Αερομεταφορές: Η ανάκαμψη που έρχεται από την ταξιδιωτική έκρηξη

Μέσα σε μία τριετία ο κλάδος των αεροπορικών ταξιδιών ήρθε αντιμέτωπος με την «τέλεια καταιγίδα». Καταρχήν μία παγκόσμια πανδημία που καθήλωσε τα αεροσκάφη και ακολούθως η ραγδαία αύξηση της τιμής των καυσίμων απόρροια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι η κατάσταση αντιστρέφεται καθώς η ζήτηση αυξάνεται παρά την ανησυχία που προκαλεί η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος.

Γιατί οι επενδυτές σορτάρουν τις αεροπορικές εταιρείες;

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η EasyJet ήταν ο τελευταίος αερομεταφορέας που ανακοίνωσε προβλέψεις για ένα καλοκαίρι υψηλών επιδόσεων καθώς αύξησε τις προβλέψεις κερδών της για δεύτερη φορά φέτος, επιδεικνύοντας όχι μόνο ισχυρές πωλήσεις αλλά και την προθυμία των επιβατών να πληρώσουν υψηλές τιμές.

Επιστροφή στην κανονικότητα

Παρόμοιες είναι οι τάσεις που αναφέρουν και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι αερομεταφορείς ενώ πολλοί έχουν ήδη επιστρέψει στα κέρδη παρά τον αυξανόμενο πληθωρισμό και το προβληματικό οικονομικό κλίμα.

Τα στελέχη του κλάδου αποδίδουν την ανθεκτικότητα στην επιθυμία των ανθρώπων να επιστρέψουν στην κανονικότητα και να ξαναρχίσουν τα ταξίδια μετά τους περιορισμούς της πανδημίας.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, Μάικλ Ο’ Λίρι, είχε προβλέψει ότι μια αναμενόμενη αύξηση των αεροπορικών ναύλων έως και 15% αυτό το καλοκαίρι δεν θα έχει καμία επίδραση στις κρατήσεις. Αντίστοιχα ο Γιόχαν Λουντγκρεν, διευθύνων σύμβουλος της EasyJet, δήλωσε στους Financial Times ότι γίνεται όλο και πιο σαφές φέτος ότι οι καταναλωτές «θέτουν σε προτεραιότητα» τα ταξίδια μετά τους περιορισμούς των προηγούμενων χρόνων.

Έρευνα της KPMG στους καταναλωτές του Ηνωμένου Βασιλείου τον Δεκέμβριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα ταξίδια βρίσκονται στην πρώτη θέση για μη βασικές δαπάνες τους επόμενους 12 μήνες.

Για τις αυξήσεις των τιμών, ο Λουντγκρεν δήλωσε ότι η αύξηση των τιμών των εισιτηρίων κατά 31% το τελευταίο τρίμηνο της EasyJet ήταν κατά μέσο όρο περίπου 12 λίρες, που ισοδυναμεί με το κόστος ενός-δυο καφέδων και ενός σνακ σε ένα αεροδρόμιο. «Σε απόλυτους αριθμούς δεν είναι τόσο τεράστιες σε σύγκριση με ορισμένες από τις άλλες αυξήσεις κόστους στην κοινωνία», είπε.

Παρόλα αυτά, οι αυξήσεις των τιμών το καλοκαίρι – όταν τα εισιτήρια είναι συνήθως πολύ πιο ακριβά – θα είναι πιο ουσιαστική για τους καταναλωτές, με τον μέσο ναύλο της EasyJet να ανέρχεται στις 90 λίρες για ένα εισιτήριο απλής μετάβασης.

Οι επενδυτές

Ωστόσο, παρά την ισχυρή ζήτηση, οι εταιρείες βρίσκουν μεγαλύτερη πρόκληση να πείσουν τους επενδυτές να στηρίξουν πλήρως την ανάκαμψή τους. Οι μετοχές πολλών από τους μεγάλους αερομεταφορείς της Ευρώπης εξακολουθούν να είναι πολύ κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδά τους, παρά την πρόσφατη ισχυρή ανάκαμψη.

