Πολυκατοικίες: Έρχεται νομοθετική ρύθμιση για τα ηλιακά συστήματα

Νομοθετική ρύθμιση για τη διευκόλυνση της εγκατάστασης ηλιακών θερμοσιφώνων αλλά και φωτοβολταϊκών συστημάτων στις ταράτσες και στους κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών ετοιμάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Το επιτελείο του έχει γίνει αποδέκτης της ανησυχίας του κλάδου των ηλιακών συστημάτων, του τεχνικού κόσμου αλλά και ιδιοκτητών ακινήτων, οι οποίοι επισημαίνουν ότι τα προγράμματα για την επιδότηση αγοράς ηλιακού θερμοσίφωνα, αλλά και φωτοβολταϊκών στις στέγες, θα βρουν δυσκολίες στην εφαρμογή τους.

Γι΄ αυτό έχει έτοιμη νέα νομοθετική πρόταση, την οποία εξετάζουν ως προς την συνταγματικότητά της οι νομικοί σύμβουλοι του ΥΠΕΝ, πριν προωθηθεί ως τροπολογία στη Βουλή. Στόχος είναι να παρακαμφθούν κανονισμοί πολυκατοικιών που εμποδίζουν την εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, η ρύθμιση θα προτείνει να μπορούν να λαμβάνονται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των συνιδιοκτητών οι αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων των συνιδιοκτητών πολυκατοικιών, σχετικά με την εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων, φωτοβολταϊκών με ή χωρίς μπαταρίες, ανεξαρτήτως εάν υφίσταται αντίθετη πρόβλεψη στον κανονισμό της πολυκατοικίας.

Οδηγός ΟΤ: Όλες οι επιδοτήσεις για «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», θερμοσίφωνες και φωτοβολταϊκά στη στέγη

Μάλιστα, σχεδιάζεται να προωθηθεί η δυνατότητα να μπορεί στη γενική συνέλευση της πολυκατοικίας να γίνεται επιμερισμός της κοινόχρηστης επιφάνειας του δώματος, της στέγης ή άλλων κοινόχρηστων χώρων (με πλειοψηφία 2/3 των ψήφων) σε κάθε ιδιοκτήτη, ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα του κάθε διαμερίσματος, αποκλειστικά για εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων. Διαφορετικά οι επιφάνειες θα είναι δυνατό να αποδίδονται με κλήρωση παρουσία δικηγόρου. Εάν ο χώρος δεν επαρκεί για όλες τις ιδιοκτησίες, οι ιδιοκτήτες που θα μείνουν …εκτός της μοιρασιάς, θα δικαιούνται αποζημίωσης.

Στην περίπτωση που στη συνέλευση συνιδιοκτητών αποφασιστεί η από κοινού εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος κάποιων εξ αυτών, η απαιτούμενη επιφάνεια θα προσδιορίζεται κατά προτεραιότητα και θα αφαιρείται από την προς επιμερισμό επιφάνεια. Άλλωστε, στο νομοσχέδιο “σκούπα” που αναμένεται να εισαχθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Ολομέλεια της Βουλής για ψήφιση, ορίζεται και η έννοια της συλλογικής αυτοκατανάλωσης σε πολυκατοικίες, προσδιορίζοντας ότι τουλάχιστον δύο αυτοκαταναλωτές ενέργειας στο ίδιο κτίριο θα μπορούν να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγουν από φωτοβολταϊκούς σταθμούς.

Πρόγραμμα επιδότησης θερμοσιφώνων

Η προδημοσίευση του οδηγού για το πρόγραμμα επιδότησης ηλιακού θερμοσίφωνα, συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ, ο οποίος δημοσιεύθηκε σήμερα το πρωί, θέτει ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή σε αυτό την υποχρεωτική απόσυρση του παλαιού ηλεκτρικού θερμοσίφωνα. Σε πρώτη φάση, θα δοθεί προτεραιότητα στην αντικατάσταση εν λειτουργία ηλεκτρικών θερμοσιφώνων που έχουν ιδιαίτερα αυξημένο ενεργειακό αποτύπωμα, χωρητικότητας άνω των 40 λίτρων, ενώ σε επόμενο κύκλο του προγράμματος τα κριτήρια συμμετοχής θα διευρυνθούν ώστε να επιδοτηθούν καταναλωτές και για την αντικατάσταση παλαιών ηλιακών θερμοσιφώνων.

Δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα έχουν οικιακοί καταναλωτές για αλλαγή θερμοσίφωνα στην πρώτη ή τη δεύτερη κατοικία τους (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή παραχωρημένη), αρκεί να διαθέτει ενεργή οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Πρέπει να διαθέτουν υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ και να έχουν υποβάλει κατά το φορολογικό έτος 2021 δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1). Για την ίδια κατοικία δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης, από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα.

Το ποσοστό επιδότησης για τη δαπάνη αγοράς ηλιακού θερμοσίφωνα κυμαίνεται από 50% έως 60% που εξαρτάται από τη χωρητικότητα της δεξαμενής ζεστού νερού (boiler) και την εισοδηματική κατηγορία του ωφελούμενου ενώ τίθεται και ανώτατο πλαφόν επιχορήγησης,. Με εισόδημα έως 5.000 ευρώ μπίπτει στην πρώτη

εισοδηματική κατηγορία, με 5.000 έως 10.000 ευρώ στη δεύτερη εισοδηματική κατηγορία και άνω των 10.000 ευρώ στην τρίτη. Ειδικότερα για:

Boiler 110 -135 λίτρων: το ποσοστό ενίσχυσης (επί της λιανικής τιμής πώλησης) για την 3η εισοδηματική κατηγορία είναι 50% (με πλαφόν τα 510,48 ευρώ προ ΦΠΑ), για τη 2η εισοδηματική κατηγορία 55% (έως 561,29 ευρώ) και για την 1η εισοδηματική κατηγορία 60% (έως 612,10 ευρώ).

