Μετά τη βαθιά ύφεση το 2020 (-9%) και την απότομη ανάκαμψη το 2021 (+8,4%), η ελληνική οικονομία, στηριζόμενη κυρίως στη μεταπανδημική εγχώρια ζήτηση και στις τουριστικές εισπράξεις (εξαγωγές υπηρεσιών), παρέμεινε σε ισχυρή ανοδική τροχιά το 2022 (5,9%, έναντι πρόβλεψης για 5,6%) σημειώνοντας την τέταρτη υψηλότερη επίδοση ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ, υπερβαίνοντας μάλιστα σε όρους πραγματικού ΑΕΠ τα προ πανδημίας επίπεδα κατά 4,5%. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εκτινάχθηκε σε τρέχουσες τιμές στο 9,4% του ΑΕΠ δεικνύοντας εν μέρει και τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας.
Σταϊκούρας: Θετικές προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας
Ανοδική αναθεώρηση
Η υπεραπόδοση αυτή της ελληνικής οικονομίας (3,5% ήταν η μέση ανάπτυξη στην ευρωζώνη) και η αναθεώρηση προς τα πάνω της στατιστικής επίδρασης βάσης (carry-over) αναμένεται να οδηγήσουν σε ανοδική αναθεώρηση και τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ του 2023, ο οποίος στον εφετινό προϋπολογισμό προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 1,8%.
Για τους οικονομολόγους με τις ίδιες παραδοχές, το τεκμαρτό θετικό αποτέλεσμα μεταφοράς από το αποτέλεσμα της ανάπτυξης του 2022 οδηγεί σε ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ πάνω από το 2%. Ορισμένες ξένες τράπεζες μάλιστα, που ούτως ή άλλως θεωρούσαν πως η πρόβλεψη του Consensus (μέση εκτίμηση των οικονομολόγων παγκοσμίως) για ανάπτυξη μόλις 0,6% το 2023 (έναντι 1,2% και της Κομισιόν) υποεκτιμά τα δεδομένα, προχωρούν ήδη σε αναθεωρήσεις αναμένοντας ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ μεταξύ 2,5% και 3,5% εφέτος.
Πτώση πληθωρισμού
Τα πρώτα στοιχεία από τον Τουρισμό εξάλλου είναι θετικά, ενώ οι χαμηλότερες τιμές της ενέργειας αναμένεται να αντιστρέψουν το μεγάλο χάσμα που άνοιξε μεταξύ της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας και του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2022, ευνοώντας την ανάπτυξη, ενώ η πτώση των τιμών σε καύσιμα, ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο αναμένεται να περιορίσει και τον μέσο πληθωρισμό.
Παράλληλα, η αναμενόμενη αύξηση στον κατώτατο μισθό θα πρέπει να οδηγήσει σε άνοδο των πραγματικών εισοδημάτων, κάτι που δεν ενσωματωνόταν στις προηγούμενες προβλέψεις. Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα στοιχεία, το ΑΕΠ σε όρους όγκου ανήλθε σε 192,1 δισ. ευρώ το 2022 έναντι 181,3 δισ. ευρώ το 2021, ενώ σε τρέχουσες τιμές καθορίστηκε σε 208 δισ. ευρώ έναντι 181,7 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ σε ετήσια βάση, η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 2,4%, οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 14,8%, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 3,5%, ενώ οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 7,5% σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2021.
Εν τω μεταξύ, την επιστροφή στη δημοσιονομική πειθαρχία σηματοδοτούν οι κατευθύνσεις δημοσιονομικής πολιτικής της Κομισιόν για το 2024, η οποία είναι έτοιμη να προτείνει τον ερχόμενο Μάιο. Η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία προβλέπει προσωρινή παρέκκλιση από τις δημοσιονομικές απαιτήσεις που εφαρμόζονται κανονικά σε περίπτωση σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας, θα απενεργοποιηθεί στο τέλος του 2023, κάτι που θα οδηγήσει σε επανέναρξη των ποσοτικοποιημένων και διαφοροποιημένων ειδικών ανά χώρα συστάσεων για τη δημοσιονομική πολιτική.
