Ρωσία: Οι έμποροι σιταριού την εγκαταλείπουν-Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για τη παγκόσμια οικονομία

Οι κίνδυνοι για τον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων αυξάνονται, καθώς βασικοί έμποροι εγκαταλείπουν τη Ρωσία.

Η αποχώρηση της Cargill Inc. και της Viterra σημαίνει ότι η Ρωσία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο, θα έχει μεγαλύτερο έλεγχο στις αποστολές τροφίμων της και θα αποκομίσει περισσότερα έσοδα. Η κυριαρχία της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά σιτηρών αποκαλύφθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με τις τιμές να αυξάνονται πέρυσι εν μέσω διαταραχών στον εφοδιασμό.

Politico: Η μάχη Ουκρανίας- Ρωσίας για τα σιτηρά και ο παγκόσμιος νότος

Η Archer-Daniels-Midland Co. εξετάζει επίσης επιλογές για να εγκαταλείψει τις κύριες δραστηριότητές της στη Ρωσία, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα. «Ο Λούις Ντρέιφους σκέφτεται να μειώσει την παρουσία του στη χώρα», ανέφερε η εφημερίδα Kommersant.

Για τη Ρωσία, «μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα είναι ευκολότερο να ελεγχθούν οι εξαγωγικές ροές εάν οι αρχές θέλουν να το κάνουν αυτό, καθώς είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσουν τους τοπικούς παίκτες», δήλωσε ο Andrey Sizov, διευθύνων σύμβουλος της SovEcon.

Γιατί εταιρείες όπως η Cargill και η Viterra εγκαταλείπουν τη Ρωσία;

Η Cargill και η Viterra δέχονται πιέσεις να εγκαταλείψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία στη Ρωσία τουλάχιστον από τον Δεκέμβριο, όταν μια σειρά από προσωπικότητες με επιρροή – συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητών των μεγάλων περιοχών παραγωγής σιτηρών της χώρας – ζήτησαν από τη Μόσχα να περιορίσει την επιρροή των ξένων στην αγορά τροφίμων της Ρωσίας.

Οι έμποροι που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση είχαν ήδη αρπάξει ένα μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς καθώς ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έθεσε την επισιτιστική κυριαρχία προτεραιότητα της πολιτικής και οι εξαγωγές σιτηρών έγιναν σύμβολο γεωπολιτικής ισχύος.

Είναι πιθανό ότι οι πολυεθνικές ενθαρρύνθηκαν να λάβουν μια απόφαση ενόψει της νέας περιόδου εξαγωγής σιταριού, είπε ο Sizov, καθώς οι εξαγωγείς θα αρχίσουν να πωλούν τη νέα σοδειά τον Μάιο. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία καθιστά ολοένα και πιο δύσκολο για τους ξένους εμπόρους να αποκτήσουν τα απαραίτητα έγγραφα για την εξαγωγή των σιτηρών τους, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Οι διεθνείς εμπορικές εταιρείες επωφελήθηκαν από το γεγονός ότι η Ρωσία έγινε ένας σημαντικός παγκόσμιος εξαγωγέας σιτηρών τις δύο έως τρεις δεκαετίες που δραστηριοποιούνται εκεί. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι εξαγωγές σιταριού της Ρωσίας πενταπλασιάστηκαν, καθιστώντας το σιτάρι της χώρας την παγκόσμια τιμή αναφοράς για το εμπόριο.

Γιατί έχει σημασία για την παγκόσμια προσφορά τροφίμων;

Η αποχώρηση των Cargill και Viterra αφήνει τις ρωσικές προμήθειες σιτηρών σε μεγάλο βαθμό στα χέρια εγχώριων και κρατικών χρηματοδοτούμενων εταιρειών, πράγμα που σημαίνει ότι η Ρωσία θα ελέγχει περισσότερα από τα τόσο αναγκαία έσοδα καθώς ο πόλεμος αποδεκατίζει τον προϋπολογισμό της.

Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να είναι ευκολότερο για τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τις εξαγωγές τροφίμων ως εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής. Μεταξύ των βασικών αγοραστών ρωσικών σιτηρών είναι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής που απέφυγαν να ασκήσουν έντονη κριτική για την εισβολή στην Ουκρανία.

«Εάν η ρωσική κυβέρνηση εμπλακεί περισσότερο, φέρνει περισσότερο ρίσκο στην παγκόσμια αγορά», δήλωσε ο Matt Ammermann, διευθυντής κινδύνων εμπορευμάτων στη StoneX.

Τι σημαίνει αυτό για τις τιμές των σιτηρών και τις εμπορικές ροές;

Το υπουργείο Γεωργίας της Ρωσίας λέει ότι οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν τα επίπεδα εξαγωγών της χώρας, αλλά οι έμποροι παρακολουθούν τυχόν σημάδια για το πώς η Ρωσία μπορεί να προσπαθήσει να επηρεάσει τις τιμές ή τους όρους συναλλαγών.

Η κρατική υποστηριζόμενη εταιρεία OZK έχει ήδη υπογράψει αρκετές συμβάσεις σιταριού με Τούρκους εταίρους και δήλωσε πέρυσι ότι ήθελε «να απαλλαγεί εντελώς από τη συμμετοχή διεθνών εμπόρων και να συνεργαστεί απευθείας με τις χώρες εισαγωγής».

Η επανασχεδίαση της ρωσικής αγοράς σιτηρών καθιστά επίσης πιο δύσκολη την παρακολούθηση του τρόπου με τον οποίο τα σιτηρά από την κατεχόμενη Ουκρανία αναμειγνύονται με ρωσικές καλλιέργειες και αποστέλλονται στις παγκόσμιες αγορές.

Πώς θα εξάγονται τώρα τα σιτηρά της Ρωσίας;

Η Viterra και η Cargill απέστειλαν περίπου το 14% των όγκων σιτηρών της Ρωσίας την περασμένη χρονιά, επομένως ένα μεγάλο μέρος των εξαγωγών θα συνεχιστεί όπως πριν. Η τοπική ομάδα της Viterra έχει δημιουργήσει μια νέα επιχείρηση και θα συνεχίσει το έργο της, σύμφωνα με την ένωση σιτηρών της Ρωσίας. Η Cargill είπε ότι θα σταματήσει τις εξαγωγές σιτηρών που προέρχονται από την εταιρεία στη Ρωσία από τον Ιούλιο, αλλά θα συνεχίσει να αγοράζει φορτία από άλλες εταιρείες.

Ωστόσο, πολλές ναυτιλιακές εταιρείες μπορεί να είναι πιο επιφυλακτικές όσον αφορά τη συνεργασία με ρωσικές εταιρείες λόγω των κινδύνων που σχετίζονται με τις κυρώσεις. Τα τρόφιμα δεν υπόκεινται σε κυρώσεις, αλλά ορισμένες κρατικές τράπεζες που εμπλέκονται στις επιχειρήσεις σιτηρών υπόκεινται σε κυρώσεις. Η ρωσική κρατική εταιρεία Rosagroleasing στοχεύει να ναυπηγήσει περισσότερα από 60 από τα μεγαλύτερα πλοία χύδην φορτίου για εξαγωγή σιτηρών, αλλά αυτό θα πάρει αρκετά χρόνια.

Τι ακολουθεί;

Οι Ρώσοι αγρότες θα είναι πιθανότατα οι μεγαλύτεροι χαμένοι καθώς αποχωρούν οι διεθνείς έμποροι. Λιγότεροι παίκτες μειώνουν τον ανταγωνισμό για το σιτάρι τους, δήλωσε ο Dan Basse, ιδρυτής της AgResource.

Δεν είναι σαφές εάν οι τιμές εξαγωγής της χώρας θα συνεχίσουν να αποτελούν το παγκόσμιο σημείο αναφοράς του εμπορίου σιταριού.