Αγροτικά προϊόντα: Κληρονομιά τα ΠΟΠ και ΠΓΕ – Ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο

Προϊόντα εκλεκτά, με παράδοση και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που έχουν κερδίσει διακρίσεις και η φήμη τους τα ακολουθεί σε κάθε γωνιά της γης περιλαμβάνονται στον μακρύ κατάλογο των ελληνικών αγροτικών προϊόντων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστασία Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ).

Πάνω από 20 διαφορετικά τυριά, δεκάδες ετικέτες ελαιόλαδου, μοναδικές ποικιλίες ελιών, φρούτα και λαχανικά, όσπρια, κρασιά, ο κρόκος Κοζάνης, η μαστίχα Χίου αλλά και το παραδοσιακό αυγοτάραχο του Μεσολογγίου περιλαμβάνονται μέχρι σήμερα στη λίστα των ΠΟΠ και ΠΓΕ, μία λίστα εντυπωσιακή, που συνεχώς εμπλουτίζεται, καθώς η γκάμα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων συνεχώς εξελίσσεται.

Αγροτικά προϊόντα: Τα δώρα της ελληνικής γης

Τι είναι τα ΠΟΠ/ΠΓΕ

Το καθεστώς ΠΟΠ απονέμεται σε προϊόντα που καλλιεργούνται, συγκομίζονται, μεταποιούνται και παράγονται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή και φέρουν χαρακτηριστικά που αποδίδονται στη συγκεκριμένη περιοχή. Οι πρώτες ύλες και τα βήματα παραγωγής πραγματοποιούνται στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή και το τελικό προϊόν καθορίζεται από αυτά τα τοπικά συστατικά και την τεχνογνωσία των παραγωγών.

Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) συνδέει επίσης ένα προϊόν με μια γεωγραφική περιοχή, μέσω της ποιότητας, των χαρακτηριστικών ή/και της φήμης του. Η καταχώριση ΠΓΕ απαιτεί τουλάχιστον μία από τις διαδικασίες παραγωγής, μεταποίησης ή προετοιμασίας να πραγματοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή. Ωστόσο, τα συστατικά δεν χρειάζεται να προέρχονται από αυτήν την περιοχή.

Έτσι, τα αγροδιατροφικά προϊόντα και τα κρασιά μπορούν να προστατεύονται ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) και τα αλκοολούχα ποτά ως Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΓΕ).

Μάλιστα, η προστασία ΓΕ βοηθά στην καταπολέμηση των παραποιημένων προϊόντων, τα οποία απειλούν τη φήμη των αυθεντικών, τοπικών και περιφερειακών προϊόντων αλλά και την επιβίωση των παραγωγών τους.

Εκλεκτά τυριά – Πρωταγωνίστρια η φέτα

Οι αναφορές για την ανάπτυξη της τυροκομίας στην Ελλάδα υπάρχουν από αρχαιοτάτων χρόνων. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η τέχνη της τυροκομίας δόθηκε ως πολύτιμο δώρο στους θνητούς από τους θεούς του Ολύμπου.

Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει πληθώρα τυριών, τα οποία μπορούν να καταναλωθούν με ποικίλους τρόπους και να ικανοποιήσουν τις γευστικές επιθυμίες και των πιο απαιτητικών. Εκτός από τη φέτα, η φήμη της οποίας έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, η Ελλάδα έχει προστατεύσει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία άλλες 23 ονομασίες τυριών, με πιο πρόσφατη αυτή του προϊόντος τυριού «Τσαλαφούτι».

Το Ανεβατό, το Γαλοτύρι,  οι Γραβιέρες Αγράφων, Κρήτης και Νάξου, το Καλαθάκι Λήμνου, το Κασέρι , το Κατίκι Δομοκού, η Κεφαλογραβιέρα, η Κοπανιστή, το Λαδοτύρι Μυτιλήνης, το Μανούρι, το Μετσοβόνε, ο Μπάτζος η Ξυνομυζήθρα Κρήτης, το Πηχτόγαλο Χανίων, το Σαν Μιχάλη ΠΟΠ, η Φέτα, η Σφέλα, η Φορμαέλλα Αράχωβας Παρνασσού, το Ξύγαλο Σητείας ή Ξίγαλο Σητείας, το Κρασοτύρι Κω/Τυρί της Πόσιας ΠΓΕ και το Αρσενικό Νάξου κοσμούν την λίστα των ελληνικών τυριών που έχουν καταχωριστεί ως Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης.

Η λίστα με τις Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης των ελληνικών τυριών έχουν ορισμένες κοινές προδιαγραφές. Παρασκευάζονται με παραδοσιακή τεχνολογία από γάλα το οποίο προέρχεται από φυλές αιγών, προβάτων ή/και αγελάδων, οι οποίες εκτρέφονται σε οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή, έχουν προσαρμοστεί πλήρως στο περιβάλλον και η διατροφή τους βασίζεται στη χλωρίδα της περιοχής.

Ελαιόλαδο και Ελιές

Περίπου 32 ετικέτες ελαιόλαδου και 11 μοναδικές ποικιλίες επιτραπέζιων ελιών, από όλο το φάσμα της ελληνικής υπαίθρου, περιλαμβάνονται στον μακρύ κατάλογο των ΠΟΠ και ΠΓΕ, με παγκόσμια αναγνώριση.

