Αλβανία: Ξεκίνησε η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας

Ένα σημαντικό ορόσημο για την αγορά ενέργειας στην Αλβανία, στο πλαίσιο του μοντέλο-στόχου (Target Model) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ολοκληρώθηκε την Τρίτη 11 Απριλίου, με την επίσημη έναρξη της Day-ahead αγοράς του Αλβανικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ALPEX) και των συναλλακτικών και μετασυναλλακτικών δραστηριοτήτων του.

Η δημιουργία ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου, των σχετικών συστημάτων και λειτουργικών διαδικασιών, καθώς και η διενέργεια των σχετικών δράσεων εκπαίδευσης και ενημέρωσης των συμμετεχόντων, συνιστούν τα κυριότερα βήματα που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα.

Το έργο υλοποιήθηκε με την υποστήριξη και συμβολή του Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΑΤΗΕΧ) και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (EnExGroup), που παρέχουν τις υποδομές και τις σχετιζόμενες υπηρεσίες στο ALPEX.

Η συνεργασία

Η συνεργασία συνεχίζεται ώστε να ευοδωθούν και οι υπόλοιπες δράσεις του ALPEX για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών προτύπων αλλά και την ευρύτερη συνεργασία μεταξύ των Αγορών Ενέργειας στην περιοχή.

Αλβανία: Ρεκόρ για τις τραπεζικές καταθέσεις τον Ιανουάριο

Ο Γιάννος Κοντόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, δήλωσε τα εξής: «Είναι μεγάλη χαρά για τον Όμιλό μας η επιτυχής ολοκλήρωση μιας ακόμα στρατηγικής πρωτοβουλίας που ως στόχο έχει να συμβάλλουμε σε μια ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία μεταξύ των χρηματιστηριακών αλλά και των ενεργειακών αγορών, διευρύνοντας τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που μπορούν να προσφερθούν μέσω αυτών των Αγορών σε ένα ευρύτερο δίκτυο συμμετεχόντων, και μεγιστοποιώντας έτσι τη συλλογική ρευστότητα».

Ενεργειακή μετάβαση

Ο Αλέξανδρος Παπαγεωργίου, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Ενέργειας, πρόσθεσε τα παρακάτω: «Όλοι γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι ένα τέτοιο γεγονός για μια τοπική αγορά ενέργειας. Ειδικά στην Περιφέρειά μας και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, όπου τα χρηματιστήρια ενέργειας δεν είναι τόσο πολλά, είναι υψίστης σημασίας οι σύγχρονες και διαφανείς αγορές ενέργειας να αρχίσουν να στέλνουν το μήνυμα ότι η Νοτιοανατολική Ευρώπη διαδραματίζει ρόλο στη διαμόρφωση της ενεργειακής μετάβασης και στην υποστήριξη της γεωπολιτικής εξέλιξης που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Στον Όμιλό μας, είμαστε πολύ περήφανοι για αυτή τη συνεργασία κι ελπίζουμε πραγματικά πως αυτή θα είναι η αρχή μιας μακροχρόνιας συνεργασίας».

Τέλος, ο Sokol Dishnica της ALPEX, επεσήμανε ότι «είναι μια πολύ σημαντική μέρα για τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της Αλβανίας και του Κοσόβου. Σήμερα, επιβεβαιώνουμε ότι ο δρόμος προς την περιφερειακή ολοκλήρωση των ενεργειακών αγορών μας είναι πιο κοντά από ποτέ. Εκφράζουμε τις ειλικρινείς μας ευχαριστίες στον πάροχό μας, υπό την ηγεσία της ΑΤΗΕΧ, για την αμέριστη στήριξή τους στην πορεία αυτή, παρά τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε.»

Η ενεργειακή κατάσταση στην Αλβανία το 2022

Σύμφωνα με στοιχεία της αλβανικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η εγχώρια παραγωγή Η/Ε το 2022 ανήλθε σε 7 εκατ. MWh, καλύπτοντας περίπου το 88% της εγχώριας ζήτησης, που έφτασε συνολικά τα 7,9 εκατ. MWh, με το υπόλοιπο ποσοστό να καλύπτεται από εισαγωγές, οι οποίες, λόγω των δυσθεώρητων διεθνών τιμών στην ενέργεια επιβάρυναν τον κρατικό προϋπολογισμό με αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ.

Η κρατική KESH (Albanian Electricity Corporation) παρήγαγε στις υδροηλεκτρικές μονάδες της το 48,7% της εγχώρια παραγόμενης Η/Ε, με το υπόλοιπο να προέρχεται από ιδιωτικούς Υ/Η σταθμούς, οι οποίοι είχαν τεθεί υπό κρατική εποπτεία, κατά τη διάρκεια της κατάστασης «έκτακτης ανάγκης» με την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία και την παγκόσμια ενεργειακή κρίση που ακολούθησε.

Υδροηλεκτρισμός

Υπενθυμίζεται ότι σχεδόν το σύνολο της εγχώρια παραγωγής Η/Ε προέρχεται από υδροηλεκτρισμό, με αποτέλεσμα η σχετική ανομβρία κατά τη διάρκεια του 2022 να προκαλεί σημαντικές υστερήσεις στην παραγωγή, με την κατάσταση να εξομαλύνεται σημαντικά με τις ισχυρές βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν το φθινόπωρο. Μάλιστα, η απόδοση των εγκατεστημένων Φ/Β μονάδων το προηγούμενο έτος ανήλθε στο ισχνό 50 MWh ή μόλις 0,7% της εγχώριας παραγόμενης Η/Ε.

Σημειώνεται, τέλος, ότι η ενεργειακή κρίση οδήγησε σε επανειλημμένες χρονικές μεταθέσεις της πλήρους απελευθέρωσης της Η/Ε, η οποία έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2022, σύμφωνα με τις σχετικές κυβερνητικές εξαγγελίες. Για την απορρόφηση των επιπτώσεων της κατακόρυφης ανόδου των τιμών ενέργειας, η Κυβέρνηση, μέσω των κρατικών KESH (παραγωγός) και OSHEE (διαχειριστής δικτύου), συνεχίζει να παρέχει στους μικρούς καταναλωτές (νοικοκυριά) και τις ΜΜΕπιχειρήσεις (μεσαία τάση ρεύματος), και εντός του 2023, ενέργεια σε προνομιακές τιμές μέσω επιδοτήσεων στα τιμολόγια.