Πόσο πιθανό είναι σε μια μεγάλη δημοκρατική χώρα μια μικρή παρέα από φιλαράκια να κυριαρχήσει πολιτικά και να καταλάβει σχεδόν όλα τα νευραλγικά σημεία εξουσίας; Πολλοί θα απαντούσαν πως κάτι τέτοιο είναι μάλλον αδιανόητο. Ολοι δέχονται πως σε πολλές χώρες τα κέντρα εξουσίας βρίσκονται κοντά σε οικονομικά συμφέροντα και σε πανίσχυρους εξωθεσμικούς παράγοντες. Οχι όμως κάτι σαν αυτό που τα τελευταία χρόνια σημειώνεται στη Βρετανία. Οπου μια μικρή και κλειστή ομάδα «παλιόφιλων», από τα σχολικά και φοιτητικά τους χρόνια, έχουν διεισδύσει παντού και έχουν καταλάβει σχεδόν όλα τα κύρια κλειδιά της εξουσίας.
Με την εντυπωσιακή του μελέτη πάνω στο θέμα αυτό ο Simon Cooper («Chums: How a Tiny Caste of Oxford Tories Took Over the UK» (Φιλαράκια: Πως μια Μικρή Φατρία Συντηρητικών από την Οξφόρδη έχει καταλάβει το Ηνωμένο Βασίλειο, Profile Books, 2023) έχει ταράξει τα σχετικά ήρεμα νερά της βρετανικής δημόσιας ζωής. Μαθητές όλοι παλαιότερα του ξακουστού σχολείου Ιτον, συνέχισαν όλοι αυτοί τις σπουδές τους στην Οξφόρδη, όπου με την κλειστή παρεΐστικη συμπεριφορά τους, την ιδιαίτερα αναιδή στάση τους και την ολοφάνερη σνομπιστική τους νοοτροπία απέναντι σε όλους τους άλλους δημιούργησαν μια κλειστή κάστα με έντονα ελιτίστικα χαρακτηριστικά.
Αγνοώντας τις φυσικές επιστήμες, στράφηκαν όλοι προς τις κλασικές σπουδές, στις οποίες δεν ενδιαφέρει ιδιαίτερα η λεπτομέρεια και η πρακτική ανάλυση, καθώς και στην ιστορία, εξειδικεύοντας τις ικανότητές τους στις δημόσιες διαλέξεις και συζητήσεις καθώς και στο χτίσιμο μιας προσωπικής πορείας του καθενός στο περίφημο Union Society. Tο κέντρο δημόσιων συζητήσεων δηλ. του Πανεπιστημίου, που ανοίγει δρόμους σημαντικών γνωριμιών και προσωπικών διακρίσεων. Οπως εξηγεί και η Isabel Hardman στο «Why We Get the Wrong Politicians» (Γιατί Εχουμε τους Λάθος Πολιτικούς, Atlantic Books, 2019), σπάνια όλοι αυτοί βλέπουν μακρύτερα από το στενό προσωπικό τους συμφέρον. Και στην περίπτωση των Τόρις (Συντηρητικών) αυτή η μικρή ομάδα «παλιόφιλων» κατόρθωσε να υφαρπάξει το κόμμα και με τον Κάμερον, τον Τζόνσον, την Τρας, τον Ρις – Μογκ κι αρκετούς άλλους να επιβάλουν την παρουσία τους πάνω στη χώρα. Αλλά και γενικότερα η χώρα έχει κυλήσει χαμηλά, με τους νέους που φιλοδοξούν να παίξουν ρόλο στα πολιτικά πράγματα να απογοητεύονται βλέποντας πόσο ελάχιστα μπορούν να επηρεάσουν το νομοθετικό έργο αλλά και τις εξελίξεις μπαίνοντας στο κοινοβούλιο.
