Ο ιατρικός τουρισμός πασχίζει να ξεπεράσει το πανδημικό σοκ

Ο τερματισμός των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις των ανθρώπων ανά την υφήλιο εκτίναξε τον τουριστικό κλάδο στα προ-πανδημικά επίπεδα και ακόμα υψηλότερα. Εφέτος που η άρση των περιορισμών αφορά και τους Κινέζους οι προσδοκίες είναι ευλόγως υψηλότερες. Υπάρχει ωστόσο ένα υποσύνολο του τουριστικού κλάδου που πασχίζει να βρει το βηματισμό του. Πρόκειται για τον ιατρικό τουρισμό, ο οποίος μοιάζει να επηρεάζεται πολύ από τη μεγάλη αύξηση του κόστους ζωής που προκάλεσαν ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση.

Ιατρικός τουρισμός: Θα ξεπεράσει τα 180 δισ. ευρώ μέχρι το 2025

Ο κόσμος είναι διστακτικός

Ρεπορτάζ του Reuters στην Ουγγαρία και στην Τουρκία (πρόκειται για τις δύο μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες υποδοχής επισκεπτών για ιατρικές επεμβάσεις) και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αναδεικνύει το ζήτημα. «Ο κόσμος είναι πολύ επιφυλακτικός. Σκέπτονται διπλά προτού αποφασίσουν μια μεγάλη δαπάνη για να φροντίσουν τα δόντια τους», δήλωσε ο Ατίλα Νοτ, ιδιοκτήτης οδοντιατρικής κλινικής στη Βουδαπέστη.

Ο ούγγρος γιατρός και επιχειρηματίας, ο οποίος λειτουργεί εδώ και χρόνια κέντρο υγείας στην ουγγρική πρωτεύουσα, επέκτεινε τις δραστηριότητές του και στα οδοντιατρικά ανοίγοντας την κλινική μόλις το 2020. Σε μια πολύ άτυχη χρονική συγκυρία δηλαδή, αφού ήταν η περίοδος που ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού. Ο κλάδος έπεσε σε χειμέρια νάρκη για δύο χρόνια εξαιτίας της Covid και πέρυσι άρχισε να ανακάμπτει δειλά. Εις μάτην ήλπιζαν οι επιχειρηματίες ότι έπειτα από τόσες αναβολές σημαντικών για την υγεία ή για την αισθητική επεμβάσεων και θεραπειών οι πελάτες θα επέστρεφαν ομαδικώς.

Μιλάμε για Δυτικοευρωπαίους αλλά και Βορειοαμερικανούς που τους συμφέρει να ταξιδέψουν μέχρι την Ουγγαρία, την Τουρκία, αλλά και στην Ελλάδα ως ένα βαθμό, ακόμα και στην Ισπανία, για να υποβληθούν σε μια σοβαρή χειρουργική επέμβαση (αρθροπλαστική για παράδειγμα), για να κάνουν μια κρίσιμη προληπτική εξέταση (όπως κολονοσκόπηση) ή απλώς για να προσθέσουν δόντια, μαλλιά και προπάντων ηθικό και αυτοπεποίθηση.

Μισή πελατεία

Στο ιατρικό κέντρο του Ατίλα Νοτ η πελατεία έχει αποκατασταθεί τους τελευταίους μήνες κατά το ήμισυ. Από τους περίπου 600 ασθενείς στη χειρουργική κλινική που είχε πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, τώρα έχει μόλις 300. «Οι προσδοκίες για άμεση αποκατάσταση του ιατρικού τουρισμού διαψεύστηκαν από τον πληθωρισμό που έφερε η ενεργειακή κρίση μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και άφησε τους καταναλωτές με λίγα χρήματα στην τσέπη για να ξοδέψουν, κυρίως για αισθητικές επεμβάσεις», σημειώνει η ανταποκρίτρια του Reuters στη Βουδαπέστη Τζοάνα Πλουσίνσκα.

Επιπλέον, όπως ο ίδιος ο Νοτ σημειώνει, «η Ουγγαρία συνορεύει με την Ουκρανία και ο πόλεμος εκεί φαίνεται ότι τρόμαξε πολλούς πελάτες μας».

Ακριβότερες υπηρεσίες

Οι κλινικάρχες και οι οικονομικοί αναλυτές πιστεύουν ότι ρόλο στη διστακτική ανάκαμψη του ιατρικού τουρισμού την φθινοπωρινή και χειμερινή περίοδο διαδραμάτισαν οι αυξήσεις στα αεροπορικά εισιτήρια αλλά και το ταξιδιωτικό χάος που κυριάρχησε πέρυσι σε πολλά ευρωπαϊκά αεροδρόμια και το οποίο δεν ξέχασαν ακόμα οι αεροπορικοί ταξιδιώτες.

Για κάποιους προορισμούς, όπως είναι η Τουρκία, το κόστος των αεροπορικών εισιτηρίων από τη Βρετανία και χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης διπλασιάστηκε τους μη τουριστικούς μήνες του τελευταίου φθινοπώρου και του χειμώνα συγκριτικά με το 2019, σύμφωνα με την εταιρεία ταξιδίων WeCure που ειδικεύεται στον ιατρικό τουρισμό.

