Aκίνητα: Μια κρυμμένη ωρολογιακή «βόμβα» μπορεί να οδηγήσει στην επανάληψη του κραχ του 2008 [πίνακες]

Οι ρωγμές στο κόστος ασφάλισης των ακινήτων .οι οποίες εντοπίζονται στην τιμολόγηση του κλιματικού κινδύνου, μοιάζουν με μια καλή κρυμμένη ωρολογιακή βόμβα που αν σκάσει θα προκαλέσει ζημιά κοντινού μεγέθους με τη ζημιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Αυτή είναι η εκτίμηση του Ντέηβιντ Μπαρτ, που δεν είναι ένα τυχαίο στέλεχος στο κόσμο των επενδύσεων. Ήταν από τους ελάχιστους που διέβλεψε την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων το 2007. Για όσους έχουν δει την ταινία «The Big Short» είναι αυτός που βοήθησε δύο από τους πρωταγωνιστές να στοιχηματίσουν κατά της αγοράς ενυπόθηκων δανείων και να κερδίσουν εκαταμμύρια.

Σήμερα είναι ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας επενδυτικών ερευνών DeltaTerra Capital, η οποία έχει ως στόχο να βοηθήσει τους πελάτες της να διαχειριστούν τον κλιματικό κίνδυνο. Μίλησε στο CNBC για τον παραγνωρισμένο κλιματικό κίνδυνο, ο οποίος θα μπορούσε  να οδηγήσει στην επανάληψη της ιστορίας.

Swiss Re: Στα ύψη το κόστος των ασφαλιστικών για τις πλημμύρες

Εξήγησε ότι σύμφωνα με έρευνα που εκπόνησε η εταιρεία του το 20% των κατοικιών στις ΗΠΑ έχουν «σημαντική έκθεση» σε εσφαλμένη τιμολόγηση λόγω του κινδύνου πλημμύρας. Εάν ο κίνδυνος γίνει πραγματικότητα προειδοποίησε ότι οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να μοιάσουν με την έκτακτη διόρθωση που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.

«Θεωρούμε ότι αυτό το ζήτημα ανατιμολόγησης είναι ίσως το ένα τέταρτο του μεγέθους και της έκτασης της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 συνολικά, αλλά φυσικά πολύ, πάρα πολύ επιζήμιο σε αυτές τις εκτεθειμένες κοινότητες» είπε χαρακτηριστικά. Σημείωσε ότι η ανάκαμψη στη Φλόριντα από τον τυφώνα Ίαν είναι ένα θέμα που παρακολουθεί στενά, ιδίως επειδή αυτό το κύμα καταιγίδας εξέθεσε έναν εφιάλτη για την ασφάλιση από πλημμύρες για τους ιδιοκτήτες σπιτιών.

«Θα γίνουν χάσματα φέτος; Δεν είμαι σίγουρος»  λέει. «Αλλά μια παρατήρηση των θεμελιωδών στοιχειών σχετικά με τις πωλήσεις κατοικιών και τα αποθέματα κατοικιών δείχνει ότι τα πράγματα πάνε σίγουρα προς τα κάτω για αυτές τις εκτεθειμένες ιδιοκτησίες».

Υπερεκτιμημένη η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ;

Ενώ οι περισσότεροι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς τον αντίκτυπο των κλιματικών κινδύνων στα χαρτοφυλάκιά τους,  πρόσφατη μελέτη προειδοποίησε ότι η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι υπερτιμημένη κατά περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια λόγω των μη αποτιμημένων κινδύνων πλημμύρας.

Η ανάλυση δημοσιεύθηκε στα μέσα Φεβρουαρίου στο περιοδικό Nature Climate Change. Συγγραφείς της μελέτης, μεταξύ άλλων, ερευνητές από το Environmental Defense Fund, το First Street Foundation και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, μοντελοποίησαν τις αλλαγές σε επίπεδο ακινήτων όσον αφορά τον κίνδυνο πλημμύρας στις ΗΠΑ κατά τις επόμενες τρεις δεκαετίες και προειδοποίησαν ότι τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην υποτίμηση της αξίας των κατοικιών.

«Ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο έχει σημασία από τη δική μας οπτική γωνία είναι ότι ο κλιματικός κίνδυνος δεν αποτιμάται στην αγορά κατοικίας» εξηγεί στο CNBC ο επικεφαλής των κλιματικών επιπτώσεων στο First Street Foundation, Τζέρεμι Πόρτερ.

«Το κόστος τώρα ή οι αποτιμήσεις των κατοικιών δεν λαμβάνουν υπόψη την υλοποίηση αυτού του πραγματικού κινδύνου πλημμύρας  και δεν λαμβάνει υπόψη ότι έχουμε ένα τεράστιο ποσό υπερτίμησης που συνδέεται με τα ακίνητα σε όλη τη χώρα».

Ο Πόρτερ προειδοποίησε ότι, καθώς οι άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν επαρκείς πληροφορίες για τον κλιματικό κίνδυνο κατά την αγορά των σπιτιών τους, εξακολουθεί να υπάρχει ο κίνδυνος τα νοικοκυριά να φτάσουν να χάσουν ένα σημαντικό ποσοστό της αξίας των ακινήτων τους εν μία νυκτί.

