Ελληνική οικονομία: Η εκλογική αβεβαιότητα πυροδοτεί 10 κινδύνους 

Μία αδύναμη μονοκομματική κυβέρνηση ή η αδυναμία κυβερνητικού σχηματισμού ή και ένα θολό πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής είναι τα σενάρια τα οποία μπορεί να στοιχειώσουν την ελληνική οικονομία με τα φαντάσματα του παρελθόντος. Οι εκλογές της 21ης Μαΐου είναι μάλλον βέβαιο ότι δεν θα αναδείξουν κυβέρνηση και έτσι η χώρα και η οικονομία μπαίνουν σε στάση αναμονής.

Οι σκελετοί ναι μεν είναι καλά κρυμμένοι στην ντουλάπα, εξαιτίας των καλών επιδόσεων σε ΑΕΠ και δημοσιονομικά, ο εφιάλτης, όμως-όπως ψιθυρίζουν οικονομολόγοι και οι αγορές -είναι να μπει η Ελλάδα σε ένα κάδρο αστάθειας.

Société Générale: «Ποντάρει» στα ελληνικά ομόλογα – Η πρόβλεψη για επενδυτική βαθμίδα

Η νέα κυβέρνηση

Οι ξένοι επενδυτές προσπαθούν να λύσουν τον γρίφο του σχηματισμού κυβέρνησης και στις εκθέσεις τους καταγράφουν τη διαφορά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ η οποία βρίσκεται πλέον στις  3-4 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που καθιστά αβέβαιο το αποτέλεσμα των εκλογών. Μία μακρά αβεβαιότητα θα επηρεάσει το οικονομικό κλίμα και ξυπνούν οι φόβοι για φρένο σε επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Η κύρια ανησυχία εστιάζει στο σενάριο να υπάρξει μακρά ακυβερνησία, ενόσω η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του Ελληνικού Δημοσίου στην επενδυτική κατηγορία αποτελεί πολύ σημαντικό στόχο.Προς αυτή την κατεύθυνση, καταλυτικό παράγοντα αποτελεί η διαφύλαξη της δημοσιονομικής αξιοπιστίας, με την επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων μεσοπρόθεσμα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ.

Η επενδυτική βαθμίδα

Το κενό που υπάρχει ακόμα στην παραγωγή και η έλλειψη επενδυτικής βαθμίδας, σε συνδυασμό με μία σύγχυση στην οικονομία, μπορεί να αποδειχθούν μοιραία. Ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας εμμέσως πλην σαφώς έστειλε, προσφάτως, μήνυμα για τον μεγαλύτερο κίνδυνο, σε μια περίοδο διαδοχικών κρίσεων και αυξημένης αβεβαιότητας. Αυτό θα ήταν η απώλεια της αξιοπιστίας της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής, που τόσο δύσκολα έχει ανακτηθεί, και η επιστροφή σε κακές πρακτικές του παρελθόντος.

Αν και από το 2010 έχουν γίνει βήματα,  δομικά και διορθωτικά, η Ελλάδα είναι από τις πιο φτωχές στην Ευρώπη. Υπάρχουν προβλήματα τα οποία καλύφθηκαν, λόγω της έντονης ανάκαμψης μετά την πανδημία, και είναι διαχρονικά και στηρίζονται στη θεσμική λειτουργία. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην πρόσφατη έκθεσή  του για τις δημοσιονομικές προοπτικές των μελών του, φωτογραφίζει το γεγονός ότι η πανδημία ευνόησε την ελληνική οικονομία διότι δημιούργησε το Ταμείο Ανάκαμψης και ο έντονος πληθωρισμός έφερε ένα κούρεμα χρέους ονομαστικού. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η Ελλάδα είναι από τα χαρακτηριστικά παράδειγμα με τη μεγαλύτερη αποκλιμάκωση του χρέους τη διετία 2021-2022.  Η βοήθεια από τον πληθωρισμό είναι της τάξης του 15%, από το ΑΕΠ 12% και παράγοντας  προσθήκης κατά 5% του ΑΕΠ ήταν η αύξηση επιτοκίων και το πρωτογενές έλλειμμα.

Οι κίνδυνοι

Μπορεί η ελληνική οικονομία να κέρδισε λίγο περισσότερο χρόνο και χώρο δημοσιονομικά, όμως από τον ΙΟΒΕ καταγράφονται μία σειρά από κινδύνους και ανάμεσα σε αυτούς είναι να μπει στο κάδρο η Ελλάδα ως μία χώρα ρίσκου. Η σταθερότητα της οικονομικής πολιτικής είναι βασική ώστε να μην εκτίθενται σε υπερβολική αβεβαιότητα οι επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν. Το πλέγμα των παρεμβάσεων, εκτείνεται από τον δημόσιο τομέα για το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, ενόψει και της ανάγκης διατήρησης και προσέλκυσης πληθυσμού στη χώρα.

Οι οικονομολόγοι εκτιμούν μεν ότι το 2023 θα είναι μία καλή αναπτυξιακά χρονιά, ωστόσο πηγή αβεβαιότητας είναι η εκλογική διαδικασία, υπό τη σκιά των διαχρονικών ζητημάτων στη δομή της ελληνικής οικονομίας και το κενό παραγωγικότητας. Η ανάγκη για μεγάλη αύξηση των κεντρικών επιτοκίων λόγω του πληθωρισμού μειώνει τους ρυθμούς μεγέθυνσης των οικονομιών και για την ελληνική οικονομία, αυτό σημαίνει πως η κερδοφορία των επιχειρήσεων γενικά θα μειωθεί, ενώ το κόστος δανεισμού τους θα αυξηθεί. Το δημόσιο ταμείο δεν έχει τις ίδιες δυνατότητες για επιδοτήσεις όπως πριν και το κόστος δανεισμού του επίσης αναμένεται να αυξηθεί.

Οι τελευταίες εκθέσεις Ελλήνων και ξένων αναλυτών εντοπίζουν 10 κινδύνους για την ελληνική οικονομία, οι οποίοι μπορεί να πυροδοτηθούν από την εκλογική αβεβαιότητα και ένα θολό οικονομικό πρόγραμμα:

(1) η επιδείνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος

(2) ο υψηλότερος και πιο επίμονος πληθωρισμός

(3) μια ενδεχόμενη παρατεταμένη εκλογική περίοδος

(4) ο χαμηλότερος του αναμενομένου ρυθμός απορρόφησης κοινοτικών πόρων

(5) η διακοπή της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων

(6) η εμφάνιση μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων και έξαρση ληξιπρόθεσμων οφειλών

(7) επιδείνωση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

(8) Καθυστέρηση απόκτησης επενδυτικής βαθμίδας  πέρα από το 2023.

(9) Καθυστέρηση στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0»

(10)  Εστία αβεβαιότητας οι κρατικές εγγυήσεις του προγράμματος «Ηρακλής»