Για την Ελλάδα εκτιμάται πως μετά από δημοσιονομικό έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ το 2022 και πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ που προβλέπει ο προϋπολογισμός, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμάται πως θα δώσει καθοδήγηση για πρωτογενές πλεόνασμα στην περιοχή του 2% του ΑΕΠ για το 2024, με τις διαπραγματεύσεις για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας να εκτιμάται πως θα καταλήξουν προς το τέλος του έτους.
Υψηλή αβεβαιότητα
Δεδομένης της εμμένουσας υψηλής αβεβαιότητας για τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές στην παρούσα συγκυρία, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να ληφθεί απόφαση την εφετινή άνοιξη για την υπαγωγή ή μη των κρατών-μελών στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Θα προτείνει στο Συμβούλιο να κινήσει τις διαδικασίες στη βάση του ελλείμματος την άνοιξη του 2024 βάσει των πραγματικών στοιχείων του 2023. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν το γεγονός αυτό κατά την εκτέλεση των προϋπολογισμών τους για το 2023 και κατά την προετοιμασία των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης την εφετινή άνοιξη και των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων για το 2024 το εφετινό φθινόπωρο.
Αισιόδοξα τα πρώτα μηνύματα για τον τουρισμό
Θετικά σημάδια για τον τουρισμό το 2023 «βλέπουν» με ειδικές μελέτες τόσο η Alpha Bank όσο και η Εθνική Τράπεζα. Ειδικότερα, θετικές προοπτικές για το 2023 της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας «βλέπει» η Εθνική, καθώς βάσει των πρόδρομων δεικτών αποτυπώνεται σταδιακή βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και αυξημένη διάθεση για ταξίδια διεθνώς (παρά τη συσταλτική επίδραση του πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα).
Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα κατακτά υψηλές θέσεις στην προσέλκυση του τουριστικού ενδιαφέροντος, με τις πρώιμες κρατήσεις (early bookings) να εμφανίζονται υψηλότερες κατά 70% σε σχέση με το 2022, ενώ 11% υψηλότερα κινούνται οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις για τις πρώτες εβδομάδες Μαρτίου, αποτελώντας σηματωρό επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Με την επιφύλαξη της αβεβαιότητας που δημιουργούν η γεωπολιτική κατάσταση και η επιβάρυνση των ελληνικών ξενοδοχείων από υψηλό ενεργειακό κόστος και ελλείψεις εργατικού δυναμικού, η φετινή τουριστική περίοδος ξεκινάει νωρίς και φαίνεται να έχει τα εχέγγυα να ξεπεράσει το 2022.
Οι προοπτικές του ελληνικού τουρισμού για το τρέχον έτος παραμένουν ευοίωνες, αναφέρει και η Alpha Bank.
Οι αρχικές ενδείξεις είναι ιδιαίτερα θετικές, καθώς το πρώτο δίμηνο του έτους οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών ήταν κατά 4,3% περισσότερες από τις αντίστοιχες του 2019, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Fraport για τον Ιανουάριο, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας ήταν κατά 0,8% περισσότερες σε σύγκριση με αυτές του Ιανουαρίου του 2019. Επιπρόσθετα, το πρώτο δίμηνο του έτους οι προκρατήσεις ξενοδοχείων στη χώρα ξεπερνούν τις αντίστοιχες του 2019, χρονιάς-ρεκόρ για την τουριστική βιομηχανία της χώρας.
Ενδεικτικό των δυνατοτήτων ανάπτυξης της εξωτερικής ζήτησης για το ελληνικό τουριστικό προϊόν είναι ότι, σύμφωνα με προβλέψεις της European Travel Commission-ETC, οι τουριστικές αφίξεις από ευρωπαϊκά κράτη αναμένεται να ανέλθουν σε 34,9 εκατ. το 2025 από 27,9 εκατ. το 2019.
Latest News
Πώς σχολιάζει το υπουργείο Οικονομίας την έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα
Η Ελλάδα κλείνει την ψαλίδα με την Ευρώπη
Κομισιόν για Ελλάδα: Ανάπτυξη 2,1% και πληθωρισμός 3% το 2024 – Πόσο θα μειωθεί το χρέος έως το 2026
Οι επενδύσεις προβλέπεται να επιταχυνθούν περαιτέρω, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο κοντά στο 9% το 2025, κατά την Κομισιόν