Η ευρωπαϊκή οργή για τους μισθούς κοστίζει περισσότερο από τον πληθωρισμό

Οι φήμες ότι η αύξηση των μισθών προαναγγέλλει την ήττα στη μάχη των κεντρικών τραπεζών ενάντια στον πληθωρισμό είναι πολύ υπερβολικές. Τα κυβερνητικά στελέχη και οι επιχειρηματικοί ηγέτες που προτρέπουν για συγκράτηση των αμοιβών έχουν χάσει το νόημα. Η οργή της κοινωνίας η οποία τροφοδοτεί μεγάλου εύρους απεργίες σε ολόκληρη την Ευρώπη θα μπορούσε να έχει πολύ μεγαλύτερες οικονομικές και πολιτικές συνέπειες από την προσωρινή άνοδο του πληθωρισμού.

Αξιωματούχοι που υποστηρίζουν τις μικρές αυξήσεις μισθών αναγνωρίζουν ότι, αφού ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, οι εργαζόμενοι έχουν υποστεί μείωση των πραγματικών μισθών τους το 2022 κάτι που θα συνεχισθεί και φέτος. Όμως επιμένουν ότι η υποχώρηση των τιμών καταναλωτή αξίζει μια μικρή θυσία.

Το πλήγμα μπορεί να είναι ανεκτό στις χώρες όπου η αύξηση των τιμών καταναλωτή ήταν σχετικά συγκρατημένη. Οι διαπραγματευόμενοι μισθοί στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν κατά 5% πέρυσι στη Γαλλία, λίγο κάτω από τον ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού στο 5,9%. Το πλήγμα στους μισθούς ήταν μεγαλύτερο, κατά μέσο όρο, στη Ευρωζώνη, όπου οι μισθοί υπό διαπραγμάτευση αυξήθηκαν κατά 4,5% το 2022, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ οι τιμές καταναλωτή εκτινάχθηκαν κατά 9,2%. Ο πληθωρισμός στη Γερμανία διαμορφώθηκε στο 8,7% και η IG Metall, το κύριο εργατικό συνδικάτο της χώρας, κατάφερε να επιτύχει αύξηση μισθών 6,5% πέρυσι –όμως ίσχυσε για περισσότερο από 18 μήνες, περιορίζοντας την αύξηση στο 4,5%.

Η ιδέα ότι οι μισθοί πρέπει να περιοριστούν για να μειωθεί ο πληθωρισμός στερείται ειλικρίνειας. Πρώτον, οι μισθοί δεν συνέβαλαν πολύ στο άλμα των τιμών καταναλωτή, το οποίο, αντίθετα, οφείλεται στο υψηλότερο ενεργειακό κόστος και στον «άπληστο πληθωρισμό» των εκτινασσόμενων εταιρικών κερδών.

Δεύτερον, πέρυσι ήταν η τρίτη διαδοχική χρονιά στασιμότητας για τους πραγματικούς μισθούς στο μεγαλύτερο μέρος του βιομηχανικού κόσμου. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, οι μέσοι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν κατά 2,1% μεταξύ 2019 και 2021 στην Ιταλία, 0,5% στη Γερμανία και 0,2% στη Γαλλία. Αυξήθηκαν κατά 2,3% στο Ηνωμένο Βασίλειο την ίδια περίοδο, εντούτοις συρρικνώθηκαν κατά 1,8% το 2022 και θα υποχωρήσουν περεταίρω κατά 2,2% φέτος, σύμφωνα με το Βρετανικό Γραφείο Υπεύθυνου Προϋπολογισμού. Φέτος, η ΕΚΤ βλέπει τους ονομαστικούς μισθούς να αυξάνονται κατά 5,2% στη Ευρωζώνη, στα ίδιο επίπεδο με την πρόβλεψη για πληθωρισμό στο 5,3%.

Η ένταση μεταξύ των αυξανόμενων εταιρικών κερδών, του υψηλότερου κόστους ζωής και των πολιτικών παροτρύνσεων να κρατηθούν υπό έλεγχο οι μισθοί μεγαλώνει τον κίνδυνο να ενταθεί η δυσαρέσκεια των λαϊκιστών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο θα υπάρχει και οικονομικό τίμημα. Εάν οι κεντρικοί τραπεζίτες συνεχίσουν την πολιτική τους, η εγχώρια ζήτηση θα μειωθεί λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, σε ένα έτος που η συρρίκνωση του παγκόσμιου εμπορίου δεν θα συμβάλει πολύ στην οικονομική ανάπτυξη. Στο όνομα της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ευημερίας, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να σταματήσουν να έχουν εμμονή με το περιβόητο, αλλά προς το παρόν απατηλό, σπιράλ του πληθωρισμού από τους μισθούς.