![Τεχνητή νοημοσύνη ή ειδικοί στον έλεγχο γνησιότητας έργων τέχνης;](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/04/socials_Flaget-Madonna-1200x1371-1.jpg)
Το 1995 ο Άντονι Άιερς, ένας Αμερικανός φιλότεχνος, ανακάλυψε, όπως πίστευε, έναν αυθεντικό πίνακα του αναγεννησιακού ζωγράφου Ραφαήλ σε κατάστημα με αντίκες στην Αγγλία και τον αγόρασε με τη συνδρομή φίλων για 30.000 δολάρια. Επί δεκαετίες αγωνιζόταν να αποδείξει τη γνησιότητα της «Flaget Madonna», όπως ονομάζεται ο πίνακας από το όνομα του αρχικού ιδιοκτήτη, αλλά οι ειδικοί δεν συμφωνούσαν. Τελικά ανέθεσε στη νεοφυή επιχείρηση της Ζυρίχης «Art Recognition» να αποφανθεί με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το συμπέρασμά της; Τα απεικονιζόμενα πρόσωπα του Ιησού και της Παναγίας κατά 97% ζωγραφίστηκαν από τον Ραφαήλ, ενώ ο υπόλοιπος πίνακας πιθανότατα φιλοτεχνήθηκε από έναν βοηθό του.
Το ChatGPT διέγνωσε σπάνια πάθηση σε δευτερόλεπτα
Διαφωνούν όμως οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες. Οι ειδικοί των οίκων δημοπρασιών του Λονδίνου Sotheby’s και Christie’s θεωρούν ότι είναι πίνακας κάποιου σύγχρονου μιμητή του Ραφαήλ. Ο Λάρι Σίλβερ, ειδικός της Αναγέννησης στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, φρονεί ότι φιλοτεχνήθηκε μεν από κάποιον άλλο ζωγράφο, του στενού όμως κύκλου του Ραφαήλ στη Φλωρεντία. Κατά την Αμερικανίδα συντηρήτρια τέχνης Κάριν Τόμας, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει διάφορα προβλήματα όπως λχ με το φθαρμένο χρώμα και τη γήρανση των υλικών κατασκευής. Οι ειδικοί της «Art Analysis & Research» βλέπουν πολλές μεν ομοιότητες με τον Ραφαήλ, δεν αποκλείουν όμως ο πίνακας να έγινε από άλλους ζωγράφους. Πάντως, προέρχεται από το ατελιέ του, επειδή η χρωστική ουσία σανδαράχη, ήταν γνωστή μόνο σε λίγους ζωγράφους της Αναγέννησης, μεταξύ των οποίων και ο Ραφαήλ. Μόνο η Πατρίσια Τράτι Κούχιλ, ιστορικός τέχνης της Αναγέννησης του Κολλεγίου Σιένα της Νέας Υόρκης, αποδίδει τον πίνακα στον αναγεννησιακό ζωγράφο. Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι ακόμα ο τελικός κριτής για τα έργα τέχνης, κάτι το οποίο ενδεχομένως να αλλάξει λόγω της ραγδαίας εξέλιξής της. Μέχρι τότε πρέπει να συμπίπτουν οι ψηφιακοί και οι παραδοσιακοί έλεγχοι.
Πάντως, ο αγοραστής του πίνακα δεν θα μάθει όμως ποτέ την οριστική απάντηση διότι πέθανε στις αρχές του έτους. Το δε έργο θα παραμείνει σε ένα τραπεζικό θησαυροφυλάκιο του Σικάγο, μακριά από τα βλέμματα του κοινού.
