Οι υποχρεωτικές και οι τολμηρές μετεκλογικές οικονομικές πολιτικές

Το ποιες πολιτικές θα εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα, μετά τις εκλογές, θα εξαρτηθεί από δύο πολύ σημαντικά πράγματα για το μέλλον μας, τα οποία πρέπει πρώτα να εξασφαλιστούν. Το πρώτο είναι αν όσα χτίσαμε με πολύ αγώνα και πολύ οικονομικό πόνο επί μια δεκαετία θα πιάσει τόπο ή θα το πετάξουμε στα σκουπίδια και θα γυρίσουμε στην υιοθέτηση όλων των παλιών πρακτικών που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία. Αυτό αφορά πολλές μεταρρυθμίσεις που έγιναν την περίοδο των μνημονίων και δείχνουν σημάδια κόπωσης. Μην πω εγκατάλειψης. Μια αργή αλλά σταθερή οπισθοχώρηση, μια επιστροφή σε κακές πρακτικές παρατηρείται το τελευταίο διάστημα και αυτή η τάση θα πρέπει να αλλάξει μετά τις εκλογές.

Το δεύτερο ακόμα πιο σημαντικό είναι πώς θα εξασφαλίσουμε, ως ψηφοφόροι, ότι δεν θα υπάρξουν νέοι πειραματισμοί με το δημόσιο ταμείο. Η χώρα βγαίνει φέτος, μαζί με την υπόλοιπη ευρωζώνη, από μια μακρά περίοδο δημοσιονομικής χαλάρωσης. Μια περίοδο που τα ελλείμματα, οι σπατάλες, τα βοηθήματα, τα επιδόματα, οι εισοδηματικές ενισχύσεις, όπως θέλει να τα λέει ο καθένας, ήταν κάτι που συνέβαινε. Κάτι φυσιολογικό. Μετά τις εκλογές η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει, δεν θα έχει αυτό το περιθώριο. Οι δημοσιονομικοί κανόνες επιστρέφουν όχι μόνο με την έννοια της «ευρωπαϊκής καταπίεσης» αλλά ως ανάγκη. Η Ελλάδα παραμένει μια από τις φτωχότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και με τα δημόσια οικονομικά της «κλειδωμένα σε ένα κουτί». Αν αυτό το «κουτί» ανοίξει αυτόματα απασφαλίζεται η «βόμβα» του χρέους.

Και με «βόμβες» δεν παίζουμε. Αυτά είναι τα πρώτα, αυτονόητα, που πρέπει να κάνει η νέα κυβέρνηση. Να ανανεώσει την πίστη της χώρας στις μεταρρυθμίσεις και να κρατά το δημόσιο ταμείο σφιχτό, προς αποφυγή περιπετειών. Είναι τα απαραίτητα για να μπορέσει να κάνει τα υπόλοιπα, τα οποία θα είναι και το έργο που θα αφήσει σε αυτή τη χώρα. Δεν θα αρκεί όμως απλά ο επόμενος ηγέτης να είναι νοικοκύρης. Θα πρέπει να έχει και σχέδιο υποστηρίζοντας μια ολόκληρη αλυσίδα πραγμάτων που οδηγούν τις οικονομίες σε ευημερία και μεγέθυνση. Για παράδειγμα, οι αλλαγές στο κράτος, στη δικαιοσύνη, που δεν έχουν γίνει, επηρεάζει το τι είδους επενδύσεις θα έχουμε στη χώρα.

Επηρεάζει όμως και το ποιοι Ελληνες θα μείνουν στην Ελλάδα για να δουλέψουν σε αυτές τις επενδύσεις. Αντίστοιχα αν μείνουν στη χώρα και δουλέψουν σε επενδύσεις που αποδίδουν, οι αμοιβές τους θα γίνουν κατανάλωση και θα αναπτυχθούν με τη σειρά τους νέες δουλειές. Αρα από μια μεταρρύθμιση, όπως το πόσο γρήγορα αποφαίνεται ένα δικαστήριο για τη νομιμότητα μιας επένδυσης, εξαρτάται ένα ολόκληρο οικονομικό οικοσύστημα. Αντίστοιχα, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να δει ξανά το δημογραφικό, αυτή τη φορά όχι μόνο με λύσεις ενίσχυσης των εγχώριων γεννήσεων, αλλά πιο τολμηρά. Με οργανωμένες εισαγωγές εργαζομένων, κάθε βαθμού κατάρτισης. Από εξειδικευμένους επιστήμονες μέχρι εργάτες για τα εργοτάξια των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Μιλάμε για ανάγκες χιλιάδων εργαζομένων και μάλιστα χωρίς να υπάρχει το περιθώριο χρόνου. Πρέπει να γίνει άμεσα, εντός του έτους. Απλά πρέπει να γίνει οργανωμένα, με σεβασμό τόσο των φιλοξενουμένων μας όσο και των εγχώριων εργαζομένων.

Τα παραπάνω αποτελούν μόνο μερικά από τα πολλά «δύσκολα» θέματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση και μπορεί να μη μιλάμε για αυτά, αλλά περιλαμβάνονται στην «υποχρεωτική» μετεκλογική ατζέντα της όποιας επόμενης κυβέρνησης.