Πετρέλαιο: Πώς το εμπάργκο στη Ρωσία εκτίναξε τη ζήτηση για δεξαμενόπλοια

Τo δυτικό εμπάργκο στις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων έχουν ανατρέψει τις παραδοσιακές ναυτιλιακές διαδρομές πετρελαίου και οδήγησαν σε αναποτελεσματικά εμπορικά μοντέλα που καθιστούν τα καύσιμα ναυτιλίας πιο ακριβά και ενισχύουν τη ζήτηση για δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρελαιοειδή.

Η ΕΕ απαγόρευσε —από τις 5 Φεβρουαρίου— τις θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικών προϊόντων διύλισης πετρελαίου και περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα ρωσικού ντίζελ, νάφθας και άλλων καυσίμων έπρεπε να διοχετευθούν προς άλλους προορισμούς, εάν η Μόσχα ήθελε να συνεχίσει να εισπράττει χρήματα για αυτά τα προϊόντα.

Πετρέλαιο: Οι ρωσικές εξαγωγές ντίζελ βρίσκουν νέο «σπίτι» στη Λατινική Αμερική

Η ροή ρωσικών καυσίμων προς τρίτες χώρες ρυθμίζεται επίσης από ανώτατα όρια τιμών, παρόμοια με το ανώτατο όριο του ρωσικού αργού, εάν το εμπόριο πραγματοποιείται μέσω δυτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Το ανώτατο όριο για το ρωσικό ντίζελ είναι 100 δολάρια το βαρέλι, ενώ το ανώτατο όριο για τα προϊόντα πετρελαίου χαμηλότερου κόστους ορίζεται στα 45 δολάρια το βαρέλι.

Από τις 5 Φεβρουαρίου, οι μέσες τιμές για τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν καύσιμα έχουν υπερδιπλασιαστεί, σύμφωνα με τον Δείκτη Clean Tanker που δημοσιεύεται από το Baltic Exchange και επικαλείται το Reuters.

Μετατόπιση εμπορικών διαδρομών

Πριν από την απαγόρευση της ΕΕ για τα ρωσικά προϊόντα πετρελαίου, η Ρωσία άρχισε να εκτρέπει τα φορτία προϊόντων πετρελαίου της προς τη Βόρεια Αφρική και την Ασία. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη άρχισε να αγοράζει περισσότερο ντίζελ και άλλα καύσιμα από τη Μέση Ανατολή, την Ασία και τη Βόρεια Αμερική για να αντικαταστήσει τα χαμένα ρωσικά βαρέλια.

Η Βόρεια Αφρική γίνεται βασικός εξαγωγέας ντίζελ και άλλων προϊόντων πετρελαίου της Ρωσίας. Σύμφωνα με αναλυτές, οι χώρες της Βόρειας Αφρικής δεν θα καταναλώνουν όλα τα ρωσικά προϊόντα πετρελαίου που εισάγουν. Η Βόρεια Αφρική δεν ενισχύει επίσης τη διύλισή της. Αυτό αφήνει μια εύλογη εξήγηση για το άλμα των εισαγωγών ρωσικών καυσίμων – επανεξαγωγή σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, μετά από ανάμειξη με προϊόντα μη ρωσικής προέλευσης.

Μεταξύ Οκτωβρίου 2021 και Σεπτεμβρίου 2022, πριν από τις κυρώσεις της ΕΕ στις εισαγωγές ρωσικών καυσίμων, οι εισαγωγές ντίζελ από τη Ρωσία αντιπροσώπευαν το 53% των θαλάσσιων εισαγωγών της Βορειοδυτικής Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Τον Φεβρουάριο του 2023, όταν τέθηκαν σε ισχύ οι κυρώσεις, αυτές οι εισαγωγές ντίζελ μειώθηκαν στο 2%. Αν και οι εισαγωγές προϊόντων πετρελαίου από τη Ρωσία έχουν μειωθεί, οι εισαγωγές από άλλες περιοχές, ιδίως τη Μέση Ανατολή και την Ασία, έχουν αυξηθεί. Η Βορειοδυτική Ευρώπη έχει ενισχύσει σημαντικά τις εισαγωγές ντίζελ από τη Σαουδική Αραβία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Κορέα, σύμφωνα με την EIA.