Η ιδέα για ένα σύστημα αναγνώρισης της γνησιότητας έργων τέχνης με τη βοήθεια της τεχνολογίας γεννήθηκε τυχαία. «Μα γιατί δεν υπάρχει ένα πρόγραμμα τεχνητής Νοημοσύνης ώστε να διαπιστωθεί εάν κάποια έργα τέχνης είναι πλαστά;», αναρωτήθηκε προ τριετίας η Καρίνα Ποπόβιτσι όταν μια φίλη της, ιστορικός τέχνης, της επισήμανε ότι υπάρχουν πολλά πλαστά έργα διάσπαρτα στην αγορά τέχνης. Έτσι, το 2019 η Ρουμάνα φυσικός αποφάσισε να ιδρύσει στη Zυρίχη τη νεοφυή επιχείρηση «Art Recognition» σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Tilburg της Ολλανδίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Horizon 2020». Ήδη έχουν γίνει πάνω από 400 γνωματεύσεις γνησιότητας για ιδιώτες, γκαλερί, πινακοθήκες και οίκους δημοπρασιών. Οι πολύ απλές κοστίζουν μόλις 500 ελβετικά φράγκα (περίπου 498 ευρώ), ενώ οι σύνθετες από 1.000 έως 5.000 φράγκα και σε απαιτητικές περιπτώσεις έως 10.000 φράγκα.
H φιλότεχνη φυσικός εξήγησε στην εφημερίδα της Ζυρίχης Tagesanzeiger τη μέθοδο απόδειξης της γνησιότητας ενός έργου: «Τροφοδοτούμε εδώ και τρία χρόνια το πρόγραμμα του υπολογιστή με όσο το δυνατόν περισσότερες φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης πρωτότυπων έργων ενός καλλιτέχνη τα οποία θεωρούνται γνήσια. Στη συνέχεια “εκπαιδεύουμε” το σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης για 300 ζωγράφους που υπάρχουν ήδη στο αρχείο μας, ιδίως ιμπρεσιονιστές και εξπρεσιονιστές, δηλαδή έργα των οποίων είναι δυνατόν να αναλυθούν η τεχνική, οι ανατομικές λεπτομέρειες, οι πολύ σημαντικότερες από αυτές πινελιές, το ύφος ζωγραφικής και ούτω καθεξής. Η μέθοδος ονομάζεται “τεχνητό νευρωνικό δίκτυο”. Μόλις τα μάθει, παράγεται ένα σύνολο δεδομένων με το οποίο μπορούν να γίνουν οι συγκρίσεις με αμφισβητούμενης γνησιότητας έργα. Η “εκπαίδευση” του συστήματος διαρκεί περίπου τρεις ημέρες, αλλά ο έλεγχος ενός μεμονωμένου έργου διαρκεί μόλις πέντε λεπτά».
Η Art Recognition διεισδύει σε έναν τομέα ο οποίος μέχρι στιγμής κυριαρχείται από ειδικούς και ιδιωτικά ή κρατικά ιδρύματα, τα δε επίμαχα έργα εξετάζονται αφενός από καλλιτεχνικο-ιστορική και υφολογική σκοπιά, αφετέρου με τεχνικά μέσα όπως η μέθοδος του ραδιοάνθρακα, με ακτίνες Χ και χημικές χρωματικές αναλύσεις. «Συνήθως ο έλεγχος γνησιότητας ενός πίνακα διαρκεί αρκετό καιρό, όμως η μέθοδος της Art Recognition εξασφαλίζει ταχύτητα και αξιοπιστία έως πάνω από 90%», τόνισε η Ποπόβιτσι στην εφημερίδα Neue Züricher Zeitung (ΝΖΖ). Παραδέχθηκε, βέβαια, ότι «δεν υπάρχει 100% εγγύηση», αλλά συμπλήρωσε ότι «το πρόγραμμα είναι το πρώτο φίλτρο για τον οίκο δημοπρασιών».
Θεαματικά αποτελέσματα
Η συγκεκριμένη τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης έχει πάντως ήδη θεαματικά αποτελέσματα:
Η Art Recognition κατέληξε στο συμπέρασμα ότι o πίνακας «Σαμψών και Δαλιδά» του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, τον οποίo αγόρασε η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου σε τιμή ρεκόρ το 1980, κατά 91% δεν είναι γνήσιος. Η Ποπόβιτσι είχε πει σχετικά στην Tagesanzeiger τον περασμένο Νοέμβριο: «Τον εξετάσαμε και συμπεράναμε ότι ο πίνακας δεν είναι του Ρούμπενς. Λίγες ώρες αργότερα, μια δημοσιογράφος του Guardian, εντελώς συμπτωματικά, με ρώτησε για τον πίνακα αυτόν και της ανέφερα το πόρισμά μας. Το δημοσίευμα της αγγλικής εφημερίδας για το “εντυπωσιακό αποτέλεσμα” έκανε τη μικρή μας επιχείρηση γνωστή σε όλο τον κόσμο με μιας. Αυτό έφερε νέες παραγγελίες».
