ΙΕΑ: Νέο ρεκόρ εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη χρήση ενέργειας το 2022

Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) ανά τον κόσμο που σχετίζονται με την ενέργεια σκαρφάλωσαν σε υψηλό ρεκόρ πέρυσι, όπως αναφέρει με έκθεσή του σήμερα Πέμπτη ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA). Το ρεκόρ αυτό έρχεται σε μια χρονιά κατά την οποία οι πιο πράσινες τεχνολογίες όπως η ηλιακή ενέργεια και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα βοήθησαν να περιορισθούν οι επιπτώσεις από την αυξημένη χρήση του άνθρακα και του πετρελαίου.

Σύμφωνα με την ανάλυση του ΙΕΑ, πέρυσι οι εκπομπές από την ενέργεια σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατά 0,9% το 2022 διαμορφούμενες στο ρεκόρ των 36,8 δισ. τόνων. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τη χρήση άνθρακα σημείωσαν άνοδο 1,6% πέρυσι, ενώ αυτές από το πετρέλαιο αυξήθηκαν κατά 2,5%, ωστόσο παρέμειναν υπό των προ πανδημίας επιπέδων.

Ορυκτά καύσιμα: Επιδοτήσεις – ρεκόρ 1 τρισ. δολαρίων το 2022

Πολλές χώρες εξαναγκάσθηκαν να στραφούν σε πιο ρυπογόνα καύσιμα, κατόπιν της εισβολής της Ρωσίας στη Ουκρανία και την αναστολή της παροχής φυσικού αερίου από την πρώτη προς την Ευρώπη, κάτι που έστειλε στα ύψη τις τιμές του φυσικού αερίου.

Περί του ήμισυ της αύξησης των εκπομπών που σχετίζονται με το πετρέλαιο οφειλόταν στην αύξηση των αεροπορικών ταξιδιών καθώς ανέκαμψαν μετά την πανδημία.

Η χαμηλότερη παραγωγή από τους πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και τα ακραία καιρικά φαινόμενα συμπεριλαμβανομένων των κυμάτων καύσωνα συνέβαλαν επίσης στην αύξηση των εκπομπών που σχετίζονται με την ενέργεια, υπογραμμίζει ο IEA.

Ωστόσο, οι εκπομπές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την αυξημένη ενέργεια από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης και τα ηλεκτρικά οχήματα. Η καθαρή αυτή ενέργεια απέτρεψε επιπλέον 550 εκατ. τόνους ρύπων πέρυσι, σύμφωνα με τον IEA.

Οι εκπομπές στην Ευρωπαϊκή Ένωση μειώθηκαν κατά 2,5% πέρυσι, καθώς η ήπια χειμερινή μείωση της ζήτησης για θέρμανση και η άνοδος των τιμών της ενέργειας ώθησαν τις βιομηχανίες να σταματήσουν την παραγωγή.

Οι πιο «βρώμικες» περιοχές

Στην Κίνα, τη χώρα που παράγει τους περισσότερους ρύπους στον κόσμο, σημειώθηκε επίσης μια ελαφρά πτώση της τάξεως του 0,2% πέρυσι καθώς η ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη, η επιβράδυνση στις κατασκευές και τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της Covid-19 περιόρισαν τη χρήση ενέργειας.

Αντιθέτως στις ΗΠΑ, οι εκπομπές αυξήθηκαν κατά 0,8%, εξαιτίας της επιτάχυνσης της δραστηριότητας του κατασκευαστικού κλάδου, αλλά καιμιας περιόδου εξαιρετικά κρύου καιρού στην αρχή του έτους που αύξησε τη ζήτηση για θέρμανση.

Συνολικά, τα ακραία καιρικά φαινόμενα συνέβαλαν στο ένα πέμπτο περίπου της περυσινής αύξησης των εκπομπών. Τα δύο τρίτα εξ αυτών προήλθαν από τη ζήτηση για ψύξη.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη αύξηση των εκπομπών πέρυσι προήλθε από τις αναδυόμενες αγορές της Ασίας και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Περισσότερο από το ήμισυ της αύξησης στις περιοχές αυτές προήλθε από τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα.

Μεγάλης έκτασης περικοπές στις εκπομπές -κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων- θα χρειασθούν τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας και να αντιμετωπισθεί η απρόσμενη κλιματικής αλλαγή, επισημαίνεται στην έκθεση

«Βλέπουμε ακόμη να αυξάνονται οι εκπομπές από τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που εμποδίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη των παγκόσμιων κλιματικών στόχων», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA Φατίχ Μπιρόλ στην ανακοίνωση που συνοδεύει την έκθεση.

Η έκθεση έρχεται μόλις λίγες εβδομάδες αφότου μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες όπως οι Chevron, Exxon Mobil και Shell ανακοίνωσαν κέρδη ρεκόρ. Παράλληλα, η BP δήλωσε ότι «παγώνει» τα σχέδια για μείωση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου και των εκπομπών.

«Οι πολυεθνικές και οι τοπικές εταιρείες ορυκτών καυσίμων σημειώνουν έσοδα ρεκόρ και πρέπει να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί», τονίζει ο Μπιρόλ.