Ο διευθύνων σύμβουλος της τουρκικής WeCure Εμρέ Ατσεκέν εξήγησε ότι το κόστος των πτήσεων, των οδικών μεταφορών και των καυσίμων αντιστοιχεί πλέον στο 15% του συνολικού κόστους των τουριστικών «πακέτων» για ιατρικούς σκοπούς που προσφέρει. Πριν από την πανδημία τα αντίστοιχη επιμέρους κόστη ήταν μόλις τα μισά.

Πέραν αυτών, πολλές κλινικές για να αντιμετωπίσουν τα δικά τους αυξημένα κόστη ανέβασαν τις τιμές. Η κλινική Nordorthopaedics στη Λιθουανία πληροφόρησε το Reuters ότι μια αρθροπλαστική γονάτου είναι σήμερα ακριβότερη κατά 15% συγκριτικά με το κόστος που είχε πριν από μια πενταετία.

«Οι πελάτες μας μετρούν τα οικονομικά τους και παίρνουν αποφάσεις που μας επηρεάζουν. Αντί να έλθουν για μεταμόσχευση μαλλιών, για παράδειγμα, προτιμούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς του ρεύματος και του αερίου», δήλωσε ο Εμρέ Ατσεκέν.

Κίνητρα και προσφορές

Για να ενθαρρύνουν τους πελάτες τους, προσφέρουν πιστώσεις ή τη δυνατότητα πληρωμής του κόστους των επεμβάσεων σε δόσεις. Προσφέρουν επίσης τη δυνατότητα χρηματικής υποστήριξης μέσω του crowdfunding, της συμμετοχικής χρηματοδότησης δηλαδή. Η Lyfboat, μια ινδική εταιρεία που παρέχει ιατρικές υπηρεσίες σε ξένους ασθενείς, αποκάλυψε στο Reuters ότι έχει συνεργαστεί με μια πλατφόρμα συγκέντρωσης κεφαλαίων που ονομάζεται ImpactGuru για να βοηθήσει τους ασθενείς να πληρώσουν για βασικές χειρουργικές επεμβάσεις.

Κάποιοι κλινικάρχες επικεντρώνονται σε ασθενείς από χώρες όπως η Βρετανία ή ο Καναδάς, όπου τα συστήματα υγείας δυσκολεύονται να καλύψουν τις ανάγκες της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης με αποτέλεσμα να σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις στις επεμβάσεις και τις θεραπείες, με μοιραία αποτελέσματα κάποιες φορές για τους ασθενείς.

Ο ούγγρος κλινικάρχης Ατίλα Νοτ διευκρίνισε ότι οι περισσότεροι από τους ασθενείς του προέρχονται από τη Βρετανία και την αρκετά «αγγλοσαξονική» Ισλανδία, ενώ λιγότεροι προέρχονται από άλλες σκανδιναβικές χώρες ή από τη Γαλλία. Η ηλικίας 73 ετών Λίντα Φρόχοκ από το Στάφορντσαϊρ αποκάλυψε στο Reuters ότι καθυστέρησε τη συναξιοδότησή της για να μαζέψει χρήματα, πήρε και ένα τραπεζικό δάνειο και ξόδεψε όλες τις οικονομίες της για να ταξιδέψει στη Βουδαπέστη για να βάλει οδοντικά εμφυτεύματα.

Η βρετανίδα ασθενής πλήρωσε 8.000 στερλίνες στην ουγγρική κλινική αντί των 32.000 στερλινών που θα της κόστιζε η όλη διαδικασία στη Βρετανία.

Το κόστος της ακρίβειας

Το «International Medical Travel Journal» εκτιμά ότι ο τζίρος στην παγκόσμια αγορά ιατρικού τουρισμού είναι μειωμένος κατά περίπου 21 δισ. δολάρια συγκριτικά με τον προ-πανδημίας τζίρο. Ο Κιθ Πόλαρντ, συντάκτης του περιοδικού που εκδίδει η LaingBuisson, αναφέρει ότι τα δεδομένα από τον κλάδο είναι ανεπαρκή. Αλλά σημειώνει ότι με περίπου 7 εκατομμύρια ιατρικούς ταξιδιώτες ετησίως, πρέπει να θεωρείται ρεαλιστική η εφετινή ανάπτυξη του κλάδου κατά 5% έως 10%.

Ο Λάζλο Πούτσκο, διευθυντής του εδρεύοντος στη Βουδαπέστη Ηealth Tourism Worldwide, δήλωσε ότι οι κλινικές που ειδικεύονται σε επείγουσες ιατρικές επεμβάσεις θα αντεπεξέλθουν στο δυσμενές οικονομικό κλίμα που επικρατεί διεθνώς, διότι οι ασθενείς που αντιμετωπίζουν σοβαρά ιατρικά προβλήματα θα «στριμωχτούν» για να βρουν τα χρήματα και να τα λύσουν.

«Οι κλινικές που ειδικεύονται σε αισθητικές επεμβάσεις και θεραπείες, όπως η ρινοπλαστική για παράδειγμα, θα δυσκολευτούν να επιβιώσουν», προέβλεψε ο Πούτσκο.

«Μια ορθοπεδική χειρουργική επέμβαση είναι κάτι που δεν μπορείτε να αναβάλετε εάν έχετε σοβαρή αρθρίτιδα και δεν μπορείτε να περπατήσετε. Είναι μια σημαντική χειρουργική επέμβαση που αλλάζει τη ζωή», υπερθεμάτισε ο υπεύθυνος πωλήσεων και μάρκετινγκ στη λιθουανική Nordorthopaedics, Βίλιους Σκέτρις.