Την Άνοιξη του 2019 το Μουσείο Τέχνης (Kunsthaus) της Ζυρίχης απέκτησε το «Βραδινό τοπίο με ένα ζευγάρι» του Τισιανού (Tiziano), κάτι που έκανε αίσθηση αφού ήταν το μόνο ελβετικό μουσείο που κατείχε έργο του. Την ίδια κιόλας χρονιά, διατυπώθηκαν όμως αμφιβολίες για τη γνησιότητά του. Η «Art Recognition» κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «κατά 80% δεν είναι του Τισιανού» και το γνωστοποίησε στο Μουσείο, διότι «έχει ευθύνη για τη διαφάνεια απέναντι στο κοινό» όπως είπε η Ποπόβιτσι στην ΝΖΖ. Το ίδιο το Μουσείο απάντησε σε σχετικό ερώτημα της εφημερίδας της Ζυρίχης ότι «έλαβε υπόψη την εν λόγω αξιολόγηση και το έργο εκτίθεται πλέον με τη διευκρίνιση ότι «αποδίδεται στον Τισιανό».
Το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης της «Art Recognition» μπορεί να χειριστεί ακόμη και τα πιο αμφιλεγόμενα έργα τέχνης. Μια τέτοια περίπτωση είναι η «Αυτοπροσωπογραφία» του Βίνσεντ βαν Γκογκ στο Νορβηγικό Εθνικό Μουσείο του Όσλο. Το 2019, ένας κορυφαίος ειδικός του ζωγράφου τής ζήτησε μια ανάλυση έργων του, συμπεριλαμβανομένης της «Αυτοπροσωπογραφίας». Σύμφωνα, λοιπόν, με τη νεοφυή επιχείρηση, το έργο μπορεί να θεωρηθεί αυθεντικό σε ποσοστό 97%. Στις αρχές του 2020, το Μουσείο Βαν Γκογκ του Άμστερνταμ ανακοίνωσε πρώτο τη γνησιότητα της «Αυτοπροσωπογραφίας» με βάση δική του έρευνα. «Αγνοούσαμε την παράλληλη έρευνα. Αναλύσαμε αυτό τον πίνακα εβδομάδες πριν την ανακοίνωσή της. Μας είναι δυσάρεστο ότι δεν δημοσιεύσαμε τα αποτελέσματά μας νωρίτερα, αλλά αποτελεί και μια μεγάλη επιβεβαίωση της δύναμης του αλγορίθμου μας» ήταν η αντίδραση της «Art Recognition».
