Πετρέλαιο: Οι κυρώσεις στη Ρωσία πριμοδότησαν την Ασία έναντι της Ευρώπης

Η Ασία αναδεικνύεται στον μεγάλο κερδισμένο των δυτικών κυρώσεων στο πετρέλαιο του Ιράν και της Ρωσίας, σε μια ιστορική αντιστροφή της τάσης που ήθελε τη γιγαντιαία ήπειρο με πληθυσμό δισεκατομμυρίων να πληρώνει ακριβότερα από την Ευρώπη τις ενεργειακές της προμήθειες. Αυτό υποστηρίζει σε ανάλυσή του το Reuters, επικαλούμενο εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, αναλυτών καθώς και στοιχεία της Refinitiv Eikon.

Ρωσία: Πώς το ρωσικό πετρέλαιο «ταξιδεύει» σε όλο τον κόσμο παρά τις κυρώσεις

Οι μεγάλοι κερδισμένοι των κυρώσεων

«Είναι ασφαλές να πούμε ότι ορισμένοι μεγάλοι καταναλωτές στην Ασία, κυρίως η Ινδία και η Κίνα, είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι από τις κυρώσεις», δήλωσε ο Ole Hansen, επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων της Saxo Bank.

Οι δυτικές κυρώσεις κατεύθυναν υπερδιπλάσιες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου προς την Ασία, σύμφωνα με στοιχεία της Kpler. Την ίδια στιγμή, το Ιράν, υπό τις αμερικανικές κυρώσεις, έχει αυξήσει τις εξαγωγές στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών ετών σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, με την Κίνα να είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής.

Το εμβληματικό εξαγωγικό μείγμα Ουράλς της Ρωσίας, το οποίο πριν από την εισβολή στην Ουκρανία πωλούνταν στην Ευρώπη μερικά δολάρια το βαρέλι κάτω από την αξία του Brent, πωλείται στην Ασία με έκπτωση 24 δολαρίων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Refinitiv Eikon – αν και άλλοι αναλυτές εκτιμούν ότι η έκπτωση είναι μικρότερη, στα 10-15 δολάρια ανά βαρέλι.

Ακόμη και με έκπτωση περίπου 15 δολάρια ανά βαρέλι, όμως, ένα διυλιστήριο στην Ινδία που επεξεργάζεται 200.000 βαρέλια ημερησίως θα εξοικονομούσε 3 εκατ. δολάρια ημερησίως από τις αγορές αργού σε σύγκριση με έναν ανταγωνιστή του στην Ευρώπη. Σε ετήσια βάση η εξοικονόμηση θα ξεπερνούσε το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.

Ο Hardeep Singh Puri, υπουργός πετρελαίου της Ινδίας, δήλωσε στις αρχές Φεβρουαρίου ότι η χώρα θα συνεχίσει να αγοράζει από τη Ρωσία εάν οι τιμές «συνεχίσουν να είναι καλές».

Η Μέση Ανατολή

Φθηνότερο όμως είναι και το πετρέλαιο που διοχετεύεται στην Ασία από τη Σαουδική Αραβία, η οποία από τον Νοέμβριο έχει μειώσει την τιμή του Arab Light που πωλείται στην Ασία κατά 3,35 δολάρια το βαρέλι – ενώ την ίδια στιγμή η τιμή του πετρελαίου που εξάγεται στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά 10 σεντς το βαρέλι.

Άλλοι μεγάλοι εξαγωγείς του ΟΠΕΚ, το Ιράκ και το Κουβέιτ, έχουν επίσης μειώσει τις τιμές των προϊόντων που εξάγουν στην Ασία – με τη Βαγδάτη μάλιστα να αυξάνει την ίδια περίοδο τις τιμές των πετρελαϊκών προϊόντων που εξάγει στην Ευρώπη.

«Το Ιράν και τώρα η Ρωσία ανταγωνίζονται όλο και περισσότερο σε επίπεδο τιμών και οι άλλοι παραγωγοί της Μέσης Ανατολής πρέπει να προσαρμόσουν τις τιμές τους ανάλογα. Το αποτέλεσμα είναι σχετικά υψηλότερες τιμές πώλησης προς την Ευρώπη», δήλωσε ο Hansen της Saxo Bank.

Οι Ασιάτες εισαγωγείς για χρόνια επιβαρύνονταν με το λεγόμενο «ασιατικό ασφάλιστρο» που κατέβαλλαν στις εξαγωγικές χώρες, λόγω των μεγάλων αποστάσεων που έπρεπε να διανύσουν τα δεξαμενόπλοια για να φτάσουν στις αγορές της ηπείρου. Μετά την απώλεια του ρωσικού αργού, όμως, είναι η Ευρώπη που πλέον πρέπει να προσελκύει φορτία από πιο μακρινές περιοχές, δίνοντας τη δυνατότητα στα κράτη της Μέσης Ανατολής να αυξήσουν το κόστος για τους Ευρωπαίους και να το μειώσουν για τους Ασιάτες.

Θα ανακάμψει η Ευρώπη;

Πάντως η κατάσταση αυτή δεν θεωρείται βέβαιο ότι θα παγιωθεί. Η Ευρώπη βρίσκει σταδιακά εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας, όπως το νορβηγικό πετρέλαιο Sverdrup που προέρχεται από το μεγαλύτερο πεδίο παραγωγής της Ευρώπης. Αρχικά οι μεγαλύτερες ποσότητες από το εν λόγω πεδίο εξάγονταν στην Ασία. Όμως, μετά την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία, τα περισσότερα φορτία του Sverdrup παραμένουν στην Ευρώπη και έχουν αντικαταστήσει το ρωσικό Urals για πολλά διυλιστήρια.

Άλλωστε, ενδεχόμενος τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη ροή του ρωσικού αργού προς τη γηραιά ήπειρο.

«Μόλις τελειώσει ο πόλεμος, πιστεύω ότι θα επανέλθει κάποια κανονικότητα και τελικά θα αρθούν οι κυρώσεις, επιτρέποντας στη Ρωσία να ανταγωνιστεί με ίσους όρους (τις υπόλοιπες πετρελαιοεξαγωγικές χώρες) για πελάτες», δήλωσε ο Hansen της Saxo Bank.