
Την επίδραση της πανδημίας στην ενίσχυση της χρήσης καρτών πληρωμών αποτυπώνει νέα μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Στη μελέτη με τίτλο «Ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας», που παρουσιάστηκε σήμερα, αναδεικνύεται πώς άλλαξε η πανδημία τις συνήθειες του τρόπου πληρωμών στην Ελλάδα, καθώς και ο βαθμός στον οποίο η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών την περίοδο 2020-2022 είχε προσωρινά ή μόνιμα χαρακτηριστικά.
Οι Ευρωπαίοι προτιμούν τα μετρητά – Κερδίζουν έδαφος οι κάρτες
Όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η χρήση καρτών έχει διευρυνθεί συστηματικά μετά το 2015, σε συνέχεια της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών, μέτρων προώθησης των ηλεκτρονικών πληρωμών αλλά και της κρίσης πανδημίας. Η σωρευτική αύξηση στη χρήση την περίοδο 2015-2022 ξεπερνάει τις 12 φορές ως προς τον αριθμό συναλλαγών και τις 5 φορές ως προς την αξία συναλλαγών.

Η συνολική αξία εγχώριων συναλλαγών με ελληνικές κάρτες ξεπέρασε την αξία αναλήψεων μετρητών για πρώτη φορά το 2022, ενώ η χρήση καρτών επεκτείνεται σε μικρότερης αξίας συναλλαγές. Η συχνότερη αυτή χρήση συνάδει και με συστηματική πτώση στη μέση αξία συναλλαγών, από άνω των 100 ευρώ το 2009 σε κάτω των 30 ευρώ το 2022.
Σε περιόδους εντονότερων περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας, οι συναλλαγές δια ζώσης περιορίστηκαν, ωστόσο οι διαδικτυακές συναλλαγές ενισχύθηκαν. Πέρα από τις προσωρινές επιδράσεις, μετά τη χαλάρωση των περιορισμών, η συνολική χρήση καρτών πληρωμών παρέμεινε υψηλότερη από πριν, ειδικά σε όρους αριθμού συναλλαγών (κατά τουλάχιστον 50%) και στο κανάλι των αγορών εξ αποστάσεως (κατά τουλάχιστον 70%). Η εξάπλωση των συναλλαγών με φυσική παρουσία ήταν μεγαλύτερη στις χρεωστικές κάρτες, όπου άγγιξε σωρευτικά το 50%, ενώ στις πληρωμές μέσω διαδικτύου οι πιστωτικές κάρτες εξαπλώθηκαν περισσότερο, καθώς υπερδιπλασιάστηκαν. Η μέση αξία συναλλαγών μειώθηκε μετά την πανδημία για όλους τους τύπους καρτών, καθώς και όλα τα κανάλια πληρωμών, ειδικά για τις πληρωμές με φυσική παρουσία.

Μέσα από ποσοτική ανάλυση, εκτιμάται ότι η εξάπλωση χρήσης καρτών επιταχύνθηκε μετά την περίοδο πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο τις μακροοικονομικές εξελίξεις όσο και προσωρινές επιδράσεις από την ένταση των περιορισμών στις μετακινήσεις την περίοδο 2020-2022. Ενδεικτικά, ο αριθμός συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες εξαπλωνόταν κατά 26,4% ταχύτερα από τη δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο το 2022, έναντι 18% το 2019. Η σχετική ώθηση μετά την πανδημία εκτιμάται ακόμα μεγαλύτερη για διαδικτυακές αγορές, ειδικά μέσω πιστωτικών καρτών, όπου ο αριθμός συναλλαγών εξαπλωνόταν κατά 59,3% ταχύτερα από τη δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο το 2022, έναντι 44,8% το 2019.
Σε κλαδικό επίπεδο, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών στις υπηρεσίες έτοιμου φαγητού και εστίασης. Οι περιορισμοί λόγω COVID-19 και οι νέες συνήθειες οδήγησαν σε συστηματική αύξηση των συναλλαγών χωρίς φυσική παρουσία για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες την περίοδο 2019-2022. Ευρύτερα στον κλάδο της εστίασης, παρά το ισχυρό πλήγμα των περιορισμών λόγω COVID-19, η υποβόσκουσα τάση στην επιτόπια χρήση καρτών πληρωμών ενισχύθηκε μετά την κρίση πανδημίας. Η μελέτη παρουσιάζει επίσης στοιχεία για την εξέλιξη των διαδικτυακών πληρωμών σε επιλεγμένες κατηγορίες όπως τα είδη ένδυσης, τα φαρμακεία, οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και οι υπηρεσίες ταξί.

