EcoFin: Το σχέδιο για ελλείμματα και χρέος και η νέα «ρήτρα διαφυγής»

Μετά την κατευθυντήρια οδηγία του Eurogroup προς τις χώρες της Ευρωζώνης, για περιορισμό των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και πρόταξη των «συνετών δημοσιονομικών πολιτικών», σκυτάλη  παίρνει σήμερα το συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων του EcoFin, που αποκαλύπτει το Reuters, οι  27 υπουργοί  συγκλίνουν στις γενικές αρχές μιας μεταρρύθμισης των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρώπης, προκειμένου να «ταιριάζουν καλύτερα με την οικονομική πραγματικότητα μετά την πανδημία», αλλά κρίσιμες λεπτομέρειες παραμένουν ακόμα προς διαπραγμάτευση.

Το σχέδιο συμπερασμάτων της συνάντησης των 27 υπουργών Οικονομικών της ΕΕ την Τρίτη έδειξαν ότι οι χώρες της ΕΕ υποστηρίζουν μεγάλο μέρος της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάστηκε τον περασμένο Νοέμβριο , αλλά η πρακτική εφαρμογή της εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση.

Eurogroup: Προειδοποίηση για περιορισμό των μέτρων που αυξάνουν τα ελλείμματα

Σύμφωνα με την πρόταση, το υφιστάμενο όριο της ΕΕ του 3% του ΑΕΠ για τα δημοσιονομικά ελλείμματα και του 60% του ΑΕΠ για το χρέος θα παραμείνει αμετάβλητο.

Silicon Valley Bank: Δεν υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης από την κατάρρευσή της, λένε Ευρωπαίοι ΥΠΟΙΚ

Ο κανόνας του χρέους

Οι κυβερνήσεις με υψηλότερο χρέος θα διαπραγματευθούν με την Επιτροπή μεμονωμένες οδούς μείωσης του χρέους που συνδέονται με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, ξεφεύγοντας από έναν ενιαίο κανόνα ετήσιων περικοπών χρέους κατά το 1/20 της υπέρβασης άνω του 60% του ΑΕΠ.

Δεδομένου ότι πολλές χώρες της ΕΕ έχουν χρέος πολύ πάνω από το όριο της ΕΕ, θα χρειαστούν μεταξύ τεσσάρων και επτά ετών για να το θέσουν σε πτωτική πορεία, την οποία θα διαπραγματεύονται με την Επιτροπή βάσει ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους της Επιτροπής.

Το χρέος θα μειωθεί σταδιακά μέσω των ορίων που τίθενται στις ετήσιες καθαρές πρωτογενείς δαπάνες -δαπάνες που αποκλείουν τα έκτακτα έσοδα, τους τόκους ή τις δαπάνες για την κυκλική ανεργία- που η κυβέρνηση έχει υπό άμεσο έλεγχο.

Εκτιμάται ότι η παράμετρος αυτή αποτελεί μια βελτίωση στο επιρρεπές σε αναθεωρήσεις διαρθρωτικό έλλειμμα που βρίσκεται στο επίκεντρο τώρα και το οποίο αντιπαθούν έντονα οι υπουργοί Οικονομικών.

Μια κυβέρνηση θα μπορούσε να διαπραγματευτεί και να επιτύχει περισσότερο χρόνο για να μειώσει το χρέος εάν υποσχεθεί μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη ή την ανθεκτικότητα, ενισχύουν τα δημόσια οικονομικά ή αντιμετωπίζουν στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, όπως η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση ή οι αμυντικές δυνατότητες.

Σε περίπτωση κλονισμών στην οικονομία που βρίσκονται εκτός ευθύνης μιας κυβέρνησης, θα υπάρχει μια «ρήτρα διαφυγής» που θα της επέτρεπε μια προσωρινή απόκλιση από τη συμφωνημένη συμφωνία περικοπής του χρέους, αν και θα έπρεπε να εγκριθεί από άλλες κυβερνήσεις.

Η διαφωνία

Ενώ υπάρχει σύγκλιση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ σε αυτά τα σημεία, υπάρχουν εξίσου πολλοί για τους οποίους διαφωνούν.

Το κυριότερο μεταξύ αυτών είναι η μεθοδολογία της ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους της Επιτροπής από την οποία θα εξαρτηθεί τόσο μεγάλο μέρος της συμφωνίας περικοπής του χρέους και η οποία θα περιόριζε τη δανειοληπτική και δαπανητική ισχύ μιας κυβέρνησης.

Εξίσου αμφιλεγόμενο είναι το ζήτημα του εάν θα πρέπει να υπάρχουν αριθμητικά κριτήρια για τη μείωση του χρέους που θα είναι κοινά σε όλες τις χώρες, ακόμη και αν διαπραγματεύονται μεμονωμένες διαδρομές, και αν ναι, ποια θα πρέπει να είναι.

Άλλα ανοιχτά ερωτήματα περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις του νέου πλαισίου για εκείνες τις χώρες που δεν αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα χρέους, πώς να ορίσουν το σύνολο των δαπανών, πότε ακριβώς μια κυβέρνηση πρέπει να έχει περισσότερο χρόνο για τη μείωση του χρέους και πώς να επιβάλει τα συμφωνημένα σχέδια.

Μόλις οι υπουργοί Οικονομικών συμφωνήσουν για τις γενικές αρχές την Τρίτη και οι ηγέτες της ΕΕ τις υποστηρίξουν στη σύνοδο κορυφής στις 23-24 Μαρτίου, η Επιτροπή θα αρχίσει να συντάσσει συγκεκριμένες προτάσεις για τα ακόμη ανοιχτά ζητήματα.

«Τότε θα ξεκινήσουν οι πραγματικές συζητήσεις», είπε ένας αξιωματούχος της ευρωζώνης που συμμετείχε στις συνομιλίες.