Αυτή η κατάσταση έχει μετατραπεί σταδιακά και σε σοβαρό ζήτημα δημοκρατίας. Ο Emiliano Grossman και η Isabelle Guinaudeau στο εξαιρετικά διαφωτιστικό τους έργο για την Ευρώπη «Do Elections (Still) Matter? Mandates, Institutions and Policy in Western Europe» (Εχουν Σημασία (Ακόμα) οι Εκλογές; Πολιτικές Εντολές, Θεσμοί και Πολιτική στη Δυτική Ευρώπη, Oxford, 2022) καταλήγουν σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Παρά τους πολλούς ισχυρισμούς για το αντίθετο, στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες (λ.χ. Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ιταλία κ.ά.) οι εκλογές μέσω των κομμάτων που έρχονται στην εξουσία συχνά μετουσιώνουν εκλογικές υποσχέσεις σε μέτρα πολιτικής. Κυρίως επειδή τα συστήματα αναλογικής που εφαρμόζονται δίνουν ισχύ σε μικρές ομάδες που υποστηρίζουν ειδικά επιμέρους συμφέροντα. Κάτι όμως που δεν συμβαίνει στη Βρετανία του μονοεδρικού πλειοψηφικού που το ενδιαφέρον για τις μεγάλες πλειοψηφίες αγνοεί τα επιμέρους συμφέροντα. Κι επιτρέπει σε μικρές ελιτίστικες κλίκες να επικρατήσουν.
Latest News
Οι 4+1 εποχές του τραπεζικού συστήματος
Η βαθύτερη κατανόηση της πορείας του τραπεζικού συστήματος και κυρίως της αλληλεπίδρασης μεταξύ πιστωτικής επέκτασης και επάρκειας καταθέσεων παρουσιάζει μια σειρά από προκλήσεις
Το έλλειμμα της οικονομίας
Δεν έχουμε βρει τον τρόπο να ανατρέψουμε την πιο ολέθρια για την ελληνική οικονομία συνθήκη
Ποιος ο ρόλος για τη μεταλλευτική βιομηχανία
Αν η Ελλάδα θέλει να ενισχύσει την «ενδογενή» ανάπτυξη της, αλλά με την απαραίτητη παραγωγική εξωστρέφεια, ο ορυκτός πλούτος της αποτελεί μεγάλη ευκαιρία
Κάτι ψήνεται
Η πολιτική αβεβαιότητα που περιβάλει την επιστροφή Τραμπ
Τι πρέπει να περιμένουν οι ελληνικές τράπεζες το 2025
Το έτος 2025, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες
Ποιοι κερδίζουν από τα ασφάλιστρα υγείας
Σύντομα θα έχουμε θέμα και με τις χρεώσεις των ιδιωτικών νοσοκομείων, καθώς οι ασφαλιστικές πετούν στα ιδιωτικά θεραπευτήρια τον «μουτζούρη» των αυξήσεων
Τι είναι η νέα επιχειρηματικότητα;
Αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρος και ενιαίος ορισμός γιατί οι τύποι των επιχειρήσεων διαφέρουν μεταξύ τους, ωστόσο υπάρχουν αρχές της επιχειρηματικότητας οι οποίες σήμερα είναι γρήγορα μεταβαλλόμενες.
Χώρα παντοπωλείων…
Πλέον πήρε κεφάλι η δημιουργία παντοπωλείων, κοινώς μπακάλικα στην πιο εξευγενισμένη σημερινή μορφή
Οι προτεραιότητες και οι στόχοι του υπουργείου Ναυτιλίας
Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από σημαντικές προκλήσεις και δύσκολες γεωπολιτικές συγκυρίες, η ελληνική ναυτιλία παραμένει η ραχοκοκαλιά του διεθνούς εμπορίου
Ελλάδα 2025: Από την ανθεκτικότητα στη βιώσιμη ανάπτυξη
Το 2025 αναμένεται να είναι έτος κρίσιμο για την αξιοποίηση των ευκαιριών και την εδραίωση της Ελλάδας ως κόμβου καινοτομίας και βιωσιμότητας