Παρά τη σύγκλιση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, το επίπεδο χρήσης καρτών σε σχέση με την ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα παραμένει το 18ο χαμηλότερο μεταξύ των 27 μελών της Ε.Ε., καθώς η χρήση καρτών παραμένει αναλογικά χαμηλή σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως οι υπηρεσίες. Γιατί είναι κομβικό να ενισχυθούν περαιτέρω οι ηλεκτρονικές πληρωμές; Η υψηλότερη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών σχετίζεται με χαμηλότερο «κενό ΦΠΑ» ανά την Ευρώπη. Παρά την πρόσφατη βελτίωση, στην Ελλάδα καταγράφεται ένα από τα υψηλότερα «κενά ΦΠΑ» στην ΕΕ. Η εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών έχει σημαντικά θετική επίδραση στα φορολογικά έσοδα.
Καθώς υπάρχει ακόμα σημαντικό περιθώριο για ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης μέσα από αύξηση της χρήσης καρτών, η μελέτη προτείνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων πολιτικής που ενθαρρύνουν την εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών. Ενδεικτικά, συμπληρωματικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η άμεση επιστροφή στον καταναλωτή ενός ποσοστού επί της αξίας στοχευμένων ηλεκτρονικών αγορών, η επέκταση του μηχανισμού κινήτρων και αντι-κινήτρων για ηλεκτρονικές πληρωμές (B2C και B2B) στην πλευρά των επαγγελματιών, καθώς και παρεμβάσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως η επέκταση της εφαρμογής υποχρεωτικής αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλους τους επαγγελματίες.
Δείτε αναλυτικά την έκθεση του ΙΟΒΕ εδώ.


Latest News

Πού ψάχνουν πολυτελή ακίνητα τα βαριά πορτοφόλια - Οι περιοχές
Τα πολυτελή ακίνητα κερδίσουν συνεχώς νέο έδαφος - H Ελλάδα κατατάσσεται στις 10 πρώτες χώρες παγκοσμίως στις προβλεπόμενες καθαρές εισροές εκατομμυριούχων για το 2024

Τρία στοιχήματα για 5 οικονομικά υπουργεία - Το guidance Μαξίμου μέχρι τις εκλογές
Η κυβέρνηση θέλει σε βάθος 2ετίας να ανακοινώνει σταδιακά τα θετικά μέτρα που αφορούν το εισόδημα, τις αλλαγές στις κλίμακες φορολογίας και να επιταχύνει τις δράσεις για υποδομές και τις συγκοινωνίες.

Ολοκληρώθηκε το παζλ της επενδυτικής βαθμίδας - Τι σημαίνει ο «χρησμός» της Moody's
Η Moody’s Ratings αναβάθμισε την ελληνική οικονομία σε Baa3 από Ba1. Η προοπτική έχει αλλάξει σε σταθερή από θετική

Παπαθανάσης: Η Ελλάδα έχει αφήσει οριστικά πίσω της την κρίση χρέους
«Η Ελλάδα, παρά τις διεθνείς πολυεπίπεδες αναταράξεις, έχει αλλάξει σελίδα», τόνισε ο κ. Παπαθανάσης

Χατζηδάκης για αναβάθμιση Moody's: H Ελλάδα αφήνει πίσω το παρελθόν, εφαλτήριο για περαιτέρω άνοδο
«Η σημερινή αναβάθμιση σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός μεγάλου κύκλου για την ελληνική οικονομία«, είπε ο Κωστής Χατζηδάκης

Έπεσε... το «κάστρο» της Moody's - Έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία
Τι οδήγησε στην αναβάθμιση της οικονομίας - Το σκεπτικό της απόφασης
![ΕΛΣΤΑΤ: Αυξήθηκε κατά 5,4% το μισθολογικό κόστος το τέταρτο τρίμηνο του 2024 [γραφήματα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/11/misthoi-600x396.jpg)
Άνοδος 5,4% το μισθολογικό κόστος το τέταρτο τρίμηνο του 2024 [γραφήματα]
Τι δείχνουν τα στοιχεία
![IOBE: Υποχώρησε η ανεργία τον Ιανουάριο [γράφημα]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/09/ανεργια-600x345.jpg)
ΙΟΒΕ: Μειώθηκε η ανεργία κατά 8,9% τον Ιανουάριο [γράφημα]
Τι δείχνει το μηναίο Δελτίο Εξελίξεων στην Βιομηχανία που καταρτίζει ο ΙΟΒΕ
![ΕΛΣΤΑΤ: Μικρή αύξηση 0,1% στις τιμές εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιανουάριο [πίνακες]](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2025/02/industry-steel-600x419.jpg)
Οριακή αύξηση 0,1% στις τιμές εισαγωγών στη βιομηχανία τον Ιανουάριο [πίνακες]
ΕΛΣΤΑΤ: Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2024 - Ιανουαρίου 2025, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Φεβρουαρίου 2023 - Ιανουαρίου 2024, παρουσίασε μείωση 1,5% έναντι μείωσης 12,8%

Με «συνταγή» Πιερρακάκη στην οικονομία μέχρι τις εκλογές
Ποιους «καυτούς» φακέλους αναλαμβάνει ο νέος τσάρος της ελληνικής οικονομίας - Το πακέτο της ΔΕΘ, οι αμυντικές δαπάνες και τα μέτρα ενίσχυσης έναντι της ακρίβειας