«Δεν είναι τόσο τραβηγμένο να πούμε ότι φτάνουμε σε ένα σημείο καμπής» τονίζει. «Μπορεί να είναι από κοινότητα σε κοινότητα. Μπορεί να είναι ένα μεγαλύτερο σημείο καμπής που θα πλήξει όλη την αγορά ακινήτων στη χώρα. Στο τέλος θα φτάσομε να σκάσει η φούσκα είτε τοπικά είτε εθνικά.»

Επί του παρόντος, σύμφωνα με τη μελέτη, σχεδόν 15 εκατομμύρια ακίνητα στις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν 1% ετήσια πιθανότητα πλημμύρας, ενώ οι αναμενόμενες ετήσιες ζημιές σε οικιστικά ακίνητα προβλέπεται να ξεπεράσουν τα 32 δισεκατομμύρια δολάρια.

Προειδοποίησε επίσης ότι η αυξανόμενη συχνότητα και σοβαρότητα των πλημμυρών εν μέσω της εντεινόμενης κλιματικής έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να οδηγήσει τον αριθμό των αμερικανικών ακινήτων που εκτίθενται σε πλημμύρες να αυξάνεται κατά 11% και τις μέσες ετήσιες ζημίες να εκτοξεύονται κατά τουλάχιστον 26% έως το 2050.

Ανθρωπιστική κρίση

Οι κλιματικοί κίνδυνοι που συνδέονται με την αγορά κατοικίας των ΗΠΑ συνιστούν ένα σημαντικό πρόβλημα για τις χώρες παγκοσμίως, επισημαίνει ο Μπάρτ.

«Νομίζω ότι όταν αρχίζει κανείς να σκέφτεσαι αυτά τα ζητήματα σε παγκόσμιο επίπεδο, κατανοείς τις ευρύτερες επιπτώσεις και συνειδητοποιείς ότι πιο εκτεθειμένες χώρες τυχαίνει συχνά να είναι και οι πιο φτωχές» τονίζει και προσθέτει ότι πρόκειται περισσότερο για ανθρωπιστική κρίση.

Η Munich Re, η μεγαλύτερη αντασφαλιστική εταιρεία στον κόσμο, διαπίστωσε απότομες οικονομικές απώλειες το 2022, καθώς η κλιματική κρίση οδήγησε σε περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ο τυφώνας Ίαν στις ΗΠΑ και οι πλημμύρες στο Πακιστάν. Σύμφωνα με υπολογισμούς της οι απώλειες αυτές ανήλθαν σε 270 δισ. δολάρια πέρυσι, εκ των οποίων περίπου 120 δισ. δολάρια καλύφθηκαν από ασφαλιστικές εταιρείες. Το σύνολο των ασφαλισμένων ζημιών συνεχίζει την τάση υψηλών ζημιών τα τελευταία χρόνια.

Η κυβέρνηση του Πακιστάν βρίσκεται κοντά στη χρεοκοπία, καθώς τα προβλήματα ρευστότητας της χώρας οξύνθηκαν μετά τις καταστροφικές πλυμμύρες της προηγούμενης χρονιάς. Σήμερα η Σαουδική Αραβία δήλωσε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι θα παράσχει χρηματοδότηση στο Πακιστάν, ένα κρίσιμο βήμα που απαιτείται για την εξασφάλιση των κεφαλαίων από το ΔΝΤ. Η δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας για 2 δισ. δολάρια ως εξωτερική χρηματοδοτική στήριξη προς το Πακιστάν είναι ένας από τους τελικούς όρους για την συμφωνία με το Ταμείο που χρειάζεται το Ισλαμαμπάντ για να αποτρέψει την κατάρρευση. Το Ισλαμαμπάντ φιλοξενεί από τις αρχές Φεβρουαρίου αποστολή του ΔΝΤ για να διαπραγματευτεί τα μέτρα που πρέπει να λάβει ώστε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση ύψους 1,1 δισ. δολαρίων για την ταμειακά ταλαιπωρημένη οικονομία της χώρας.

«Στο τέλος της ημέρας, κάποιος πρέπει να πληρώσει για αυτές τις ζημίες που αυξάνονται», εξηγεί στο CNBC ο επικεφαλής κλιματολόγος και γεωεπιστήμονας της Munich Re, Έρνεστ Ράουχ. «Ανεξάρτητα από το αν είναι ασφαλισμένες ή όχι, πρόκειται για ένα οικονομικό βάρος που αυξάνεται».

Ένας τομέας ιδιαίτερης ανησυχίας, όπως είπε, είναι οι αστραπιαίες πλημμύρες. Πρόκειται για έναν συγκεκριμένο τύπο πλημμύρας κατά τον οποίο η βροχή πέφτει τόσο γρήγορα που το υποκείμενο έδαφος δεν μπορεί να την αποστραγγίσει αρκετά γρήγορα.

Ανέφερε τις υπερβολικές πλημμύρες που παρατηρήθηκαν στη Γερμανία το 2021, οι οποίες προκάλεσαν υπερχείλιση ποταμών που κατέστρεψαν πόλεις στη δυτική Γερμανία, το Βέλγιο, την Αυστρία και τμήματα των Κάτω Χωρών, της Ελβετίας και του Λουξεμβούργου.

«Αυτού του είδους τα ακραία τοπικά και περιφερειακά φαινόμενα βροχόπτωσης αυξάνονται σε πολλές περιοχές – και υποτιμώνται. Δεν έχει σημασία αν μιλάμε για έναν τυπικό ιδιοκτήτη σπιτιού στη Γερμανία ή σε άλλα μέρη του κόσμου» κατέληξε