Όπως σημειώνουν οι Financial Times, ακόμα και πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Γουόρεν Μπάφετ περιέγραφε τις αεροπορικές εταιρείες ως «παγίδα θανάτου για τους επενδυτές», με τον κύκλο εργασιών τους συνήθως να είναι στενά συνδεδεμένος με τον παγκόσμιο οικονομικό κύκλο και εκτεθειμένες σε εξωτερικούς κραδασμούς, από φυσικές καταστροφές έως διακυμάνσεις στην τιμή του πετρελαίου.

Ο Αμερικανός επενδυτής πούλησε όλες τις αεροπορικές του συμμετοχές τον Μάιο του 2020, δηλώνοντας ότι «ο κόσμος έχει αλλάξει» για τον κλάδο μετά τον Covid.

Στελέχη του κλάδου παραδέχονται ότι οι εταιρείες πρέπει να κάνουν περισσότερα για να πείσουν τους επενδυτές να επιστρέψουν, ιδιαίτερα αφού η ανάκαμψη του περασμένου καλοκαιριού στιγματίστηκε από διαταραχές στον ταξιδιωτικό κλάδο.

Βασική ανησυχία αναλυτών και επενδυτών είναι εάν η βιομηχανία θα μπορούσε να παραμείνει άτρωτη στο οικονομικό σκηνικό, καθώς και τη μελλοντική πορεία των τιμών του πετρελαίου και τις αυξανόμενες περιβαλλοντικές ανησυχίες, συμπεριλαμβανομένων των φόρων άνθρακα. «Αλλά κοιτάζοντας πέρα από αυτό, οι επενδυτές είναι σίγουρα ανήσυχοι για τις μακροοικονομικές εξελίξεις… και δεν είναι σίγουροι για τον ρυθμό ανάκαμψης των επαγγελματικών ταξιδιών», καταλήγει ο αναλυτής της Barclays, Άντριου Λομπενμπεργκ.

Ο παράγοντας χρέος

Ένα άλλο σημείο άξιο προσοχής είναι ότι ο κλάδος βγήκε επίσης από την πανδημία με σημαντική επιβάρυνση χρέους, ανοίγοντας μια συζήτηση για το εάν οι αεροπορικές εταιρείες θα αναγκαστούν να στραφούν σε επενδυτές για να συγκεντρώσουν περισσότερα κεφάλαια.

Ωστόσο, τα στελέχη των ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιρειών και οι διαχειριστές κεφαλαίων που έχουν υποστηρίξει τον κλάδο πιστεύουν ότι οι μεγάλοι παίκτες έχουν εξέλθει από την κρίση ισχυρότεροι. Οι εταιρείες έχουν τώρα χαμηλότερο κόστος μετά τις περικοπές προσωπικού, αφήνοντάς τες έτοιμες να επωφεληθούν από την αναζωπύρωση της ζήτησης και την κρίσιμη καλοκαιρινή σεζόν με λιγότερο ανταγωνισμό μετά τη μείωση ή την κατάρρευση των πιο αδύναμων αεροπορικών εταιρειών, λένε.

Οι περιορισμοί της εφοδιαστικής αλυσίδας, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων αεροσκαφών, σημαίνουν επίσης ότι είναι πιο δύσκολο για τους νεοεισερχόμενους να «κάνουν αίσθηση» στην αγορά ή για τους κατεστημένους φορείς να «πιέσουν» φέρνοντας νέα αεροσκάφη στην αγορά που θα οδηγήσει σε κατάρρευση των τιμών.

«Ελπίζω να βρισκόμαστε σε δύο ή τρία χρόνια εύλογα σταθερής χωρητικότητας και σταθερής τιμολόγησης», είπε ο Μάικλ Ο’ Λίρι της Ryanair. «Αλλά και πάλι τα καύσιμα θα μπορούσαν να τα χαλάσουν όλα. Ή ένα ισλανδικό ηφαίστειο — ή πόλεμος και λοιμός κάπου», κατέληξε.