Χρέος: Υψηλά επιτόκια και ισχνή ανάπτυξη οδηγούν αδύναμες οικονομίες σε κίνδυνο χρεοκοπίας

Αντιμέτωπες με δυσκολίες εξυπηρέτησης του χρέους τους ενδέχεται βρεθούν το επόμενο έτος αρκετές αναδυόμενες οικονομίες που αντιμετωπίζουν μεγάλες ανάγκες αναχρηματοδότησης, λόγω του συνδυασμού υψηλών επιτοκίων και ισχνής παγκόσμιας ανάπτυξης.

ΔΝΤ: Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την παγκόσμια ανάπτυξη

Ανησυχία

Όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το Reuters, πολλές ασθενέστερες οικονομίες αντιμετώπισαν τις επιπτώσεις της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία με χρηματοδοτική βοήθεια από πολυμερείς και διμερείς δανειστές.

Όμως τώρα οι αποπληρωμές των διεθνών ομολόγων υψηλής απόδοσης των αναδυόμενων αγορών θα ανέλθουν σε 30 δισ. δολάρια το 2024, καταγράφοντας απότομη αύξηση σε σύγκριση με τα 8,4 δισ. δολάρια που απομένουν για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους. Αυτό προσθέτει ένα επίπεδο πολυπλοκότητας για τις πιο ευάλωτες χώρες, εάν ορισμένοι εκδότες δεν μπορέσουν να αναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους σύντομα.

«Μια πιο παρατεταμένη περίοδος χωρίς πρόσβαση στις αγορές θα προκαλούσε μεγαλύτερη ανησυχία για τις χαμηλότερες βαθμίδες του σύμπαντος των κρατικών ομολόγων των αναδυόμενων αγορών», δήλωσε ο Τζέιμς Γουίλσον, στρατηγικός αναλυτής της ING για τα κρατικά ομόλογα των αναδυόμενων αγορών.

Ο τρόπος μετριασμού της απειλής σοβαρών διαταραχών στην εξυπηρέτηση του χρέους για τις πιο ευάλωτες αναδυόμενες οικονομίες θα αποτελέσει βασικό θέμα στην Ουάσιγκτον, όπου οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων συναντώνται για την εαρινή σύνοδο της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ αυτή την εβδομάδα.

Φόβοι για την Κένυα

Χώρες όπως η Τυνησία, η Κένυα και το Πακιστάν «θα πρέπει να βρουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης εάν η αγορά δεν ανοίξει ξανά γι’ αυτές», δήλωσε ο Thys Louw, διαχειριστής χαρτοφυλακίου για τη στρατηγική χρέους σε σκληρό νόμισμα στις αναδυόμενες αγορές της Ninety One, στο Λονδίνο.

Οι επενδυτές ανησυχούν για τους κινδύνους αναχρηματοδότησης για το ομόλογο ύψους 2 δισ. δολαρίων της Κένυας που λήγει τον Ιούνιο του 2024, δήλωσε ο Merveille Paja, στρατηγικός αναλυτής κρατικών πιστώσεων της BofA για την EEMEA.

«Η αγορά αναμένει να δοθούν περισσότερες λύσεις, είτε το καταπίστευμα ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας του ΔΝΤ είτε εξωτερική έκδοση ή κοινοπρακτικό δάνειο ύψους 1 δισ. δολαρίων», δήλωσε ο Paja στο Reuters.

Το καταπίστευμα ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας, το οποίο εγκρίθηκε πριν από ένα χρόνο, είναι μια δανειακή διευκόλυνση ώστε κράτη χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος να μπορέσουν να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής.

Τυνησία και Αιθιοπία

Η κρίση χρέους της Τυνησίας έρχεται ακόμη νωρίτερα από την Κένυα: ένα υπερπόντιο ομόλογο ύψους 500 εκατ. ευρώ λήγει τον Οκτώβριο και άλλα 850 εκατ. ευρώ λήγουν τον Φεβρουάριο. Ο οίκος αξιολόγησης Fitch βλέπει μια χρεοκοπία ως «πραγματική πιθανότητα» για τη χώρα με αξιολόγηση CCC.

Η Τυνησία κατέληξε τον Οκτώβριο σε συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων για ένα πρόγραμμα διάσωσης ύψους 1,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), αν και ο πρόεδρος της χώρας Κάις Σαΐντ απέρριψε πρόσφατα με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τους όρους του προγράμματος, το οποίο έχει «παγώσει».

Η Αιθιοπία, η οποία διαπραγματεύεται επί του παρόντος πρόγραμμα χρηματοδότησης με το ΔΝΤ, βρίσκεται αντιμέτωπη με τη λήξη, το 2024, ενός ευρωομολόγου ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Οι επενδυτές προσφέρονται ήδη να παρατείνουν τις λήξεις.

Στι Λάνκα, Ζάμπια και Γκάνα

Η Σρι Λάνκα, η Ζάμπια και η Γκάνα έχουν ήδη αθετήσει πληρωμές και εργάζονται για την αναμόρφωση του χρέους τους με τους πιστωτές, αν και με αργούς ρυθμούς.

Το Μπαχρέιν έχει περιορισμένα αποθέματα και μεγάλες ανάγκες αναχρηματοδότησης, αλλά «η ισχυρή στήριξη από ομοειδείς χώρες όπως η Σαουδική Αραβία μετριάζει μέρος αυτού του κινδύνου», σύμφωνα με έκθεση της ING.

Το Πακιστάν

«Στην Τυνησία και το Πακιστάν, η οριστικοποίηση του προγράμματος του ΔΝΤ θα αποτελέσει σημαντικό βήμα για την αποφυγή χρεοκοπίας, καθώς αυτό θα ξεκλειδώσει διμερή και πολυμερή χρηματοδότηση», πρόσθεσε ο Louw.

Οι ανάγκες αναχρηματοδότησης του Πακιστάν για το 2024 ανέρχονται στο 12% των διεθνών αποθεματικών του.

Τα spreads

Ο δείκτης ομολόγων αναδυόμενων αγορών (EMBI) της JPMorgan για το χρέος υψηλής απόδοσης βρίσκεται στις 900 μονάδες βάσης έναντι των αμερικανικών κρατικών ομολόγων και έχει παραμείνει σε μεγάλο βαθμό πάνω από 800 μονάδες βάσης από τις αρχές του περασμένου έτους.

«Οι κινήσεις των spreads κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν μαζικές, αλλά υποχώρησαν πολύ γρήγορα. Η σύγκρουση με τη Ρωσία και στη συνέχεια ο κύκλος αύξησης της Fed οδήγησαν σε υψηλότερα spreads για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Gregory Smith, διαχειριστής κεφαλαίων αναδυόμενων αγορών στην M&G Investment με έδρα το Λονδίνο.

Ένα ασθενέστερο δολάριο ΗΠΑ θα πρέπει να βοηθήσει τις χώρες να αξιοποιήσουν τις διεθνείς αγορές μεσοπρόθεσμα, αλλά τα πρόσφατα στοιχεία τροφοδότησαν την ανησυχία ότι οι περιοριστικές πολιτικές των κεντρικών τραπεζών θα μπορούσαν να ωθήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.