Πώς παρακάμπτονται οι κυρώσεις

Ένας σημερινός επισκέπτης της Μόσχας, περιδιαβάζοντας τους εμπορικούς δρόμους της, διαπιστώνει έκπληκτος ότι οι βιτρίνες των καταστημάτων είναι γεμάτες από τις γνωστότερες φίρμες της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Και διερωτάται: πώς συμβαίνει αυτό όταν ισχύουν οι αυστηρότερες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, οι οποίες απαγορεύουν κάθε εμπορική συναλλαγή με τις ΗΠΑ και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως αντίδραση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία; Μια εξήγηση αυτού του παραδόξου παρέχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).

Τα προϊόντα, τα οποία με τις κυρώσεις επιχείρησαν ΗΠΑ και ΕΕ να στερήσουν από τη Ρωσία, διοχετεύονται σε αυτή μέσω τρίτων χωρών που προσφέρθηκαν να μεσολαβήσουν, με το αζημίωτο βέβαια.

Πρόκειται κυρίως για την Αρμενία, την Κιργισία, το Καζακστάν, το Τατζικιστάν και βεβαίως την Τουρκία, οι οποίες πολλαπλασίασαν τις εισαγωγές τους από ΗΠΑ και ΕΕ, τις οποίες εν συνεχεία διοχετεύουν στη Ρωσία. Ετσι μπορούν μεν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι να ισχυρίζονται ότι απαγόρευσαν τις εξαγωγές τους στη Ρωσία ως κύρωση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά κλείνουν τα μάτια και συνεχίζουν έμμεσα, μέσω τρίτων χωρών, να εξάγουν τα αναγκαία για τους Ρώσους ευρωπαϊκά και αμερικανικά προϊόντα υψηλής συνήθως τεχνολογίας.

Ταυτόχρονα, πάλι τριγωνικά, εξάγονται και το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Εισάγονται από τη Ρωσία, π.χ., στην Τουρκία και από εκεί εξάγονται στις χώρες στις οποίες ισχύουν οι κυρώσεις. Μια φαρσοκωμωδία, δηλαδή, από την οποία αποκομίζουν τεράστια οφέλη οι ενδιάμεσες αυτές χώρες χωρίς να ζημιώνονται και οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές εξαγωγές, αλλά με δραματικές συνέπειες σε βάρος των καταναλωτών, καθώς έτσι εκτοξεύτηκαν στα ύψη οι τιμές των αγαθών και υπηρεσιών. Αναπόφευκτο επακόλουθο: πληθωρισμός και αύξηση των επιτοκίων.

Ενα παράδειγμα που επικαλείται η EBRD. Οι εξαγωγές της Γερμανίας προς τη Ρωσία σημείωσαν λόγω των κυρώσεων τεράστια πτώση, αλλά ταυτόχρονα τριπλασιάστηκαν οι γερμανικές εξαγωγές στην Αρμενία και υπερτριπλασιάστηκαν στην Κιργισία. Δεν πλούτισαν βέβαια ξαφνικά οι λαοί των υπανάπτυκτων αυτών χωρών. Απλώς αυτές προσφέρθηκαν ως ενδιάμεσοι για να μην περιοριστούν οι εξαγωγές προς τη Ρωσία λόγω των κυρώσεων.

Αντί δηλαδή να εξάγονται απευθείας από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στη Ρωσία καταλήγουν σε αυτή με την πρόθυμη μεσολάβηση τρίτων χωρών, που και αυτές έτσι ωφελούνται. Ιδιαίτερα επωφελούμενη από αυτό το τριγωνικό σύστημα εμπορικών συναλλαγών είναι η αδίστακτη Τουρκία, μολονότι χώρα του ΝΑΤΟ και καταδικάζουσα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το 2022 εισήγε από τη Ρωσία 98.000 βαρέλια πετρέλαιο ημερησίως.

Ετσι εξηγείται πώς οι εξαγωγές πετρελαιοειδών από την Τουρκία στα λιμάνια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 85%. Δηλαδή οι υπερήφανες για τις σκληρές κυρώσεις τους σε βάρος της Ρωσίας ΕΕ και ΗΠΑ έκλειναν ταυτόχρονα τα μάτια και συνέχισαν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο.

Ετσι εξηγείται γιατί η αξία των εισαγόμενων στη Ρωσία προϊόντων από τον υπόλοιπο κόσμο υπερέβη τα προ της εισβολής στην Ουκρανία επίπεδα και γιατί οι βιτρίνες των καταστημάτων στη Μόσχα εξακολουθούν να προβάλλουν τα εκλεκτά προϊόντα της τεχνολογικά προηγμένης Δύσεως, χλευάζοντας τις κυρώσεις για την Ουκρανία, τις συνέπειες των οποίων πληρώνουν κυρίως οι λαοί των χωρών που τις επέβαλαν.

Πηγή: Έντυπη έκδοση ΤΟ ΒΗΜΑ