή ολιγωρία στοιχίζει μερικά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ αλλά το κυριότερο ανθρώπινες ζωές.

Τα ολέθρια λάθη του παρελθόντος δεν πρέπει να επαναληφθούν.