Ελαιόλαδο από την Κρήτη, την Χαλκιδική, την Καλαμάτα, το Λυγουριό, τη Λακωνία, καθώς επίσης η Κεφαλονιά, η Ολυμπία, η Λέσβος, η Πρέβεζα, η Ρόδος, η Θάσος, η Σάμος, η Ζάκυνθος είναι τόποι που τους έχει αναγνωριστεί η μεγάλη τους συμβολή στον πολιτισμό του ελαιολάδου και έχουν αποσπάσει αμέτρητες διακρίσεις.

Οι περίφημες ελιές Καλαμάτας, η Κονσερβολιά της Άμφισσας, της Άρτας, της Αταλάντης, των Ροβίων, της Στυλίδας Στυλίδας, και του Πηλίου Βόλου, η Θρούμπα της Θάσου, της Χίου, της Αμπαδιάς Ρεθύμνης, Κονσερβολιά Πηλίου Βόλου ΠΟΠ και οι Πράσινες Ελιές Χαλκιδικής, έχουν ταξιδέψει σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.

Φρούτα, λαχανικά και όσπρια

Πλούσια είναι η γκάμα των φρούτων, λαχανικών αλλά και οσπρίων που ανήκουν στον κατάλογο των προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, τα οποία έχουν παραχθεί και συγκομιστεί με συγκεκριμένες προδιαγραφές και είναι γεμάτα αρώματα και γεύσεις από την μοναδική χλωρίδα της χώρας μας.

Το ακτινίδιο Σπερχειού, το κελυφωτό φιστίκι Φθιώτιδας, τα ξερά σύκα Κύμης, τα μήλα Ζαγοράς Πηλίου, η Τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου, το Φυστίκι των Μεγάρων και της Αίγινας, τα πορτοκάλα Μάλεμε Χανίων Κρήτης, τα κεράσια τραγανά Ροδοχωρίου, τα μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως, τα Ροδάκινα Νάουσας, η Κορινθιακή Σταφίδα Βοστίτσα, η σταφίδα Ζακύνθου, η φάβα Σαντορίνης, το Φιρίκι Πηλίου, το Μανταρίνι Χίου, τα Ξηρά Σύκα Ταξιάρχη, το Τοματάκι Σαντορίνης, η Σταφίδα Σουλτανίνα Κρήτης, το Κούμ Κουάτ Κέρκυρας, τα Σύκα Βραβρώνας Μαρκοπούλου Μεσογείων, τα Φασόλια γίγαντες ελέφαντες Κάτω Νευροκοπίου, τα Φασόλια κοινά μεσόσπερμα Κάτω Νευροκοπίου, τα Φασόλια (γίγαντες ελέφαντες) Πρεσπών Φλώριναs, τα Φασόλια (πλακέ μεγαλόσπερμα) Πρεσπών Φλώρινας, η Πατάτα Κάτω Νευροκοπίου, το Ακτινίδιο Πιερίας, το Μήλο Καστοριάς, τα Φασόλια Γίγαντες-Ελέφαντες Καστοριάς, η Σταφίδα Ηλείας, η Πατάτα Νάξου, τα Φασόλια Βανίλιες Φενεού, η Φάβα Φενεού, η Αγκινάρα Ιρίων, τα Φασόλια Κατταβιάς Ρόδου/Λόπια Κατταβιάς Ρόδου και το Ρόδι Ερμιόνης ανήκουν στη λίστα των 36 προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ.

Τα κρασιά, η μαστίχα και ο κρόκος

Από συγκεκριμένες αμπελουργικές ζώνες και με συγκεκριμένες προδιαγραφές απ’ όλη την Ελλάδα είναι οι αναγνωρισμένοι ως ΠΟΠ και ΠΓΕ ελληνικοί οίνοι, οι οποίοι τιμούν με διεθνείς διακρίσεις την οινική παράδοση μας.

Παραδοσιακές ποικιλίες αλλά και νεότερες δίνουν την εξαίρετη και μοναδική πρώτη ύλη, δημιουργώντας επώνυμα κρασιά για κάθε γούστο. Επώνυμα κρασιά από τη Μακεδονία, την Πελοπόννησο, τη Θράκη, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Αττική, την Κρήτη, τα Επτάνησα, όλα και σχεδόν απ’ όλα τα νησιά του Αιγαίου, ταξιδεύουν σε κάθε μεριά του πλανήτη.

Ο κρόκος Κοζάνης ΠΟΠ, ή ελληνικό σαφράν (ζαφορά), είναι γνωστός για την εξαιρετική του ποιότητα, το ζωηρό του χρώμα και την έντονη γεύση του. Έχει διάφορες χρήσεις, και η συγκομιδή, η ξήρανση και η συσκευασία του γίνεται σύμφωνα με ειδική μέθοδο που χρονολογείται από την αρχαιότητα.

Μία εξαιρετική ποικιλία από θεραπευτικά και αρωματικά συστατικά απαντάται στη ρητίνη που εκκρίνεται από τα μαστιχόδεντρα της Χίου, η γνωστή σε όλους μαστίχα, το «δάκρυ» της οποίας ευφραίνει, αρωματίζει, γιατρεύει..

Στα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ εντάσσονται επίσης, το μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλια και το Πευκοθυμαρόμελο Κρήτης, καθώς και το αρνάκι και κατσικάκι της Ελασσόνας και της Λήμνου