Τράπεζες: Πώς έχτισαν άμυνες απέναντι στη διεθνή κρίση

Με ισχυρές άμυνες εισέρχεται στη διεθνή τραπεζική καταιγίδα το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, μετά την ολοκλήρωση του τελευταίου ευρέως κύκλου μετασχηματισμού του και την επιστροφή σε υψηλή κερδοφορία.

Τα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι για τη χρήση του 2022 και οι στόχοι για την πορεία των μεγεθών τους τα επόμενα χρόνια, καταδεικνύουν, σύμφωνα με τις διοικήσεις τους, τις αντοχές τους στο σημερινό περιβάλλον αβεβαιότητας.

Επιμένει στο «whatever it takes» η Λαγκάρντ – «Οχυρωμένη» η Ευρώπη

Ειδικότερα, η καθαρή κερδοφορία τους διαμορφώθηκε σε 3,6 δισ. ευρώ έναντι ζημιών άνω των 2 δισ. ευρώ το 2021, ωθούμενη σε σημαντικό βαθμό από τις οργανικές τους επιδόσεις.

Το γεγονός αυτό επέτρεψε την περαιτέρω ενίσχυση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας, οι οποίοι κινούνται σε υψηλότερα των ελάχιστων εποπτικών απαιτήσεων επίπεδα (16,4% έως 19%), ενώ έχουν επιτευχθεί ήδη οι στόχοι MREL για το 2023.

Οι οργανικές επιδόσεις

Το 2022 η προ προβλέψεων επαναλαμβανόμενη κερδοφορία των Alpha Bank, Eurobank, Εθνική και Πειραιώς διαμορφώθηκε στα 3,77 δισ. ευρώ, ενισχυμένη κατά 15% ή 480 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρήση.

Αυτό ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της ενίσχυσης του εισοδήματός τους από την παροχή παραδοσιακών τραπεζικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα το 2022:

• Οι καθαροί τόκοι αυξήθηκαν κατά 5% ή 267 εκατ. ευρώ στα 5,6 δισ. ευρώ
• Τα καθαρά έσοδα από τόκους κατέγραψαν άνοδο 11,50% ή 177 εκατ. ευρώ στα 1,72 δισ. ευρώ, αποτελώντας πλέον το 25% περίπου των συνολικών εσόδων

Ταυτόχρονα, οι τέσσερις μεγάλοι του κλάδου πέτυχαν κόντρα στις πληθωριστικές πιέσεις τη συγκράτηση των λειτουργικών τους δαπανών, οι οποίες μειώθηκαν σε ποσοστό 1%, ενώ ανάλογη ήταν και η μεταβολή των εξόδων για το προσωπικό, μετά τις επιτυχημένες δράσεις οικειοθελούς αποχώρησης που ολοκληρώθηκαν τους προηγούμενους μήνες.

Δάνεια και καταθέσεις

Εξάλλου, οι δείκτες ρευστότητας διατηρούνται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, παρά την άνοδο των δανείων κατά 5% ή 7,35 δισ. ευρώ πέρυσι.

Στην Alpha Bank ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις ανήλθε στο τέλος του δ΄ τριμήνου 2022 σε 77%, στη Eurobank σε 73%, στην Εθνική Τράπεζα σε 64% και στην Τράπεζα Πειραιώς σε 64%.

Σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά η ενίσχυση της καταθετικής βάσης κατά 7,4 δισ. ευρώ κατά την περυσινή χρήση.

Η διαχείριση των NPEs

Σημαντική συμβολή για το γύρισμα σε υψηλή κερδοφορία είχε επίσης η μείωση του πιστωτικού κινδύνου, μετά την υποχώρηση των δεικτών καθυστερήσεων σε μονοψήφια επίπεδα.

Συγκεκριμένα στο τέλος του 2022 τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, ως ποσοστό επί του συνολικού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, ανήλθαν σε:

• Alpha Bank: 7,8% με δείκτη κάλυψης από προβλέψεις στο 41%
• Eurobank: 5,2% με δείκτη κάλυψης από προβλέψεις στο 74,6%
• Εθνική Τράπεζα: 5,2% με δείκτη κάλυψης από προβλέψεις στο 87%
• Τράπεζα Πειραιώς: 6,8% με δείκτη κάλυψης από προβλέψεις στο 54%

Αυτό επέτρεψε τη μείωση των προβλέψεων κατά 4,75 δισ. ευρώ ή 74% σε σχέση με το 2021.

Οι εκτιμήσεις για το 2023

Το 2023 εκτιμάται ότι η οργανική κερδοφορία θα αυξηθεί περαιτέρω, με καταλύτη την άνοδο στα καθαρά έσοδα από τόκους κατά 15% – 20%, λόγω της ενίσχυσης των επιτοκίων στην ευρωζώνη, η οποία επιδρά στο μεγαλύτερο μέρος του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.

Παράλληλα, το κόστος για τον πιστωτικό κίνδυνο, σύμφωνα με όσα παρουσίασαν οι τραπεζικές διοικήσεις, θα διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα για το 2023 οι στόχοι είναι οι εξής:

• Eurobank: 85 μονάδες βάσης έναντι 72 μονάδων το 2022
• Alpha Bank: 85 μονάδες βάσης έναντι 76 μονάδων το 2022
• Τράπεζα Πειραιώς: 120 μονάδες βάσης έναντι 80 μονάδων το 2022
• Εθνική Τράπεζα: 80 μονάδες βάσης έναντι 70 μονάδων το 2022