Boiler 136 – 185 λίτρων: το ποσοστό ενίσχυσης για την 3η εισοδηματική κατηγορία είναι 50% (με πλαφόν τα 643,55 ευρώ προ ΦΠΑ), για τη 2η κατηγορία 55% (έως 707,26 ευρώ) και για την 1η κατηγορία 60% (έως 771,77 ευρώ).

Boiler άνω των 186 λίτρων: το ποσοστό ενίσχυσης για την τρίτη εισοδηματική κατηγορία είναι 50% (με πλαφόν τα 754,03 ευρώ προ ΦΠΑ), για τη δεύτερη κατηγορία 55% (έως 829,84 ευρώ) και για την πρώτη κατηγορία 60% (έως 904,84 ευρώ).

Για την υπαγωγή στο πρόγραμμα, οι αιτήσεις “βαθμολογούνται” βάσει κριτηρίων που έχουν σχέση με το εισόδημα, με το εάν πρόκειται για μονογονεϊκή οικογένεια, εάν υπάρχει μέλος ΑΜΕΑ, τον αριθμό εξαρτώμενων τέκτων κλπ. Με την έγκριση της αίτησης ο ωφελούμενος θα λαμβάνει μία επιταγή (voucher) που θα μπορεί να εξαργυρώσει κατά την αγορά του ηλιακού θερμοσίφωνα.

Στην επιχορηγούμενη τιμή συμπεριλαμβάνονται τελικά και άλλα κόστη, όπως της μεταφοράς, εγκατάστασης του νέου ηλιακού κλπ. Η επιδότηση θα δίνεται για αγορά θερμοσιφώνων συγκεκριμένων προδιαγραφών, με εργοστασιακή εγγύηση τουλάχιστον δύο ετών.

Τα οφέλη για τον καταναλωτή

Υποθέτουμε ένα μέσο νοικοκυριό που εγκαθιστά ένα ηλιακό θερμοσίφωνα επιφάνειας 2,4 τετραγωνικών μέτρων προς αντικατάσταση ενός ηλεκτρικού θερμοσίφωνα. Κατά μέσο όρο, ένα τέτοιο σύστημα θα μειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του νοικοκυριού κατά 1.080 κιλοβατώρες ετησίως (περίπου το 1/4 της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας). Προφανώς τα οφέλη διαφοροποιούνται ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, τις ανάγκες του νοικοκυριού και το μέγεθος ή την ποιότητα του ηλιακού θερμοσίφωνα.

Θεωρούμε κόστος αγοράς και εγκατάστασης 1.500 ευρώ πριν την επιδότηση (περιλαμβάνει ΦΠΑ 24%) και 750 ευρώ με επιδότηση. Θεωρούμε επίσης ότι, ανά διετία, ο καταναλωτής πληρώνει 35 ευρώ συν ΦΠΑ για συντήρηση. Υποθέτουμε τέλος ότι ο ηλιακός θα έχει ένα ωφέλιμο χρόνο ζωής 15 χρόνια.

Σε ότι αφορά στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας που υποκαθίσταται, θεωρούμε μια μέση τελική τιμή 22 λεπτά την κιλοβατώρα με ετήσια προσαύξηση ίση με 2% (όσο και ο ευρωπαϊκός στόχος για τον πληθωρισμό). Σύμφωνα με υπολογισμούς του ειδικού συμβούλου του ΣΕΦ κ. Στέλιου Ψωμά:

Χωρίς επιδότηση

Στην 15ετία, ο καταναλωτής θα έχει ένα καθαρό όφελος 2.305 ευρώ (εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας μείον αρχική επένδυση μείον κόστος συντήρησης) και θα αποπληρώσει το σύστημα σε 6,5 χρόνια.

Με επιδότηση

Στην 15ετία, ο καταναλωτής θα έχει ένα καθαρό όφελος 3.055 ευρώ (εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας μείον αρχική επένδυση μείον κόστος συντήρησης) και θα αποπληρώσει το σύστημα σε 3,3 χρόνια.

Σε ότι αφορά τέλος το περιβαλλοντικό όφελος από την υποκατάσταση του ηλεκτρικού θερμοσίφωνα με ηλιακό (και δεδομένου ότι το ενεργειακό μείγμα της χώρας γίνεται ολοένα και πιο πράσινο, με στόχο το 2030 το 80% της ηλεκτροπαραγωγής να είναι από ΑΠΕ), στη 15ετία θα αποφευχθεί η έκλυση 2,62 τόνων διοξειδίου του άνθρακα.

Σε ότι αφορά τέλος το περιβαλλοντικό όφελος από την υποκατάσταση του ηλεκτρικού θερμοσίφωνα με ηλιακό (και δεδομένου ότι το ενεργειακό μείγμα της χώρας γίνεται ολοένα και πιο πράσινο, με στόχο το 2030 το 80% της ηλεκτροπαραγωγής να είναι από ΑΠΕ), στη 15ετία θα αποφευχθεί η έκλυση 2,62 τόνων διοξειδίου του άνθρακα.