Ενίσχυση ζήτησης για τάνκερ που μεταφέρουν πετρελαιοειδή

Λόγω των νέων εμπορικών οδών, τα λεγόμενα καθαρά δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν βενζίνη και ντίζελ πρέπει τώρα να ταξιδέψουν τρεις φορές περισσότερο από ένα ρωσικό λιμάνι σε έναν προορισμό στη Λατινική Αμερική, για παράδειγμα, σε σύγκριση με ταξίδια μόλις τεσσάρων ή πέντε ημερών από τα ρωσικά λιμάνια στη Βαλτική προς το λιμάνι – κόμβο της Αμβέρσας του Βελγίου, πριν από το εμπάργκο.

Αυτή η μετατόπιση του παγκόσμιου εμπορίου καυσίμων, με τις μεγαλύτερες αποστάσεις που πρέπει τώρα να διανύσουν τα τάνκερ για να παραδώσουν ρωσικά προϊόντα πετρελαίου εκτός Ευρώπης, ενισχύει τη ζήτηση για δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρελαιοειδή.

Μέχρι στιγμής ως το 2023, έχουν παραγγελθεί συνολικά 38 δεξαμενόπλοια καυσίμων μεσαίας εμβέλειας, ο υψηλότερος αριθμός από το 2013, σύμφωνα με στοιχεία από τα ναυπηγεία Braemar που επικαλείται το Bloomberg. Οι παραγγελίες για δεξαμενόπλοια καυσίμων έχουν εκτοξευθεί μέχρι στιγμής φέτος στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, με το παγκόσμιο εμπόριο να γνωρίζει σημαντικές ανατροπές εξαιτίας των κυρώσεων στη Ρωσία, ενώ η Ασία και η Μέση Ανατολή ενισχύουν την ικανότητα διύλισης σε βάρος των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Η χρήση δεξαμενόπλοιων καυσίμων μεσαίας εμβέλειας (MR) που μεταφέρουν ρωσικά προϊόντα αυξήθηκε σταθερά από το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και πάνω από 80% μόνο φέτος, σύμφωνα με τη Vortexa στα τέλη Μαρτίου.

Τάνκερ φορτωμένα με ρωσικά καύσιμα, ως επί το πλείστον ντίζελ, κατευθύνονται σε προορισμούς πολύ πιο μακριά από την Ευρώπη, όπως η Νότια Αμερική, η Δυτική Αφρική ή η Νοτιοανατολική Ασία, σημείωσε ο αναλυτής εμπορευμάτων της Vortexa, Dylan Simpson.

«Όχι μόνο τα ταξίδια είναι πολύ μεγαλύτερα, αλλά η συμπεριφορά των πλοίων έχει επίσης αλλάξει, εμποδίζοντας τα πλοία να δραστηριοποιούνται σε άλλες αγορές CPP [καθαρών προϊόντων πετρελαίου]», σημείωσε ο Simpson.

«Με την ανάπτυξη του στόλου στην αγορά δεξαμενόπλοιων να παραμένει περιορισμένη για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια λόγω χαμηλών παραγγελιών, το ρωσικό εμπόριο CPP αύξησε τις απαιτήσεις πλοίων στο τμήμα MR και ως εκ τούτου ενέτεινε τη σύσφιγξη στην παγκόσμια αγορά MR».

«Μέχρι τον Φεβρουάριο, η Ευρώπη παρέμενε η κύρια αγορά της Ρωσίας για εξαγωγές προϊόντων διύλισης. Ωστόσο, σε διάστημα ενός μήνα, παρατηρήθηκε μια σημαντική ανατροπή, είπε ο Gibson.

Μέχρι στιγμής, το tracking δεξαμενόπλοιων υποδηλώνει ότι η Ρωσία ανταποκρίθηκε με σχετική επιτυχία στη διάθεση του μεγαλύτερου ποσοστού καυσίμων της σε αγορές εκτός της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι η Μόσχα αναγκάστηκε να εκτρέψει φορτία σε απομακρυσμένες αγορές προκειμένου να διατηρήσει τους όγκους των εξαγωγών.