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
![ot.gr](/wp-content/themes/whsk_otgr/common/imgs/fav.ico/favicon-32x32.png)
Latest News
![Φάρμακα: Εκτροχιάζονται οι δαπάνες](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/12/farmaka-600x390.jpg)
Εκτροχιάζονται οι δαπάνες για φάρμακα
Ξεπερνούν τον προϋπολογισμό από 44-74% οι ανάγκες για φάρμακα στα νοσοκομεία, στον ΕΟΠΥΥ και στα φαρμακεία – Σύμφωνο Συνεργασίας προτείνει η φαρμακοβιομηχανία
![KPMG: Η αβεβαιότητα σε Εξαγορές και Συγχωνεύσεις δεν επιβραδύνει το due diligence στο ESG](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2022/12/businessdaily-deals-symfwnies-ependyseis-sygxwneyseis-600x336-1.jpg)
Η αβεβαιότητα σε M&A δεν επιβραδύνει το due diligence στο ESG - Ανάλυση KPMG
Περισσότεροι από τους μισούς dealmakers αναμένουν ότι τα επόμενα δύο χρόνια το due diligence στο ESG θα εντάσσεται στις περισσότερες συναλλαγές
![Δημιουργική AI: Πόσο έτοιμες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις για να την υποδεχθούν](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/George-Tsopelas_Chairman-–-McKinsey-Company-Greece-and-Cyprus-600x344.jpg)
Πόσο έτοιμες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις να υποδεχθούν την AI
Ελλείψεις αλλά και δυνατότητες για την Ελλάδα αποκαλύπτει έρευνα της QuantumBlack, AI by McKinsey για τη διείσδυση της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις
![Μόνα Λίζα: Το σπίτι της γυναίκας που ενέπνευσε τον πίνακα πωλείται στην Ιταλία – Δείτε το εσωτερικό του](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/20240626114228-100-600x400.jpg)
Το ιλιγγειώδες ποσό για το οποίο πωλείται το σπίτι της «πραγματικής» Μόνα Λίζα στην Ιταλία
Το κτίσμα του 16ου αιώνα ανήκε στην οικογένεια του Francesco del Giocondo, συζύγου της Μόνα Λίζα
![Γερμανία: Η γλυκόπικρη γεύση που αφήνει το Euro 2024 στους διογανωτές](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/euro2024-1-600x341.jpg)
Τι γεύση αφήνει το Euro 2024 στους γερμανούς διοργανωτές
Ο απολογισμός του Euro 2024 αρχίζει - Το ποτήρι φαίνεται «μισοάδειο» ή «μισογεμάτο», είναι θέμα οπτικής γωνίας.
![Τελικός Euro 2024: Γιατί η Ισπανία υπερέχει της Αγγλίας κι εκτός γηπέδων](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/Euro-2024-600x400.jpg)
Οι φιναλίστ του Euro 2024 σε αριθμούς – Ποια υπερτερεί; Ισπανία ή Αγγλία;
Ο τελικός Euro 2024 και τι δείχνουν οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες του πληθυσμού για τις χώρες της Ισπανίας και της Αγγλίας
![Betshop.gr: Αναστέλλει τη λειτουργία της η πλατφόρμα διαδικτυακού στοιχήματος](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/ot_betshop-600x352.png)
Αναστέλλει τη λειτουργία της η Betshop.gr - Κατάσχεσε η εφορία τον τραπεζικό λογαριασμό εξυπηρέτησης πελατών της
Η εταιρεία B2B GAMING SERVICES που διαχειρίζεται τη Betshop.gr κάνει γνωστή την κατάσχεση του τραπεζικού λογαριασμού των πελατών της από τις φορολογικές αρχές
![Εργαζόμενοι: Περισσότεροι από 7 στους 10 νιώθουν ότι δεν αναγνωρίζεται η συνεισφορά τους](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/06/ergasia-ergazomenos-600x300.jpg)
Περισσότεροι από 7 στους 10 εργαζόμενους νιώθουν ότι δεν αναγνωρίζεται η συνεισφορά τους
Ποιες είναι οι 10 μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι - Τι δείχνει έρευνα της Reborrn
![Τζιμ Κάρεϊ: Πωλείται σε δημοπρασία η συλλογή έργων τέχνης του ηθοποιού](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/carey-600x329.jpg)
Η συλλογή έργων τέχνης του Τζιμ Κάρεϊ πωλείται σε δημοπρασία
Ο Τζιμ Κάρεϊ θα παρουσιάσει μια επιλογή από την εκλεκτική συλλογή τέχνης που αντικατοπτρίζει το ζωντανό και δημιουργικό πνεύμα του
![Ρεχάγκελ: «Ήξερα ότι έχουμε καταπληκτική ομάδα»](https://www.ot.gr/wp-content/uploads/2024/07/h0541458-1-600x398.jpg)
Ρεχάγκελ: «Ήξερα ότι έχουμε καταπληκτική ομάδα»
Ρεχάγκελ και Βρύζας μιλούν στην DW με αφορμή τα 20 χρόνια από τον θρίαμβο της Πορτογαλίας και τον αγώνα που δίνουν σήμερα τα αστέρια του 2004 με ομάδα επιλέκτων από όλη την Ευρώπη